Në edicionin e 24-të i Çmimit Letrar ‘Balkanika’ për vitin 2018 ku morën pjesë Shqipëria, Bullgaria, Maqedonia, Greqia, Rumania dhe Serbia vendin e parë e mori rumuni Eugen Uricaru me veprën e tij ”Pesha e një engjëlli” (“Le poids d’un ange”).
Ridvan Dibra përfaqësues nga Shqipëria u prezantua me veprën të stilit epik ‘’Legjenda e Vetmisë’’ (“La Légende de la solitude”). Ai ishte një nga tre librat më të mirë në stilin e tij.
Ky libër në kompleksitetin e tij epik flet për një baladë të vjetër shqiptare ku një personazh, Bala, ndërthyret në të kundërtat e vet jetesore midis paraleleve të sotme dhe të shkuarës deri në legjenda e mitet e tij të traditës.
Një garë të fortë me përfaqësuesin rumun Eugen Uricaru ishte përfaqësuesi turk Uzun Yuruyus.
Kryetari i Jurisë, amerikani Andrew Wachtel u shpreh se: “Tre librat finalistë ishin tejet të ngjashëm në tematikën e tyre, edhe pse kishin stile të ndryshme dhe kjo gjë dominoi edhe diskutimin e jurisë.
Që të tre librat fokusohen në karaktere të cilët për arsye të ndryshme jetojnë jashtë shoqërisë normale, duke krijuar një botë të tyren brenda së cilës mund të arratisen nganjëherë”.
Midis shkrimtarit turk Uzun Yuruyus dhe shkrimtarit rumun Eugen Uricaru, juria vendosi për këtë të fundit.
Uzun Yuruyus erdhi në këtë edicion me një novelë të quajtur, ‘’Rrugëtimi i gjatë “La longue marche”e cila ka situatë një udhëtim të një njeriu i cili mundohet të ikë tërësisht nga qytetërimi modern.
Kurse nga ana tjetër rumuni shprehet me një novelë të komplikuar të një stili barok. Në novelën e tij ‘’Pesha e një engjëlli’’(“The Weight of an Angel”) ai sjell shekullin e XX në lidhje me një situatë të një inxhinieri me agjentët e sigurimit Habsbrug.
Dihet që Rumania përveçse ka një kufi me ish perandorinë e dikurshme hasburgase ka pasur dhe kontradita me këtë perandori në shpërbërjen e saj e sidomos në kohën e Luftës së Dytë Botërore në lidhje me etni dhe toka, pretendime. Autori shpreh një narrativë të bukur të ngjarjeve njerëzore.
Botuesja Toçi për shkrimtarin shqiptar Dibra u shpreh se “Ridvan Dibra na dha sot një arsye më shumë për të qenë krenarë për arritjet e letërsisë shqipe bashkëkohore. Vepra e tij ‘Legjenda e vetmisë’ u nominua si një nga tre romanet më të mirë të Ballkanit”.
Po kush është Eugen Uricaru?
Uricaru Eugen 11 janar 1946, Buhusi, Bacau në Rumani. Ai është një shkrimtar, redaktor, historian rumun. Ndërmjet viteve 2001-2005 ai ishte president i Unionit të Shkrimtarëve në Rumani.
Në vitin 2003 ajo ishte për një kohë të shkurtër, drejtori i shoqërisë Radio Romania Kulturore Transmetimeve. Më vonë ka qenë sekretar i shtetit në MPJ rumune.
Ai u diplomua në shkollën fillore dhe të mesme në Shkollën e Lartë Ferdinand në Bacau. Më pas në vitin 1964 ndoqi shkollën ushtarake Stefan Cel Mare në Campulung. Gjithashtu ka studiuar filologji në Universitetin Babes-Bolyai në Cluj.
Në vitin 1971 ai mori diplomën e tij bachelor. Në vitin 1974 libri i saj i parë u shfaq, ‘’Rreth Rozës’’, një libër fiction në prozë. Ka drejtuar nga 1971-1989 si redaktor i revistave ‘’Star Athenaeum’’ në ‘’Bacau dhe Cluj’’. Ai ka botuar shumë libra që e kanë sjellë famë. Në vitin 1977 boton romanin, ‘’Qilim dhe flakë’’ dhe fitoi Çmimin e Madh në Festivalin në Santarem.
Në vitin 1990 në Bukuresht, punon zëvendës redaktor në një revistë të njohur. Ai bashkëpunon rregullisht në këtë kohë me gazetën ‘’Ziua’’. Ai ka punuar si një shkrimtar, drejtor Stere Gulea të filmit Twill (dhënë Çmimin e Madh në Festivalin Ndërkombëtar të San Marinos). [2] [3]
Për periudhën kur Rumania ishte shtet në ndikimin e partisë komuniste në totalitarizëm ai u akuzua për bashkëpunim me shtet socialist policor politik.
Në nëntor të vitit 1992 ai shkoi në Romë si zëvendës drejtor i ‘’Academia di Rumani’’. Punon si një atashe në Ministrinë e Punëve të Jashtme deri në vitin 1995. Në vitin 2003 u emërua Sekretari i Shtetit në Ministrinë e Jashtme.
Në vitin 1995 ai u zgjodh sekretar i Bashkimit të Shkrimtarëve Rumune. Nga 1997- 2001, është nënkryetar i Bashkimit Shkrimtarëve në mandatin ‘’Lawrence ulici’’. Në vitin 2001-2005 ai u zgjodh president i Bashkimit Shkrimtarëve.
Disa nga veprat e tij
‘’Qillim dhe zjarr’’ Shtëpia Botuese e Dacias, Cluj-Napoca, 1977
‘’Mjalti, Shtëpia botuese Albatros, Bukuresht, 1978
‘’Vladia’’, Shtëpia Botuese Cartea Romaneasca, Bukuresht, 1982
‘’Memoria’’, Shtëpia botuese Dacia, Cluj-Napoca, 1983
‘’Ndryshimi i motit’’, Shtëpia Botuese Eminesku, Bukuresht, 1984
‘’Lavdi’’, Shtëpia Botuese Eminesku, Bukuresht, 1987
‘’Në vitet tridhjetë’’,Shtëpia Botuese Cartea Românească, Bukuresht, 1989
‘’Komploti Leonard Balbaie kundër grupit Cocos’’, Shtëpia Botuese Ushtarake, Bukuresht, 1990
Duke pritur barbarët, Shtëpia botuese Cartea Romaneasca, Bukuresht, 1999
Pentimento, Shtëpia Botuese Elion, Bukuresht, 2000
