MENU
klinika

Ja ç'thonë ekspertët

Pse presioni i gjakut ndryshon midis dy krahëve?

30.05.2024 - 15:53

Leximet e presionit të gjakut midis dy krahëve mund të jenë të ndryshme, dhe kjo pabarazi ndonjëherë mund të jetë një shenjë paralajmëruese e shqetësimit të zemrës.

Kjo është gjetja e një analize të 24 studimeve të kaluara: Kur njerëzit kanë të paktën një ndryshim prej 5 pikësh në presionin e gjakut midis dy krahëve, rreziku i tyre i sulmit në zemër, goditje në tru ose vdekje të parakohshme rritet. Dhe sa më i madh të jetë ndryshimi, aq më shumë rriten ato rreziqe.

Ekspertët thanë se gjetjet i japin më shumë mbështetje për diçka që është mbrojtur, por nuk bëhet zakonisht nga mjekët dhe infermierët: Kontrollimi i presionit të gjakut të pacientëve në të dy krahët.

“Fatkeqësisht, presioni i gjakut nuk matet në mënyrë rutinore në të dy krahët”, tha Dr. Jeffrey Berger, një kardiolog i cili nuk ishte i përfshirë në studim. “Por unë mendoj se duhet të bëhet.”

Berger drejton Qendrën për Parandalimin e Sëmundjeve Kardiovaskulare në NYU Langone Health në Neë York City. Ai tha se gjithmonë kontrollon presionin e gjakut në të dy krahët dhe mendon se duhet të jetë çështje rutine tek të gjithë pacientët.

“Është një gjë kaq e thjeshtë për t’u bërë”, tha Berger.

Nuk është se ndryshimi i presionit të gjakut, në vetvete, është problemi. Por një mospërputhje midis krahëve mund të jetë një shenjë e aterosklerozës së hershme që po zhvillohet në mënyrë asimetrike, shpjegoi Berger.

Ateroskleroza i referohet një ngurtësimi dhe ngushtimi në arterie që, përfundimisht, mund të çojë në sëmundje të zemrës ose goditje në tru.

Matja e presionit të gjakut në të dy krahët u jep mjekëve “një mënyrë të thjeshtë për të vërejtur ngurtësimin e mundshëm arterial”, tha Dr. Christopher Clark, studiuesi kryesor në analizën e re.

Nuk ka asnjë mënyrë për të “rregulluar” mospërputhjet midis krahëve, por kjo nuk është çështja, tha Clark, një pedagog i vjetër klinik në Shkollën Mjekësore të Universitetit të Exeter në Mbretërinë e Bashkuar.

Në vend të kësaj, shpjegoi ai, mjekët mund të konsiderojnë dallimet midis krahëve një “shënues” të rrezikut të sëmundjes së zemrës së një pacienti.

Berger tha se kjo varet nga shëndeti i përgjithshëm i një pacienti. Të hash më shëndetshëm dhe të bësh ushtrime të rregullta është gjithmonë zgjidhje e mençur, tha ai, por disa njerëz mund të kenë nevojë për ilaçe, si një statinë, për të larguar telashet kardiovaskulare.

Gjetjet, të botuara në internet në 21 Dhjetor në revistën Hypertension, bazohen në 24 studime nga e gjithë bota, që përfshijnë pothuajse 54,000 të rritur në të gjitha. Mbi 10 vjet, 11% kishin një atak kardiak fatal ose jo-fatal.

Është  normale, tha Clark, të kesh disa pika ndryshimi në presionin e gjakut midis dy krahëve – për shkak të anatomisë dhe faktit që njëra dorë është tipike dominuese.

“Interesi ynë ishte të identifikonim kur kjo diferencë është mjaft e madhe për t’u konsideruar se nënkupton më shumë se kjo,” tha Clark. “Kur është ndryshimi mjaft i madh për të sugjeruar një ndryshim në arterie që mund të nënkuptojë rrezik shtesë të goditjeve në tru ose sulmeve të zemrës?”

Në përgjithësi, rreziqet e njerëzve filluan të rriteshin kur të dy krahët treguan të paktën një ndryshim prej 5 pikësh në presionin e gjakut sistolik (numri “i lartë” në leximin e presionit të gjakut).

Për çdo rritje prej 1 pikë, rreziku i vdekjes nga shkaqet e sëmundjeve të zemrës në 10 vitet e ardhshme u rrit me 1% në 2%. Ndërkohë, shanset për të pësuar një problem për herë të parë të zemrës ose goditje në tru gjithashtu zvarriten.

Këto rritje ishin të vogla, por studiuesit thanë se një ndryshim prej 10 pikësh në presionin sistolik midis krahëve duhet të konsiderohet “kufiri i sipërm i normales”.

Dallimet midis krahëve janë më të zakonshme tek njerëzit me presion të lartë të gjakut, tha Clark, por edhe njerëzit me lexime normale mund t’i kenë ato gjithashtu.

Fenomeni ka më shumë rëndësi për dikë me presion të lartë të gjakut ose faktorë të tjerë të rrezikut, si diabeti dhe kolesteroli i lartë, shtoi ai.

Berger tha se nuk është e qartë pse kaq pak mjek masin presionin e gjakut në të dy krahët.

“Ky nuk është një zbulim i ri,” tha ai për studimin aktual. “Është treguar shumë herë”.

Sa i përket monitorimit të presionit të gjakut në shtëpi, nëse njerëzit në mënyrë të përsëritur zbulojnë një ndryshim të rëndësishëm midis krahëve, ata duhet t’ia tregojnë mjekut.

Clark ishte gjithashtu në favor të mjekëve që kontrollonin të dy krahët, të paktën një herë – pjesërisht për të marrë një matje më të saktë të presionit të gjakut të pacientëve. Nëse një krah ka një lexim më të lartë, tha ai, atëherë matjet e ardhshme duhet të bëhen në atë krah.