Diabetes insipid (DI) është një gjendje e rrallë që çon në urinim të shpeshtë dhe etje të tepruar.
Gjendja mund të shkaktohet nga probleme me gjëndrrën e hipofizës ose me veshkat. DI nuk lidhet me diabetin (lloji 1 dhe diabeti i tipit 2), që është kur nivelet e sheqerit në gjak janë tepër të larta.
Si e rregullon lëngun e tij trupi?
Sasia e lëngjeve në trup është një ekuilibër mes sasisë së lëngut që ju pini dhe sesa urinës që nxirrni . Veshkat dhe fshikëza janë pjesë e sistemit.
Veshkat heqin lëngun shtesë nga gjaku.
Nëse ka lëngje shtesë në trup, veshkat e dërgojnë atë në fshikëzën e urinës e cila nxjerr jashtë lëngun shtesë.
Nëse pini më pak ujë, veshkat bëjnë më pak urinë dhe dërgojnë ujë përsëri në gjak. Hormoni Antidiuretik (ADH, i quajtur ndonjëherë edhe vasopressin) clirohet nëse keni dehidratim dhe rritet niveli i natriumit në gjak, gjë që i ndihmon veshkat të mbajnë ujin e duhur në trup.
Si diagnostikohet DI?
Mjeku ka disa mënyra për të kontrolluar për DI dhe për të gjetur shkakun:
-Analiza e mostrave të urinës;
-Analiza e gjakut për të parë se si funksionon gjëndra e hipofizës;
-Një test i mungesës së lëngjeve, që tregon se sa mirë funksionojnë veshkat. Testi kontrollon sasinë e urinës të bërë gjatë disa orëve pa pirë lëngje.
Gjithashtu mund të bëni një test të imazhit të kokës (një MRI) për të kontrolluar problemet me gjëndrrën e hipofizës.
Mjeku mund të urdhërojë edhe teste gjenetike.
Cilat janë ndërlikimet e DI?
Konsumimi i tepërt i lëngjeve mund të shkaktojë nivele të ulëta të natriumit në gjak, të cilat mund të çojnë në dhimbje koke, vjellje, konfuzion, konfiskime ose, në raste të rralla, vdekje.
Komplikime të tjera janë dehidrimi, presioni i ulët i gjakut dhe nivelet e larta të natriumit në gjak.
Ekzistojnë katër lloje të DI.
1.DI Qendrore (lloji më i zakonshëm)
Dëmtimi i gjëndrrës së hipofizës ose hipotalamusit nga dëmtimi i kokës, kirurgjisë ose tumoreve. Kjo mund të çojë në një mungesë të ADH.
TRAJTIMI : ADH sintetike: desmopresina, e dhënë nga injeksioni ose pilulat. Në raste të butë, trajtimi është rritja e marrjes së ujit.
2.Nefrogjenik DI
Hipofiza liron ADH mjaftueshëm në trup, por veshkat nuk mund t’i përgjigjen . Përkatësisht shkaktare janë veshkat. Kjo mund të rezultojë nga përdorimi i barnave pa recetë, sëmundja e qelizave të derdhjeve ose problemet gjenetike.
-TRAJTIMI: Ilaç anti-inflamator (indometacin);
-Medikamente të tilla si pilula uji (HCTZ dhe amiloride);
-Dietë me natrium të ulët (nëse nevojitet);
-Lëngje sipas nevojës;
3.Dipsogjenik DI
Marrja e tepërt e lëngjeve, e shkaktuar nga një problem me mekanizmin e trupit si psh në gjendjen e etheve, ose me qëllim që të pijë shumë lëngje (mund të ndodhë me sëmundje mendore). Kjo mund të çojë në natriumi të ulët të gjakut dhe dëmtimin e mundshëm të trurit.
TRAJTIMI : Asnjë trajtim i njohur përveçse për kufizimin e marrjes së lëngjeve
4.DI lidhur me shtatzëninë
Një substancë e bërë nga placenta që pengon ADH-në e nënës që të punojë.
TRAJTIMI : Desmopressin (Spraj ose ilace nga hunda)
Qëllimi i trajtimit për të gjitha llojet e DI është lehtësimi i etjes dhe zvogëlimi i sasisë së urinës .
Trajtimi specifik varet nga lloji.
