Ishemija meseliterale akute është bllokimi i papritur i rrjedhjes së gjakut në pjesë të zorrëve, të cilat mund të çojnë në gangrenë dhe dhimbje si ndjesi shpimi.
Dhimbja e rëndë e barkut zhvillohet papritur.
Trajtimi i menjëhershëm është i nevojshëm duke përdorur angiografi ose kirurgji.
Ishemija mesteriale akute ka shkaqe të shumëfishta.
- Më të zakonshmet janë:
Embolizmi arterial;
Thrombusi arterial;
Embolizmi arterial është një mpiksje gjaku ose pjesë e materialit aterosklerotik të pllakave (ndërtimi i kolesterolit dhe materialeve të tjera yndyrore në një arterie) që udhëton nga origjina e saj në zemër ose aortë, për tu vendosur në arteriet më të vogla (në këtë rast ato të zorrëve).
Thrombusi arterial është një mpiksje gjaku që formohet spontanisht në arterie ose vena, duke përfshirë ato të zorrëve, duke bllokuar rrjedhën.
Ndonjëherë rrjedha nuk është e bllokuar tërësisht, por është thjesht shumë e ulët për shkak të ritmit të ulët të zemrës ose për shkak se disa ilaçe ngushtojnë enët e gjakut. Në përgjithësi, njerëzit më të vjetër se 50 vjeç janë në rrezik më të madh.
Bllokimi i rrjedhjes së gjakut për më shumë se 6 orë mund të shkaktojë vdekjen e zonës së prekur të zorrëve, duke lejuar që bakteret e zorrëve të pushtojnë sistemin e tretjes.
- Simptomat
Në fillim, personi ka dhimbje të rënda të barkut, zakonisht duke u zhvilluar papritur, por vetëm një dhimbje e lehtë ndodh kur doktori ju shtyp pak në bark gjatë ekzaminimit (ndryshe nga çrregullime të tilla si apendiksiti ose divertikuliti, në të cilin shtypja e bën shumë më keq dhimbjen). Më vonë, ndërsa zorrët fillojnë të vdesin, ekzaminimi i mjekut shkakton dhimbje më të rënda.
- Diagnoza
Diagnoza bëhet me:
Tomografi kompjuterike (CT) angiografi;
Nëse personi ka simptoma tipike të ishemisë mesenterike akute ose nëse barku është shumë i butë, mjekët zakonisht drejtojnë pacientin në kirurgji.
Nëse diagnoza e ishemisë mesenterike akute nuk është e qartë, mjekët bëjnë angiografi CT (një skaner të veçantë duke përdorur bojë të injektuar në një vektor të krahut për të prodhuar imazhe të enëve të gjakut) për të kërkuar ënjtje të zorrëve ose bllokimeve në arteriet që furnizojnë zorrët me gjak.
Rrezet – X ose imazhet e rezonancës magnetike (MRI) të barkut janë teste të tjera që mund të bëhen.
- Prognoza
Nëse mjeku mund të bëjë diagnozën dhe të fillojë trajtimin herët, njerëzit zakonisht shërohen. Nëse diagnoza nuk është bërë ose nëse trajtimi nuk është filluar derisa disa nga zorrët e prekura kanë vdekur, 70 deri 90% e njerëzve vdesin. Një person nuk mund të mbijetojë nëse pothuajse të gjitha zorrët e holla vdesin ose hiqen.
Trajtimi bëhet me:
-kirurgji;
-angiografi;
-ilace për të parandaluar koagulimin;
Nëse ishemia mesenterike diagnostikohet gjatë operacionit, bllokimi i enëve të gjakut nganjëherë mund të anashkalohet, por nëse përsëritet, herën tjetër zorrët e prekura duhet të hiqen.
Nëse ishemai mesenterike diagnostikohet gjatë angiografisë CT, mjekët mund të përpiqen të lehtësojnë bllokimin në enët e gjakut duke përdorur angiografi. Në angiografi, një tub i vogël fleksibël (kateter) vendoset përmes arteries në ijë dhe arteries së zorrëve.
Pas shërimit, shumë njerëz duhet të marrin një ilaç për të parandaluar koagulimin e gjakut.