Brukseli ka publikuar një dokument që vlerëson situatën në vendet e Ballkanit Perëndimor. Këto janë dokumente të shkruara në idiomën e Brukselit, plot me konstruksione gjuhësore teknike, por nga të cilat mund të lexohen kundërshtimet kryesore ndaj vendeve së bashku me, veçanërisht në rastin e Serbisë dhe Kosovës, ku paralajmërohen dhe sanksionet e mundshme. Ballkani Perëndimor, siç pritej, nuk shkoi mirë, Këshilli paralajmëron se “duhen përpjekje të vendosura për të promovuar pajtimin dhe stabilitetin rajonal, duke përfshirë zgjidhjen e mosmarrëveshjeve dypalëshe midis partnerëve dhe çështjeve të rrënjosura në trashëgiminë e së kaluarës, në përputhje me standardet ndërkombëtare, ligji dhe parimet e vendosura”.
Ja çfarë thotë Brukseli për Kosovën
Në intervista, kryeministri i Kosovës Albin Kurti vazhdimisht flet për vendin e tij si shembull i demokracisë në Ballkanin Perëndimor, por në konkluzionet thuhet “progres i kufizuar në aspektin e sundimit të ligjit, luftës kundër krimit të organizuar dhe luftës kundër korrupsionit”. Dhe pastaj hyjmë në fushën e kontesteve dypalëshe, Këshilli thotë se “Kosova duhet ta zbatojë pa vonesë vendimin e Gjykatës Kushtetuese për Manastirin e Deçanit”. Vlerësimi është i ashpër, dhe kur bëhet fjalë për veriun e Kosovës, ku jetojnë shumica e serbëve, Këshilli thekson se “lëvizjet e njëanshme të Kosovës dhe Serbisë… kanë rritur tensionet” dhe rithekson se është e nevojshme të formohet Asociacioni i Serbisë. Bashkitë. Konkluzionet janë të prera dhe në Prishtinë nuk kanë pse të kënaqen.
Mesazhi i fortë për Serbinë
Mesazhi për Serbinë është i qartë, progresi në fushën e sundimit të ligjit dhe normalizimit të marrëdhënieve me Kosovën përcakton ritmin e përgjithshëm të negociatave për anëtarësim. Situata e përgjithshme vlerësohet si jo e mirë, ka nevojë për luftë kundër krimit të organizuar, korrupsionit, ka mbrojtje të pamjaftueshme të minoriteteve, liri të mediave, sundim të ligjit. Brukseli kërkon që qeveria në Beograd “të flasë objektivisht dhe pa mëdyshje për BE-në”, kështu që nëse vendosni postera ku shkruan “Faleminderit, vëlla Xi”, duhet të vendosni edhe postera që tregojnë se sa para ju ka dhënë Unioni. Dhe pastaj vijmë te Politika e Përbashkët e Jashtme dhe e Sigurisë, ku Këshilli “përsërit pritshmërinë e tij të fortë” që Serbia të përafrohet me të, që është një kërkesë që Beogradi të mbajë një qëndrim më të ashpër ndaj Rusisë.
Paralajmërohen sanksione për Serbinë
Dokumenti përfundimtar i Samitit thekson se nevojitet “përparim i shpejtë dhe i vazhdueshëm drejt respektimit të plotë të masave kufizuese”, pra vendosja e sanksioneve. Kur është fjala për trazirat dhe rebelimin në veri të Kosovës, Këshilli është i pakënaqur sepse Serbia nuk ka marrë masa për të sjellë para drejtësisë organizatorët e sulmeve ndaj pjesëtarëve të KFOR-it në maj dhe ndaj policisë së Kosovës në shtator. Konkluzionet konstatojnë se Serbia vazhdon të ketë ndikim të madh te serbët në veri të Kosovës, kështu që “Këshilli rikujton se, në përputhje me konkluzionet e 26 dhe 27 tetorit 2023, dështimi i palëve për të de-përshkallëzuar tensionet do të ketë pasoja”.
Alarm në Beograd
Kryeministrja Ana Brnabiç shprehu rezerva në lidhje me deklaratën e samitit të BE-së për Ballkanin Perëndimor, duke thënë se Kosova mbetet pjesë integrale e Serbisë. Ky reagim duhet parë në dritën e zgjedhjeve që do të mbahen në Serbi të dielën, por edhe në kuadër të krijimit të hapësirës për manovrim. Sidoqoftë, Beogradi nuk është i kënaqur me qëndrimin e Unionit, i cili duhet të kushtëzojë politikisht aksesin në një fond prej 6 miliardë eurosh për rritjen e Ballkanit Perëndimor. Fatkeqësisht, kjo do të jetë e vështirë, sepse Serbia do të ketë mbështetjen e fortë të Hungarisë, siç ka edhe Rusinë. Marrëdhënia midis Beogradit dhe BE-së në Bruksel duhet të shikohet përmes thjerrëzës së interesit real të vendit për t’u përafruar me rregullat e Bashkimit, i cili është gjithnjë e më evident në rënie.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
‘Mbështesim çdo marrëveshje të pranueshme për Serbinë’
‘Basti i Madh’ i Vuçiç për Trump
‘Serbët vranë 500 000 shqiptarë’
