MENU
klinika

Analiza

A do të jetë ndryshe ‘diplomacia e tërmeteve’ në 2023 nga 1999?

17.02.2023 - 09:30

A mundet një afrim midis grekëve dhe turqve i nxitur nga tërmetet e fundit të zgjasë më shumë dhe të sjellëpërfitime më të qëndrueshme në marrëdhëniet midis dy vendeve sesa “diplomacia e tërmeteve” e vitit 1999?

Pastaj, gjithashtu, pamë shprehje të sinqerta miqësie, pasi grekët dhe turqit ndihmuan njëri-tjetrin të përballonin pasojat e tërmeteve shkatërruese në të dy vendet. E megjithatë, vitet e fundit ajo kohë nuk ishte veçse një kujtesë melankolike se pavarësisht nga ndjenjat e miqësisë, problemet nuk largohen.

Përqafimi i presidentit turk Rexhep Tajip Erdogan me përfaqësuesit e fortë të shtetit të thellë provokoi tensione gjithnjë e më të mëdha mes dy vendeve. Greqia forcoi pozicionin e saj në Bashkimin Evropian dhe krijoi marrëdhëniet me një sërë vendesh (Shtetet e Bashkuara, Franca, Izraeli, Egjipti, Arabia Saudite, Emiratet e Bashkuara Arabe, ndër të tjera), ndërsa Turqia zhvilloi lidhje të ngushta me Rusinë dhe filloi politika agresive në çdo drejtim, me Greqinë duke u kthyer në një objektiv pothuajse të përhershëm të armiqësisë së saj.

Disa probleme nuk mund të zgjidhen lehtë. Sot, disa faktorë lejojnë njëfarë optimizmi se gjërat mund të përmirësohen.

Studiuesit turq besojnë se Erdogan nuk mund t’i fitojë zgjedhjet, qofshin ato më 14 maj apo më 18 qershor, siç ishte planifikuar fillimisht.

Ashtu si tërmeti i vitit 1999 nënvizoi paaftësinë e regjimit laik që kishte sunduar Turqinë për dekada, i fundit copëtoi imazhin e plotfuqishmërisë që Erdogan kishte kultivuar.

Për më tepër, burokracia e ushtrisë dhe shërbimeve të sigurisë, tashmë e goditur nga politikat e Erdoganit, u duk edhe një herë e papërshtatshme përballë tërmetit të fundit.

Ata nuk janë në gjendje t’i diktojnë qeverisë së ardhshme vazhdimin e një nacionalizmi ekstrem.

Tregues i një ndryshimi të afërt në drejtim është politika e miratuar nga gjashtë partitë opozitare të njohura tashmë si Aleanca Kombëtare, në të cilën prioriteti i politikës së tyre të jashtme është anëtarësimi në BE.

Dialogu me Greqinë është gjithashtu një prioritet. Kjo nuk do të thotë se problemet do të zhduken.

Por është shumë e qartë se politikat konfrontuese të Erdoganit rezultuan në një rrugë pa krye, duke çuar në mundësi të humbura. Me ekonominë tashmë në kaos dhe tani e detyruar të përballojë koston e paimagjinueshme të rindërtimit, Turqia është në gjendje të mbajë politikën e saj të jashtme.

Ajo do të duhet të kërkojë stabilitet dhe marrëdhënie të mira me fqinjët e saj, BE-në dhe aleatët e saj në NATO.

Zgjedhjet në Turqi, Greqi dhe Qipro do të luajnë të gjitha një rol të rëndësishëm. Partitë opozitare të Turqisë kishin caktuar një takim më 13 shkurt për të diskutuar kandidatin e tyre për zgjedhjet presidenciale. Pas tërmetit, kreu i opozitës kryesore CHP, Kemal Kilicdaroglu, ka parë pasurinë e tij të rritet dhe duket një kandidat i fortë.

Në Greqi ka konsensus relativ për nevojën që Turqia të përshtatet me acquis evropiane, për të mirën e Turqisë, Greqisë dhe Qipros. Kjo do të thotë se cilido qoftë rezultati i zgjedhjeve greke, ky vend mund të luajë një rol të rëndësishëm në nxitjen e lidhjeve më të ngushta mes Turqisë dhe BE-së.

Nëse, siç ka propozuar kryeministri Kyiakos Mitsotakis, ajo kryeson edhe në konferencën evropiane për ndihmën për Turqinë dhe Sirinë, atëherë mund të krijohet një epokë e marrëdhënieve më të ngushta midis grekëve dhe turqve.

Burimi: Gazeta greke Kathimerini

Përktheu dhe përshtati: Konica.al

VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN


Mesazhi i gazetës turke “Hurriyet” për Greqinë

“Efharisto poli file”, ndihmoi Turqinë pas tërmetit