MENU
klinika

Editoriali i The Guardian

Urdhër-arresti është fillimi i një beteje me Putinin, jo fundi!

25.03.2023 - 10:30

Ka shumë të ngjarë që Vladimir Putin të mos mbajë kurrë plotësisht përgjegjësi për krimet e tij.

Por pati një lloj shprese vendimin e gjykatës penale ndërkombëtare javën e kaluar për të lëshuar një urdhër arresti për rrëmbimin e fëmijëve ukrainas.

Dëshmitë lidhur me transferimin e detyruar të mijëra fëmijëve për birësim ose në “kampe riedukimi” janë të tmerrshme.

Por ky është vetëm një nga tmerret e shumta që Putin ka shkaktuar në Ukrainë.

Megjithatë, Putin mund të lidhet qartë me rrëmbimet. Muajin e kaluar, komisionerja për të drejtat e fëmijëve, Maria Alekseyevna Lvova-Belova, e paditur së bashku me presidentin, u shfaq në televizion duke e falënderuar atë për “birësimin” e një djali 15-vjeçar nga Mariupol.

Ky është fillimi i hetimit kundër Putinit, jo domosdoshmërisht fundi.

International Criminal Court Issues Arrest Warrant for Putin - The New York Times

Tani për tani, është më shumë një bezdi sesa një kërcënim apo edhe një pengesë serioze për të. Rusia nuk është nënshkruese e statutit të Romës, dokumenti themelues i gjykatës, dhe nuk e njeh juridiksionin e saj. Urdhri mund të pengojë udhëtimet e tij – vendet anëtare supozohet se do ta arrestojnë Putinin nëse ai e viziton – por qeveritë i kanë anashkaluar këto kërkesa në të kaluarën.

Siç vërejti kryeprokurori i GJNP-së, Karim Khan, drejtësia do të jetë një çështje “qëndrueshmërie”.

Ajo mund të arrijë përfundimisht me presidentin rus, siç ndodhi me Slobodan Millosheviçin, nëse ai rrëzohet nga pushteti.

Më e rëndësishmja, ajo mund të rëndojë në mendjet e zyrtarëve dhe udhëheqësve të tij ushtarakë në muajt e ardhshëm. Çdo efekt parandalues, sado i kufizuar, mund të mirëpritet.

Megjithatë, ICC nuk mund të ketë sukses vetëm.  Ajo ka nevojë për më shumë mbështetje.

Ajo ka 40 hetues në terren në Ukrainë, por financimi nuk është rritur në përputhje me rrethanat. Dhe megjithëse administrata Biden anuloi sanksionet e vendosura ndaj saj nga Donald Trump për hetimin e krimeve të luftës në Afganistan nga SHBA dhe të tjerët, Pentagoni thuhet se po bllokon bashkëpunimin me Rusinë sepse i frikësohet një precedenti që mund të çojë në ndjekjen penale të amerikanëve në të ardhmen.

US and UK welcome arrest warrant issued for Russian President Vladimir Putin over... - LBC

Shtetet e Bashkuara kanë pohuar prej kohësh se gjykata nuk ka juridiksion mbi jo-nënshkruesit, edhe nëse krimet e supozuara kanë ndodhur në një vend që është palë në traktat, siç është Afganistani. Ndërsa 123 vende janë palë në statutin e Romës, SHBA, si Rusia dhe Kina, refuzuan të bashkohen, duke ulur besueshmërinë e gjykatës.

Megjithatë, ekspertët ligjorë dhe disa zyrtarë amerikanë argumentojnë se administrata mund dhe duhet ende të bashkëpunojë. Edhe nëse qytetarët e saj do të akuzoheshin nga GJPN-ja, SHBA-ja mund të argumentonte se gjykata duhet të ndiqte penalisht vetëm kur vendet nuk janë në gjendje të sjellin çështje në mënyrë të kënaqshme në gjykatat vendase.

Gjykatat ushtarake dhe civile amerikane kanë ndjekur penalisht ushtarët për mizori në Irak, për shembull, ndonëse nuk janë aq të shpeshta dhe aq efektive sa është e nevojshme.

Miratimi i këtij kursi pragmatik bashkëpunimi me ICC-në pa mbështetje të plotë do të ishte një zgjidhje e papërsosur.

Por çdo mbështetje e mundshme duhet të kërkohet për një institucion që, siç tregon rasti i Putin, po bën punë kolosale.

Burimi: The Guardian

Përktheu dhe përshtati: Konica.al