MENU
klinika

"Libri i të vdekurve"

Një zbulim rrëqethës bëhet nga arkeologët në Egjipt

30.10.2023 - 12:08

Arkeologët në Egjipt zbuluan një varrezë 3500-vjeçare ku ishte fshehur papirusi “Libri i të Vdekurve”.

Varreza, në Tuna al-Gebel në Egjiptin qendror, daton nga Mbretëria e Re (rreth 1550 deri në 1070 pes) dhe përmban mumie, sarkofagë, amuleta dhe figurina të shumta “shabti” (të quajtura edhe ushabti) ​​që kishin për qëllim t’i “shërbejnë” të të ndjerit në jetën e përtejme, sipas një deklarate nga Ministria egjiptiane e Turizmit dhe Antikiteteve.

Papirusi “Libri i të vdekurve” i gjetur në varreza është 13 deri në 15 metra i gjatë. Arkeologët nga ministria kanë gërmuar vendin që nga viti 2017 dhe së fundmi kanë gjetur një varrezë.

“Libri i të vdekurve” është emri modern që u jepet teksteve të ndryshme që shërbenin për një sërë qëllimesh. Emri i dhënë këtyre teksteve nga egjiptianët e lashtë ndonjëherë përkthehet si “Libri që shfaqet ditën”. Kopjet e pjesëve nga “Libri i të Vdekurve” varrosen ndonjëherë me të ndjerin.

Njoftimi përmbante pak informacion për kopjen e sapogjetur të “Librit të të vdekurve”. Nuk është e qartë se çfarë tekstesh të sakta përmban ose me kë është varrosur. Asnjë foto e papirusit “Libri i të vdekurve” nuk është publikuar dhe anëtarët e ekipit që e zbuluan heshtin për momentin.

Shkencëtarët që nuk ishin të përfshirë në gërmime thanë se gjetja mund të ishte e rëndësishme.

“Është shumë e rrallë të gjesh një kopje të Librit të të Vdekurve në një varr ku ishte varrosur fillimisht”, tha Foy Scalf, një egjiptolog dhe kreu i arkivave kërkimore në Universitetin e Çikagos. “Pa foto është e vështirë të thuash më shumë dhe është e zakonshme të presësh për ndonjë njoftim zyrtar për të krijuar vlerësime solide”.

Lara Weiss, drejtore ekzekutive e Muzeut Roemer and Pelizaeus në Gjermani, e cila ka studiuar gjerësisht “Librin e të vdekurve”, tha për Live Science se “nëse është kaq i gjatë dhe i ruajtur mirë, sigurisht që është një zbulim i bujshëm”.

Arkeologët zbuluan gjithashtu arkivole dhe mumie të shumta në varrezat e sapozbuluara, duke përfshirë vajzën e Djehuty, një kryeprift i perëndisë Amon që jetoi më shumë se 3,500 vjet më parë, sipas njoftimit. Një arkivol tjetër duket se i përket një gruaje që ishte këngëtare në tempullin e Amunit, një hyjni e lidhur me diellin dhe qytetin antik të Tebës (Luxor i sotëm).

Në varreza ka pasur edhe shumë kavanoza në të cilat do të vendoseshin organet e të ndjerit, thuhet në njoftim. U gjetën edhe mbetje të sarkofagëve prej guri që përmbanin sënduk prej druri të të ndjerit. Gërmimet dhe analizat e mbetjeve janë në vazhdim.

“Pasuria që s’e blejnë dot paratë”

Libri për suksesin e vërtetë dhe rritjen personale

Ngjarja më e rëndësishme e popullit shqiptar

Dita e Alfabetit të Gjuhës Shqipe

Premiera “13” nën petkun e Sulejman Rushitit

“Kadare, Kuteli, Fishta…të ndërthurur në dramën bashkëkohore”

Erdhi si një mrekulli për publikun shqiptar

Marie Kraja, diva me zërin e pastërt dhe të kthjellët