A shndërrohen gishtat dhe këmbët rrathë që ndryshojnë ngjyrën në mot të ftohtë? A ndjehen ndonjëherë të ftohtë dhe të mpirë? Ju mund të keni fenomenin Raynaud – një sindromë që bën që pjesët e trupit të ftohen vërtet dhe të ndryshojnë ngjyrat kur ekspozohen ndaj të ftohtit ose stresit.
Raynaud’s është mjaft i zakonshëm. Ndodh më shumë tek gratë dhe njerëzit që jetojnë në klimë më të ftohtë. Ndërsa zakonisht nuk është serioze, Raynaud mund të jetë i bezdisshëm.
Mësoni më shumë se pse ndodh kjo sindromë, si të parandaloni simptomat dhe mënyrat për të gjetur lehtësim.
Çfarë është Raynaud’s?
Fenomeni Raynaud (i quajtur edhe sëmundja e Raynaud ose sindroma e Raynaud) është një gjendje që ndikon në qarkullimin e gjakut, duke bërë që enët e gjakut në duar dhe këmbë të reagojnë ndaj temperaturave të ftohta dhe stresit.
Kur një person me Raynaud ekspozohet ndaj të ftohtit ose stresit, enët e gjakut fillojnë të ngushtohen, një fenomen i quajtur vazospazmë, i cili pengon gjakun të arrijë në sipërfaqen e lëkurës.
Raynaud’s është një problem i qarkullimit të gjakut, por ndryshon nga ajo që zakonisht mund të mendoni si qarkullim të dobët. Qarkullimi i dobët do të thotë se gjaku nuk po rrjedh mirë nëpër trup, gjë që mund të prekë më shumë sesa gishtat e dorës dhe këmbëve. Mund të ndodhë për shumë arsye, si ulja ose qëndrimi në këmbë për një kohë të gjatë, të mos lëvizni mjaftueshëm ose të keni probleme shëndetësore si diabeti, presioni i lartë i gjakut ose probleme me zemrën.
Raynaud mund të prekë njerëzit që janë më të rinj dhe të shëndetshëm. Simptomat zakonisht fillojnë midis moshës 15 dhe 25 vjeç.
Simptomat e Raynaud
Ju mund të vini re se gishtërinjtë ose këmbët bëhen të bardha ose blu nëse keni Raynaud. Ato gjithashtu mund të ndjehen të ftohtë, të mpirë ose keni ndjesi shpimi gjilpërash. Ato mund të kthehen të kuqe dhe të pulsojnë ndërsa rrjedha e gjakut kthehet ose ndihen të dhimbshme.
Më së shpeshti, Raynaud prek gishtat e duarve dhe këmbëve, por mund të prekë edhe zona të tjera të trupit, si hundën, buzët, veshët dhe thithkat.
Llojet e Raynaud’s
Ekzistojnë dy lloje kryesore të Raynaud-it – parësor dhe dytësor:
Raynaud-i primar është lloji më i zakonshëm dhe zakonisht shfaqet më vete pa ndonjë arsye të njohur. Zakonisht, simptomat janë të vogla dhe nuk kërkojnë trajtim.
Raynaud-i sekondar ka simptoma më ekstreme dhe zakonisht ka një shkak themelor, si sëmundje, lëndim ose medikamente të caktuara. Gishtat e duarve dhe këmbëve zakonisht kanë një nuancë më të përcaktuar të bardhë ose blu/vjollcë.
Simptomat mund të ndodhin spontanisht ose nga i ftohti dhe zgjasin 20 minuta ose më shumë. Kur qarkullimi i gjakut kufizohet për këtë periudhë të gjatë, mund të shkaktojë dhimbje dhe, me kalimin e kohës, dëmtim të indeve. Mungesa e oksigjenit në këto inde mund të shkaktojë plagë të lëkurës dhe, në raste më të rënda, mund të nevojiten vdekje të indeve (nekrozë) dhe amputime.
Shkaqet më të zakonshme të Raynaud-it dytësor zakonisht lidhen me:
Sëmundjet reumatologjike (autoimune): lupus (eritematoz sistemik), artriti reumatoid, sindroma Sjögren ose skleroderma
Medikamente të caktuara: Presioni i gjakut, ilaçe kundër migrenës dhe kancerit, pilula kontraceptive dhe ilaçe të ftohjes pa recetë.
Pirja e duhanit
Profesionet: Disa punë që përfshijnë veprime të përsëritura, të tilla si shtypja ose përdorimi i mjeteve vibruese si çekiçi, dhe ekspozimi ndaj kimikateve
Ushtrimi nuk shkakton drejtpërdrejt Raynaud’s dytësor, por ndonjëherë mund ta përkeqësojë gjendjen. Kjo është për shkak të vazokonstriksioneve pas përfundimit të stërvitjes. Kjo vihet re më shumë te vrapuesit pasi kanë përfunduar vrapimin e tyre ose pas stërvitjes së fuqishme.
Fatkeqësisht, nuk ka asnjë trajtim për Raynaud’s primar. Nëse keni Raynaud dytësor, mjeku mund të trajtojë gjendjen themelore, e cila mund të ndihmojë në përmirësimin e simptomave tuaja.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Si të forcoj kockat natyralisht?
”Peshkoja shpesh, derisa zbulova sëmundjen në mushkëri…”
