Nexit: një neologjizëm i ri është krijuar për të përshkruar makthin e ri të madh të Evropës pas Brexit. Pas dezertimit britanik, rezultatet e zgjedhjeve të mbrëmshme në Holandë, të cilat “kurorëzuan” Geert Wilders, duket se e ringjallin bajraktarin e Evropës që shembet në erën e euroskepticizmit. Frikërat që gjarpërojnë në Union, janë të gjitha të lidhura me programin e “Mozartit” holandez. Wilders e deklaron veten antifashist, pro-semitik, anti-islamist dhe antikomunist. Udhëheqësi i PVV ka qenë prej kohësh një gur themeli i politikës holandeze dhe për muaj të tërë ai ka jetuar i shoqëruar nga truprojat që qeveria i siguroi pas kërcënimeve me vdekje për fushatën e tij për ndalimin e Kuranit. Përsa i përket politikës së jashtme, qëndrimi i tij është mjaft kompleks: kundër dërgimit të armëve në Ukrainë dhe fort pro-izraelit. Ai ka futur disa nga betejat e tij në programin elektoral të PVV-së: shkurtime të subvencioneve për kulturën, bashkëpunimin për zhvillim, por mbi të gjitha për fondet e destinuara për Bashkimin Europian.
Nexit
Dhe ndërsa Wilders e zbuti retorikën e tij anti-islame javët e fundit, s’ka shenja se ai dëshiron të zbusë euroskepticizmin e tij pas fitores së tij tronditëse në zgjedhje. Por sa e vërtetë është frika e Nexit në të ardhmen politike të Wilders? Analistët politikë brenda dhe jashtë Holandës, kanë vënë re se si retorika anti-islame është rishikuar dhe korrigjuar disa herë gjatë javëve të fundit, duke zbutur anët e saj më të ashpra në një vend që ka pasur gjithmonë një substrat multietnik. Kjo ishte edhe për shkak të mundësisë së frikshme për të negociuar me Dilan Yesilgoz, numri tre në podium, me të cilin ai kishte rënë dakord se kishte prioritete të tjera imediate përveç ndalimit të xhamive. Aq sa, në natën e gjatë të zgjedhjeve, ai përsëriti përsëri se nuk ishte aty për të folur për “Xhamitë, Kuranin dhe shkollat ??Islame”.
Politikat e tij
Premtimi kryesor i fushatës së Wilders ishte ndalimi i “cunamit të azilit”, të cilin ai e fajësoi për probleme të ndryshme sociale, duke përfshirë mungesën e strehimit në vend dhe kostot e larta shëndetësore. Prandaj, ai ka bërë thirrje për t’i dhënë fund azilit për refugjatët dhe lëvizjen e lirë të punës brenda BE-së, duke propozuar që për disa të vendosen viza pune. Ai gjithashtu kërkon që sirianët të revokohen lejet e përkohshme të azilit dhe t’u hiqet shtetësia holandeze dhe të deportohen kriminelët. Ndryshe nga figurat e tjera të ekstremit të djathtë, Wilders nuk është një mohues i klimës, megjithëse ai beson se qeveria ka shpenzuar shumë për reduktimin e emetimeve të CO2. Ai ka mbrojtur që termocentralet e qymyrit dhe gazit të mbeten të hapura dhe propozon të ndalojë ndërtimin e parqeve diellore dhe turbinave me erë. Ai gjithashtu dëshiron të tërheqë Holandën nga marrëveshja e OKB-së për klimën e Parisit. Në vend të kësaj, ai predikon përshtatjen klimatike – forcimin e digave dhe investimin në projekte që do të lejonin lumenjtë të vërshojnë herë pas here.
Evropa e re
Ministri francez i Financave, Bruno Le Maire, pranoi se zgjedhjet holandeze treguan “frikë që u shfaqën në Evropë” mbi emigracionin dhe ekonominë dhe nevojën që qeveritë t’u tregojnë qytetarëve se politikat e tyre po japin rezultat. Migrimi ishte një çështje dominuese në zgjedhjet holandeze. Për politikanët e BE-së, ai mbetet një shqetësim i ngutshëm. Ndërsa numri i emigrantëve vazhdon të rritet, po ashtu ka edhe mbështetje për partitë e ekstremit të djathtë në shumë vende në Evropë. Në Itali vitin e kaluar, Giorgia Meloni fitoi pushtetin për Vëllezërit e saj të Italisë. Në Francë, Tubimi Kombëtar i Marine Le Pen mbetet një forcë e fuqishme , në vendin e dytë në sondazhe. Në Gjermani, Alternativa për Gjermaninë është ngjitur gjithashtu në vendin e dytë në muajt e fundit. Ndaj, jo më kot, zëvendëskryeministri i Italisë dhe kreu i Ligës së ekstremit të djathtë, Matteo Salvini, tha se zgjedhjet holandeze treguan se “një Evropë e re është e mundur”. Edhe kryeministri i Hungarisë Viktor Orban ngriti një dolli për “Trumpin holandez. “Erërat e ndryshimit janë këtu!”, tha ai.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Rrëzohet qeveria e koalicionit në Holandë
