Ndërsa Konferenca e 27-të e Kombeve të Bashkuara për Ndryshimet Klimatike vazhdon javën e dytë të takimeve, bisedimeve dhe ngjarjeve në Sharm el Sheikh, Egjipt, po bëhen marrëveshje të mëdha energjetike dhe po parashtrohen plane futuriste të dekarbonizimit. Megjithë bujën, megjithatë, disa nga zgjidhjet më të thjeshta dhe më të menjëhershme janë ato që kërkojnë më pak lëvizje dhe përballje. Sado jo i tregtueshëm që është, efikasiteti i energjisë mbetet një nga pjesët më të rëndësishme dhe më të pakuptueshme në enigmën e krizës klimatike. Siç shkroi Forumi Ekonomik Botëror javën e kaluar në një raport nga margjinat e COP27, “energjia më e gjelbër është energjia që nuk e përdorim”. Revolucioni i burimeve të rinovueshme është duke u zhvilluar mirë, kostot e teknologjive diellore dhe të erës janë tani konkurruese me lëndët djegëse fosile dhe në mbarë botën ne po thyejmë rekord pas rekord për instalimin e kapaciteteve të energjisë së pastër. Por edhe gjithë ai përparim nuk mund të përballojë kërkesën në rritje për energji në mbarë botën. Për aq energji të dekarbonizuar sa jemi në gjendje të shtojmë nga viti në vit, kjo po bën shumë pak për të zhvendosur në fakt energjinë e krijuar nga lëndët djegëse fosile – që tani, 80% e përzierjes së energjisë së Shteteve të Bashkuara ende vjen nga lëndët djegëse fosile. Ndërsa përdorimi i energjisë vazhdon të rritet në përgjithësi, ne jemi ende shumë larg nga të qenit në gjendje të heqim dorë tërësisht nga lëndët djegëse fosile.
Shkallëzimi i diellit dhe i erës kërkon kohë. Ka shumë pengesa logjistike, inerci dhe rezistencë të thjeshtë të ndërtuara në sistemin aktual të energjisë. Por përdorimi i më pak energjie për të kryer të njëjtat detyra është i arritshëm tani dhe mund të bëjë një ndryshim të madh në gjurmën globale të karbonit. Sipas Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë (IEA), veprimi i përshpejtuar dhe i intensifikuar për efiçencën e energjisë dhe shmangien e energjisë mund të zvogëlojë 95 ekzajule të kërkesës përfundimtare të energjisë në vitin 2030. Për referencë, kjo është pothuajse e njëjtë me konsumin final të energjisë në Kinë – konsumatori më i madh i energjisë në botë.
Dhe një pjesë e madhe e këtij kursimi energjie fillon me ju dhe termostatin tuaj. Kostoja financiare dhe energjetike e ngrohjes dhe ftohjes ka marrë më shumë vëmendjen e medias këtë vit, pasi kriza evropiane energjetike ka shtrënguar shtëpitë dhe bizneset lokale që përpiqen t’i mbajnë shtëpitë dhe ndërtesat e tyre në një temperaturë relativisht të përshtatshme për të jetuar. Por nuk janë vetëm evropianët ata që duhet t’i kushtojnë më shumë vëmendje termostatit të tyre. Temperatura e shtëpisë tuaj tani është shkak për shqetësim global.
Pra, cila është temperatura e duhur për të mbajtur familjen tuaj të shëndetshme, duke e mbajtur faturën tuaj të energjisë të përballueshme? Për fatin tonë, kjo pyetje ka një përgjigje të drejtpërdrejtë. Sipas Departamentit të Energjisë të Shteteve të Bashkuara, shtëpia juaj duhet të jetë 68 gradë Fahrenheit në dimër dhe 78 gradë në verë gjatë ditës. Kur flemë, temperatura e trupit tonë bie natyrshëm. Prandaj, temperaturat ideale të gjumit janë midis 60 dhe 67 gradë. Për më tepër, për efikasitet maksimal, duhet të caktoni 8 orë në ditë (si p.sh. kur niseni për të shkuar në punë) për të ulur termostatin tuaj me 7 deri në 10 gradë. Sipas Administratës së Informacionit të Energjisë (EIA), duke vepruar kështu do të shkurtoni shpenzimet tuaja vjetore të energjisë deri në 10%.
Ndërsa një dimër i gjatë dhe i ftohtë aktualisht po duket i madh në imagjinatën globale, ftohja do të jetë shumë më tepër një shqetësim global për energjinë pasi temperaturat mesatare rriten, veçanërisht në jugun global. Sipas Forumit Ekonomik Botëror, “ftohja e hapësirës përbënte gati 16% të totalit të energjisë elektrike të përdorur në ndërtesa, ose rreth 2,000 teravat orë (TWh) të konsumit përfundimtar të energjisë elektrike në vitin 2021”. Dhe duke shkuar përpara, këto shifra vetëm do të rriten. Parashikimet e IEA parashikojnë që kërkesa për energji për ftohjen e hapësirës në ndërtesat në mbarë botën mund të trefishohet deri në vitin 2050.
Ndërsa sistemet e ftohjes me efikasitet të lartë janë tashmë të disponueshme në treg, këto janë shumë të pashfrytëzuara. Në të vërtetë, shumica e modeleve në përdorim kanë efikasitet dy deri në tre herë më të ulët se teknologjitë më të mira të disponueshme. Forumi Ekonomik Botëror vë në dukje standardet e efikasitetit të energjisë si një mjet kritik politik për të ndihmuar në adresimin e këtij boshllëku. Një vendosje e tillë standarde është një rezultat që shumë ekspertë shpresojnë ta shohin nga COP27 këtë javë.
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga OilPrice.com
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Cilat shtete kanë çmimet më të shtrenjta të energjisë elektrike?
Evropa është në rrezik. Gjithmonë ka qenë!
Mediat: Europa duhet të mësojë se si përballohet kriza
