Mbi 1.2 milionë letra me vlerë, qarkullojnë sot në tregun shqiptar, por nuk ka asnjë informacion se kush i disponon këto bono dhe me çfarë vlere ua shesin qytetarëve. Vlera e këtyre bonove të hedhura në treg nga Banka e Shqipërisë dhe që janë ende në treg përllogaritet në mbi 1.2 miliardë euro, por nuk ka asnjë të dhënë se sa ka shkuar vlera e tyre sot, dhe si përcaktohet norma me të cilën këmbehen.
Këto shqetësime u ngritën në komisionin e Ekonomisë nga deputeti socialist Erion Braçe teksa u diskutua projektligji për shtyrjen e afatit të përdorimit të bonove të privatizimit për në 31 dhjetor 2027, pas afati i ka përfunduar më 31 dhjetor 2023.
“Sa është vlera e bonove që janë shpërndarë? Cilat janë kategoritë që kanë përfituar bono privatizimi? Sa janë përfituesit e bonove? Bonot e mbetura në shoqërinë piramidale fondi Anglo-Adriatika sa janë dhe ku ndodhen? Cila është vlera e përdorur deri më sot e këtyre bonove? Kush i disponon dhe ku tregtohen? Këta njerëzit që legalizojnë një banesë, ku i gjejnë këto, ku i marrin ku i blejnë dhe sa i blejnë? Pra sa është vlera e tyre në treg?”, pyeti deputeti Erion Braçe.
“Ministria e Ekonomisë nuk ka një informacion mbi personat që i kanë këto bono, sepse ky është një treg për të cilin nuk jemi ne përgjegjës, as për emetimin as për ti ndjekur se kush i mban, si i tregon”, u shpreh në komisionin e Ekonomisë zëvendësministri i Ekonomisë Endrit Yzeiraj.
“Po flet për një treg të zi, a e kupton se çfarë po thua apo jo? Dollari këmbehet në të zezë por ka edhe agjenci të licencuara, për bonot a kurs për ato more zotëri?”, tha Braçe.
“Vlerën e këtij tregu e përcaktojnë ata që kanë në duar bonot? Kush janë ata? Nuk e dimë! Duhet të kishim ngritur një proces regjistrimi, duhet të kishim caktuar një normë për tu regjistruar. Sot jemi para faktit që nuk e dimë kush i ka, tregtohen në treg të lirë, s’kanë normë që rregullon tregtinë, përqindjen e caktojnë njerëzit që i kanë në duar”, u shpreh Shalsi.
Bonot e privatizimit (letrat me vlerë), janë përdorur që prej vitit 1995 dhe afati për lejimin e tyre është shtyrë 9 herë gjatë këtyre viteve.
Këto letra me vlerë janë përdorur kryesisht për pagesën e legalizimit të banesave, dhe një pjesë tjetër është përdorur nga ish-pronarët për të parablerë objekte që nuk janë privatizuar nga institucionet, dhe që janë të ndërtuara pjesërisht në pronën e tyre ku 80% e vlerës së objektit e blejnë me letra me vlerë dhe pjesën tjetër me para cash. Po ashtu përdoren edhe për privatizimin e pronave të dhëna me qira 1 euro.
“Kur janë me kontratë qiraje, dhe kur vlera e investimi kalon 150%, biznesi ka të drejtë ta privatizojë, toka është 100% të vlerës në lekë, ndërsa objektin ka të drejtë ta blejnë me 80% me bono dhe 20% me cash”, u shpreh Afrim Brahimaj nga drejtoria e Privatizimit pranë MEKI.
Në total Banka e Shqipërisë ka emetuar 3.2 milionë copë bono privatizimi me vlerë totale 83 miliardë lekë, por aktualisht ka në gjendje vetëm 45 mijë copë bono.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Bankat, edhe inflacioni i lartë po kalon pa shumë “dhimbje”
Gjirokastra… me kujtimin e një burri të jashtëzakonshëm
Çfarë do mundësojë ligji i ri mbi bursën?
