MENU
klinika

Analiza

Si Amerika po përpiqet të ndryshojë hartën e Evropës…

29.03.2023 - 08:30

Lufta në Ukrainë ka sjellë shumë ndryshime gjeopolitike dhe një nga ndryshimet më të mëdha pritet në Evropën Lindore. Vuçiç beson se “në muajt e ardhshëm dinamika e marrëdhënieve me Evropën do të ndryshojë”. “Unë mendoj se kjo do të ndodhë në qershor, pasi Ukraina nuk do të fitojë lehtë në kuptimin ushtarak, është pothuajse e pamundur, por pres që të fitojë një vrull të madh në rrugën evropiane. Mendoj se do të merren vendime për fillimin e menjëhershëm të negociatave dhe hyrjen urgjente në BE. Amerikanët po krijojnë një bllok brenda Evropës, një bllok të veçantë që do të përbëhet nga Polonia, vendet baltike dhe Ukraina”, tha Vuçiç. “Nëse i shtohet Rumania, atëherë bëhet blloku më i fuqishëm në Evropë dhe është nën ndikimin e drejtpërdrejtë të Amerikës. Në Evropë do të ndryshojë harta politike”, tha Vuçiç.

Dominimi i Amerikës

Presidenti shtoi se dinamika e marrëdhënieve serbe me Evropën do të ndryshojë në muajt e ardhshëm dhe ai shpreson se do të jetë ndryshim pozitiv. “Por ka faktorë kufizues për ne, përkatësisht sanksionet ndaj Rusisë dhe Kosovës e Metohisë”, përfundoi Vuçiç.Siç tha ai, Amerika do të jetë dominuese dhe do të ketë të njëjtat marrëdhënie mes Evropës dhe SHBA-së ndaj Kinës.

“Është interesante se çfarë ndodhi në seancën e Këshillit të Evropës, një ndryshim i rëndësishëm ndaj Kinës, deri tani ishte partneri ynë ekonomik, konkurrenti dhe rivali ynë sistematik. Për herë të parë, Ursula von der Leyen”, tha një rival strategjik. Amerika do të jetë dominuese në Evropë. Ai e sheh Kinën si një kundërshtar strategjik. Kjo është arsyeja pse vizita e von der Leyen dhe Macron në Kinë do të jetë interesante”, tha Vuçiç.

Blloku i ri në lindje

Analisti ushtarak Vlade Raduloviç beson se vetëm Uashingtoni e di se çfarë do të ndodhë në qershor, por thotë se me të vërtetë ka indikacione se do të formojnë një bllok në lindje të Evropës. “Është e qartë se kohët e fundit Polonia po bëhet një vend kyç i bashkëpunimit për Uashingtonin. Baza e këtij blloku të ri mund të jetë ideja e daljes në tre dete: Baltik, Zi dhe Adriatik. Në këtë mënyrë ndikimi i NATO-s dhe amerikanëve do të shtohej në lindje”, vlerëson Raduloviç. Siç thotë ai, Evropa Perëndimore ose mbi të gjitha Britania e Madhe dhe Franca kanë sfidat e tyre, ndërsa Evropa Lindore po bëhet gjithnjë e më e rëndësishme për SHBA-në.Ai e sheh këtë projekt të ri të Uashingtonit si forcimin e pozitës së SHBA-së në Evropë. “Ka një ndryshim të qëndrimit amerikan në lindje. Të gjitha vendet e Evropës Lindore e dinë se çfarë do të thotë të jesh nën presionin rus, nga Rumania në Sllovaki dhe Republika Çeke në Poloni dhe shtetet baltike. Prandaj nuk është për t’u habitur që do të jetë boshti i strategjisë së ardhshme në Evropë”, përfundon Raduloviç.

Ndryshimi i qendrës së gravitetit

Sre?ko Gjukiq, ish-ambasadori i Serbisë në Bjellorusi, thotë se krijimi i këtij blloku është një ide e vjetër, realizimi i së cilës u përshpejtua me fillimin e luftës në Ukrainë. “Kjo është e pritshme. Unë do të thoja që nuk është një projekt origjinal amerikan. Kjo ide u shfaq shumë kohë më parë për sa i përket forcimit të krahut lindor të NATO-s përballë kërcënimit rus, edhe para agresionit të Rusisë kundër Ukrainës. Kur ndodhi “e papritura”, ai akt, gjithçka u përshpejtua, përfshirë edhe procesin e forcimit të frontit lindor të aleancës”, thotë Gjukiq. Sipas tij, i gjithë fronti gjeopolitik euroatlantik po lëviz drejt lindjes. “Qendra e gravitetit të gjeopolitikës së hapësirës euroatlantike po zhvendoset në mënyrë të pakthyeshme drejt Lindjes së Evropës. Prandaj nuk është aspak e çuditshme që në kontinentin evropian po bëhet një ripërcaktim i marrëdhënieve themelore dhe që qendra e gravitetit të kontinentit tonë po zhvendoset nga qendra e tij, nga Gjermania dhe Franca, në Poloni dhe Ukrainë  dhe në të njëjtën kohë në vendet e tjera lindore, dikur anëtarë të Paktit të Varshavës si dhe në shtetet baltike dhe Skandinavinë. Ata që ndjekin proceset më themelore dhe objektive të riorganizimit të marrëdhënieve në hapësirën nga Atlantiku deri në Malet Urale, Vladivostok, arrijnë në përfundime të ngjashme”, beson Gjukiq.