Tajvani është vazhdimisht në qendër të hipotezave, spekulimeve, mospërfilljeve, profecive. Nëse i hedhim një sy deklaratave të ekspertëve, analistëve dhe zyrtarëve të lartë ushtarakë amerikanë, do të zbulojmë një sërë afatesh deri në të cilat Kina do të nisë një pushtim për të ri-aneksuar ishullin. Për momentin, përveç rritjes së ndjeshme të stërvitjeve kineze rreth Taipeit, asgjë nga këto nuk ka ndodhur. Sigurisht, është e pamundur të parashikohet se çfarë do të ndodhë në të ardhmen: nëse një krizë do të shpërthejë në ngushticën e Tajvanit apo nëse Xi Jinping do të rimarrë “provincën rebele”. Megjithatë, është kurioze të rilexohen disa raporte nga viti 1950, të cilat lajmëronin pushtimet dhe kërcënimet e afërta që do të ndodhnin.
Raportet
Në vitin 1950, inteligjenca perëndimore dhe e Vatikanit u alarmua. Siç shkruan e përjavshmja La Lettura në një artikull të gjatë , në tryezën e atëhershëm Papa Piu XII dhe Sekretarit të tij të Shtetit, Domenico Tardini, po shumëzoheshin raportet sipas të cilave Tajvani do të pushtohej nga Kina brenda vitit, brenda pranverës, brenda disa muajve. “ Ndjenja e përgjithshme është se, pavarësisht vonesave, komunistët kinezë do të sulmojnë deri në fund të vitit , Tajvani po bëhet një problem serioz për komunistët kinezë, sepse dështimi do të ishte një goditje për shpresat për të konsoliduar sundimin e tyre”, thuhet në një nga këto raporte, i ashtuquajturi Raporti politik numër 9 i 22 prillit 1950.
Skenarët
Sot Taipei, në rast konflikti , do të detyrohej të rikthehej në një luftë asimetrike – dhe se sulmi i Dragoit mund të ishte mbështetur nga rusët (një hipotezë e cila me kalimin e kohës është zhdukur nga çdo skenar). Raporte të tjera të shumta do të shkruheshin për rastin e Tajvanit. Është interesante të theksohet se, tashmë rreth shtatëdhjetë vjet më parë, u konsiderua e nevojshme të mbështetej në një lloj ” Pakti Paqësor ” që synonte të përfshinte një sërë vendesh aziatike – si Australia dhe Filipinet – për të mbështetur në një përpjekje antikineze. Sot, për rekord, ka nga ata që flasin shprehimisht për NATO-n aziatike, me Japoninë, Korenë e Jugut dhe Zelandën e Re në ballë në mbështetjen e SHBA-së në frenimin e Dragoit në të gjitha frontet. Për më tepër, në vitet 1950, Tajvani ende besonte se mund të përmbyste komunistët e Mao Ce Dunit dhe të merrte përsëri Kinën: tani një utopi e vërtetë.
Pushtimi i afërt
Nëse bëjmë një hap përpara dhe kthehemi në ditët e sotme, vërejmë se ende flitet për një pushtim të afërt kinez të Tajvanit. Ishulli vazhdon të modernizojë mbrojtjen e tij, ka rritur blerjet e tij të armëve nga SHBA – duke ndezur zemërimin e Pekinit – dhe shpreson se mburoja e silikonit do të jetë në gjendje të zbusë ndonjë nga ambiciet e Pekinit. Duke folur për armët, ditët e fundit nuk ka pasur asnjë takim mes ministrave të mbrojtjes të Shteteve të Bashkuara dhe Kinës, në margjinat e samitit të ASEAN në Laos, për shkak – shpjegoi qeveria kineze – për mbështetjen e Uashingtonit për Taipein. Sekretari i Mbrojtjes Lloyd Austin , raportoi CNN ditët e fundit duke cituar një zyrtar amerikan, do të kishte dashur të takohej me ministrin kinez të Mbrojtjes, Dong Jun, por Republika Popullore e Kinës refuzoi ofertën e bisedimeve, pak pas takimit kokë më kokë mes Xi dhe Joe Biden në Peru, në lidhje me shitjen e armëve amerikane në Tajvan.
Kabineti i Trump
Dy anëtarët e kabinetit të Trump më të përfshirë në çështjet e Tajvanit janë senatori Marco Rubio dhe kongresmeni Mike Waltz . Ata caktohen përkatësisht si sekretarë të shtetit dhe këshilltarë për sigurinë kombëtare. Të dy kanë qenë të fortë në kundërshtimin e komunistëve kinezë dhe kanë histori të përpjekjeve specifike legjislative për t’i rezistuar dhe për të zmbrapsur agresionin dhe sjelljen e keqe të PRC. Të dy e kuptojnë mirë rëndësinë e Tajvanit për botën e lirë. Ata do të bëjnë përpjekje të forta për të mbrojtur Tajvanin dhe për të lejuar Tajvanin të mbrohet – duke supozuar se Tajvani është i gatshëm ta bëjë këtë.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Kina po bëhet gjithnjë e më agresive në Paqësor”
“AlJazeera”: Çfarë e pret botën në 2023?
