Një marrëveshje tregtare SHBA-Kinë, nëse ndodh, nuk ka gjasa t’i japë fund rivalitetit mes dy gjigandëve ekonomikë.
Të dyja palët kanë luftuar një luftë tregtare gjatë vitit të kaluar me pasoja të dëmshme për ekonominë globale.
Por shumë thonë se mosmarrëveshja e tyre shkon përtej tregtisë, kjo përfaqëson një luftë pushteti midis dy pikëpamjeve të ndryshme botërore.
Dhe ky rivalitet pritet të bëhet edhe më i vështirë për t’u zgjidhur.
“Ne kemi hyrë në një fazë të re në të cilën konkurrenca gjeopolitike e SHBA-Kinës është intensifikuar dhe bëhet më e qartë”, thotë Michael Hirson, drejtor i Azisë në firmën konsulente Eurasia Group. “Marrëveshja tregtare do të moderojë një fazë të luftës së pushtetit të SHBA-Kinës, por vetëm përkohësisht dhe me efekt të kufizuar”.
Rivaliteti SHBA-Kinë ka të ngjarë të zhvendoset më pas në sektorin e teknologjisë vendimtare, thonë analistët, pasi të dyja palët përpiqen të jenë udhëheqës të teknologjisë botërore.
“Çdo vend tani pranon saktë se prosperiteti i tyre, pasuria e tyre, siguria e tyre ekonomike dhe siguria e tyre ushtarake do të lidhen me mbajtjen e një avantazhi teknologjik”, thotë Stephen Olson, hulumtues në kompaninë globale të këshillimit të tregtisë Hinrich Foundation.
Shumë thonë se beteja teknologjike e SHBA-Kinës ka nisur tashmë dhe gjiganti teknologjik i Kinës Huawei është në qendër të tij. Huawei ka qenë në qendër të vëzhgimit intensiv ndërkombëtar kohët e fundit, me SHBA dhe vende të tjera që ngrenë shqetësime të sigurisë rreth produkteve të saj. Por Huawei ka thënë se është i pavarur nga qeveria kineze. Themeluesi i saj Ren Zhengfei i tha BBC në shkurt se kompania e tij kurrë nuk do të ndërmarrë asnjë aktivitet spiunimi.
Mosmarrëveshja arriti kulmin me arrestimin e vajzës së themeluesit në dhjetor, dhe më shumë kohët e fundit me padinë e Huaweit kundër qeverisë amerikane.
“Termi” luftë e ftohtë “është i tepruar në kontekstin e tensioneve të përgjithshme amerikano-kineze, por është gjithnjë e më e saktë në përshkrimin e konkurrencës së tyre teknologjike”, thotë Hirson.
Mosmarrëveshja mbi Huawei është “simptomë e kësaj konkurrence të intensifikuar gjeopolitike,” shton ai. “Ky rivalitet është shumë më i vështirë për t’u zgjidhur sesa çështje të pastra tregtare”.
Disa analistë mendojnë se një konflikt i tillë midis dy palëve ishte i pashmangshëm.
Sistemet e tyre të ndryshme i kanë bërë gjithmonë ata të dallueshëm në ekonominë botërore, ndërkohë që përplasjet mes fuqive ekzistuese dhe atyre në rritje janë të zakonshme në histori.
Si do të zhvillohen marrëdhëniet SHBA-Kinë që këtej e tutje varet pjesërisht nga lloji i marrëveshjes tregtare që ata bëjnë.
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
A e përballon Kina një luftë të ftohtë?
Gjigantët më të mëdhenj të teknologjisë
Lufta me SHBA-në mund të jetë “bekim” për Kinën…
