Që nga fundi i Luftës së Dytë Botërore, kombet perëndimore kanë besuar gjithmonë se tregtia ndërkombëtare ishte një virtyt. Ndërkohë, që atëherë, Shtetet e Bashkuara dhe vendet evropiane kanë punuar së bashku për të reduktuar pengesat në tregti.
Së bashku, përparimi është arritur në formën e institucioneve të tilla si Organizata Botërore e Tregtisë dhe Komuniteti Europian, paraardhësi i Bashkimit Evropian.
Marrëveshjet e tregtisë midis BE-së dhe Shteteve të Bashkuara shumëfishohen.
BMW, një fabrikë legjendare gjermane, punëson mijëra punëtorë në fabrikën e saj më të madhe të prodhimit në Karolinën e Jugut, e cila ndërton rreth gjysmë milioni automjete në vit. Shumë prej tyre eksportohen në Evropë dhe kudo.
Foto e marrë nga Politico
Por, tani, pas zgjedhjes së Donald Trump, në kryeqytetet e Evropës, marrëdhënia transatlantike po shndërrohet në një makth.
Kancelarja gjermane Angela Merkel me të drejtë shprehu keqardhjen për deklaratën e Trump se makinat evropiane janë një kërcënim për sigurinë kombëtare të SHBA, duke e quajtur atë një “goditje”. Ky ishte nënvlerësim.
Pas negociatave të Presidentit të Komisionit Europian Jean-Claude Juncker me Trump në korrik, BE bëri një numër koncesionesh duke angazhuar për importimin e gazit natyror më të lëngshëm, soje dhe produkte të tjera nga Shtetet e Bashkuara.
Administrata e Trump u tha evropianëve se nuk do të vendoste tarifa tregtare në BE apo Japoni për aq kohë sa vazhdon të bëjë përparim në bisedimet e tregtisë. Tani duket se këto premtime dhe progresi që kemi bërë janë gati të shqyehen.
Çfarë ka ndryshuar? Është e paqartë.Trump shpesh kërkon që dikush tjetër të paguajë çmimin për dështimet e tij. Ajo ka qenë shenjë dalluese e presidencës së tij.
Krijimi i barrierave të reja tregtare në sistemin global të tregtisë botërore thjesht do të çojë në një ulje të vendeve të punës.
Vendosja e tarifave shtesë në BE do të dëmtonte vetëm vendet e punës dhe investimet në Shtetet e Bashkuara.
Foto e marrë nga Time Magazine
Në nivel njerëzor dhe në qarqet diplomatike, edhe kërcënimi i një lufte tregtare kundër BE-së po bën dëmtime të përhershme ndaj perceptimeve të Amerikës në vendet evropiane, gjë që është thellësisht keqardhje.
Asnjëherë në jetën time nuk e kam parë aleancën transatlantike të duket aq e brishtë. Fjalimet e fundit të zëvendëspresidentit Mike Pence në Konferencën e Sigurisë së Munihut dhe në vende të tjera e ripohojnë këtë.
Një luftë tregtare kundër aleatëve, pak përpara zgjedhjeve parlamentare që do të bëhen në maj, do të ishte shumë e dëmshme.
Ajo gjithashtu do t’i japë mundësi nacionalistëve anti-amerikanë, anti-kapitalistë dhe protektorëve në Evropë për të lulëzuar. Ata që mbrojnë aleancën trans-atlantike do të kenë një punë shumë të vështirë…
Guy Verhofstadt