Gjermania i ka dhënë fund varësisë së saj nga gazi rus. Lajmi ka bërë që disa të brohorasin e të tjerë të buzëqeshin me sarkazëm ndërsa kërkojnë të shohin faturën. Shkurtimi i pavarësisë nga Rusia për gazin natyror është bërë prioriteti numër një, jo vetëm për Gjermaninë, por për të gjithë Bashkimin Evropian. Për momentin, po funksionon. Problemi është se kjo lloj qasje nuk mund të funksionojë për një kohë të gjatë.
Javier Blas i Bloomberg argumentoi se Evropa do të fillojë të blejë përsëri gazin rus në dhjetor, duke vënë në dukje dallimet e dukshme të çmimeve midis gazit të tubacionit dhe LNG-së që vjen nga gjysma e botës.
“Evropa ndoshta nuk do të kthehet kurrë në të njëjtat kontrata afatgjata të së kaluarës me Rusinë dhe ka të ngjarë të ketë nevojë të importojë më pak gaz me kalimin e kohës, falë energjisë së rinovueshme,” shkroi Blas. “Por nëse do të mbajë konkurruese industritë e saj kimike, ushqimore dhe të rënda, do të ketë nevojë për gaz të lirë. Dhe nuk ka gaz më të lirë për Evropën se sa ai i Rusisë.”
Më pas ai vazhdoi të tërheqë një paralele midis luftës në Ukrainë dhe pushtimit të Kuvajtit nga Iraku, i cili nuk i dha fund eksporteve të naftës irakiane në Shtetet e Bashkuara. Është një paralele e përshtatshme, megjithëse situata është mjaft e ndryshme, dhe jo vetëm sepse Iraku nuk ishte një fuqi bërthamore kur pushtoi Kuvajtin.
Megjithatë, duke lënë mënjanë gjeopolitikën, nuk mund të anashkalohet fakti që gazi rus është më i liri për Evropën. Kalimi në LNG i ka kushtuar Evropës më shumë se një trilion euro dhe ende po i kushton, sepse ndërsa çmimet e gazit kanë rënë në nivelet e para se Rusia të pushtonte Ukrainën, ato nuk kanë rënë në nivelet e vitit 2021 përpara fillimit të krizës së gazit. Dhe ata mund të mos kenë kurrë nëse Evropa vazhdon rrugën e saj aktuale.
“Evropianët sot po thonë se nuk ka asnjë mënyrë që ne të kthehemi prapa”, tha këtë javë në Forumin e Energjisë së Këshillit Atlantik në Abu Dhabi, kreu i Katarit për Energjinë dhe ministri i Energjisë i Katarit, Saad Sherida al-Kaabi.
“Ne të gjithë jemi të bekuar që duhet të jemi në gjendje të harrojmë dhe të falim. Dhe unë mendoj se gjërat përmirësohen me kalimin e kohës… ata mësojnë nga ajo situatë dhe ndoshta kanë një diversitet shumë më të madh [të marrjes së energjisë],” shtoi ai, cituar nga CNBC.
Kjo deklaratë duhet të ketë shkaktuar pak acarim në qarqet politike të BE-së, por sigurisht që i bën jehonë faktit që Javier Blas vuri në dukje në rubrikën e tij të dhjetorit: deri më tani, ekonomia e Evropës ka lulëzuar falë energjisë së lirë. Hiqni elementin e lirë të ekuacionit të energjisë dhe ekonomia do të vuajë.
Tani për tani, ka shumë gëzim që Gjermania nuk rrëshqiti në një recesion vitin e kaluar. Në vend të kësaj, PBB-ja e saj regjistroi një rritje prej 1.9 për qind. Ky është sigurisht një lajm i mirë, por ia vlen të kujtojmë se jo të gjitha goditjet ekonomike godasin menjëherë. Disa kanë një efekt të vonuar.
Ekonomia më e madhe e Evropës mund të jetë rritur, por çfarë do të bëjë kur BASF të zhvendosë një pjesë të biznesit të saj jashtë vendit dhe të mos e kthejë kurrë? Çfarë do të bëjë për të gjitha ato biznese që mbijetojnë vetëm me ndihmën e shtetit? Dhe, në fund të fundit, sa kohë do të jetë në gjendje qeveria të japë këtë ndihmë shtetërore?
Ajo që është e vërtetë për Gjermaninë është e vërtetë edhe për pjesën tjetër të BE-së, edhe pse varësia e Gjermanisë nga gazi rus duket se ka qenë më e rënda. Kostot e energjisë janë rritur dhe ato do të qëndrojnë lart nëse nuk kthehet gazi i lirë.
Shefi ekzekutiv i Equinor tha të njëjtën gjë këtë javë. Duke folur për BBC, Anders Opedal tha se nuk priste që çmimet e gazit dhe energjisë elektrike në Evropë të ktheheshin aty ku ishin para pandemisë.
Ka “një lloj rilidhjeje të të gjithë sistemit energjetik në Evropë, veçanërisht pasi u hoq gazi nga Rusia,” tha ai dhe, duke vënë në dukje se grumbullimi i energjisë së rinovueshme duhet të përshpejtohet, shtoi se “Kjo do të kërkojë një shumë investime dhe këto investime duhet të paguhen, kështu që unë do të supozoja se faturat e energjisë mund të jenë pak më të larta se në të kaluarën, por jo aq të paqëndrueshme dhe të larta sa kemi sot.”
Evropa mund të rezultojë e paaftë të “falë ose harrojë”, dhe, në të vërtetë, Rusia po ashtu, sepse pretendimi se Evropa ishte një viktimë e pafajshme e agresionit të gazit nuk bën asgjë për të fshirë faktin se BE-ja armatosi fuqinë e saj financiare dhe tregtare dhe e përdori atë në formën e sanksioneve, po aq agresivisht sa Rusia bëri gazin e saj. Dhe kjo do të thotë se evropianët do të varfërohen në një shkallë që nuk është parë në historinë e fundit.
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga “OilPrice.com“
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Çfarë pritet këtë javë nga SHBA, Europa dhe Azia?
‘The Economist’: Si duhet të përballet Europa me krizën e energjisë?
