Shumë sëmundje mendore dhe çrregullime neurologjike lidhen me problemet e neurotransmetuesit. Neurotransmetuesit janë një lloj i veçantë i përbërjes kimike që ndodh natyrshëm në trupin tuaj. Roli i tyre është të bartin impulse nga njëra pjesë e trurit në një tjetër dhe nga truri tek pjesa tjetër e trupit.
Neurotransmetuesit punojnë duke dërguar sinjale kimike ndërmjet qelizave nervore të quajtura neurone, të cilat gjenden në të gjithë trurin, kurrizin dhe pjesën tjetër të sistemit nervor. Dhjetëra neurotransmetues të ndryshëm funksionojnë në sistemin tuaj nervor.
Disa neurotransmetues të rëndësishëm përfshijnë:
• Glutamate;
• Serotonin;
• Dopamine;
• Acetilkolinës;
• Gaba;
• Histamine.
Ekzistojnë dy lloje kryesore të neurotransmetuesve: neurotransmetues ngacmues dhe neurotransmetues frenues. Neurotransmetuesit ngacmues stimulojnë aktivitetin nervor, ndërsa neurotransmetuesit frenues ulin aktivitetin nervor.
Sëmundjet mendore, të tilla si depresioni, mund të ndodhin kur ka mosbalancim të neurotransmetuesve të caktuar. Çrregullimet neurologjike, përfshirë sëmundjen e Alzheimerit, sëmundjen e Parkinsonit dhe epilepsinë janë gjithashtu të lidhura me ndryshimet në mënyrën se si truri prodhon ose përdor neurotransmetuesit.
Receptorët e neurotransmetuesit
Shumë nga medikamentet që përdoren për të trajtuar sëmundjet mendore dhe çrregullimet neurologjike synojnë neurotransmetuesit në tru, ose receptorët e neurotransmetuesit në qelizat që marrin sinjalet kimike.
Barnat që lidhet me receptorët neurotransmetues, duke imituar aktivitetin e një neurotransmetuesi që lidhet me receptorin, quhen agonistë. Barnat antagoniste bllokojnë një reagim kimik në një receptor neurotransmetues.
Sforcuesit e opiateve, përfshirë morfinën dhe kodeinën, janë shembuj të barnave agonistë që lidhen dhe aktivizojnë receptorët neurotransmetues, duke prodhuar ndjenja të lehtësimit të dhimbjes. Medikamentet që përdoren për të trajtuar skizofreninë dhe çrregullime të tjera mendore, përfshirë clozapine dhe haloperidol janë antagoniste që bllokojnë receptorët e dopaminës në tru.
Neurotransmetuesit
Disa barna, duke përfshirë: metamfetaminën, nikotinën, alkoolin dhe ilaçet kundër dhimbjeve të përshkruara me recetë nga mjeku, mund të ndryshojnë sjelljen e një personi duke ndërhyrë në neurotransmetues dhe komunikimin normal midis qelizave të trurit.
Varësia mund të shkaktohet nga një impakt kumulativ i një bari në neurotransmetimin – sistemi kimik i sinjalizimit të trurit. Me kalimin e kohës, me përdorimin e përsëritur të kësaj kategorie barnash, mund të ndryshojnë strukturën e trurit dhe përbërjen e saj kimike.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
