Ventilimi është e njëjta gjë me frymëmarrjen. Është lëvizja e ajrit brenda dhe jashtë mushkërive. Ndonjëherë frymëmarrja duhet të ndihmohet nga një ventilator.
Një ventilator është një makinë që merr frymë për ju — procesi quhet ventilim mekanik.
Një ventilator përdor presion për të shtyrë ajrin në mushkëri.
Zakonisht ajri përzihet me oksigjen të pastër, kështu që përmban më shumë oksigjen sesa në ajrin e dhomës.
Mjekët vendosin ventilatorin të kontrollojë se sa shpesh ju jep frymë dhe sa ajër të merrni.
Një ventilator mund të bëjë gjithë frymëmarrjen tuaj ose thjesht të ndihmojë.
- Pse dikush ka nevojë për një ventilator?
Keni nevojë për një ventilator nëse:
Ju nuk jeni në gjendje të merrni frymë;
Frymëmarrja juaj është shumë e dobët;
- Ju mund të mos merrni frymë ose të keni frymëmarrje të dobët për shumë arsye, duke përfshirë:
Problemet e trurit: Lëndimi i kokës, goditja, ALS;
Problemet e mushkërive: Astma, COPD, pneumonia e rëndë;
Problemet në zemër: Arresti kardiak, dështimi i zemrës;
Problemet nervore: Lëndimi i palcës kurrizore, myasthenia gravis;
Problemet në të gjithë trupin: Mbidozë e drogës, helmim, traumë e rëndë;
- Si funksionon një ventilator?
Ka dy mënyra kryesore që ventilatorët pompojnë ajër në mushkëri:
Përmes një tubi plastik të vendosur në kanalin e hundës (i quajtur ventilim invaziv sepse tubi “pushton” trupin tuaj);
Përmes një maskë të ngushtë të fytyrës (të quajtur ventilim jo-vaksivues);
Ventilimi invaziv përdoret për njerëzit që kanë nevojë për më shumë ndihmë me frymëmarrjen e tyre.
- Mjekët mund ta fusin tubin përmes:
Gojës (me e zakonshme);
Hundës;
Një prerje e vogël në pjesën e përparme të qafës tuaj (e quajtur trakeostomi);
Do të merrni një trakeostomi nëse duhet të jeni në një ventilator për më shumë se disa ditë. Një tub trakeostomie vendoset nën kutinë e zërit. Në atë mënyrë tubi nuk do të shtyjë kordat vokale, të cilat mund t’i dëmtojnë ato.
Të kesh një tub në hundë ose fyt është e pakëndshme, kështu që ju do të merrni ilaç në vena për t’ju mbajtur të qetë dhe të rehatshëm.
Ventilimi jo invaziz përdoret nëse jeni zgjuar dhe merrni frymë mjaft mirë, por keni nevojë për ndihmë. Nëse jeni i pavetëdijshëm ose shumë i dobët, ventilimi jo-invaziv nuk funksionon. Kjo për shkak se gjuha bie përsëri në fyt dhe ajri nuk kalon në mushkëri.
Me ventilimin invaziz dhe jo invaziv, mjekët programojnë ventilatorin në mënyrë që të merrni sasinë e duhur të oksigjenit dhe numrin e duhur të frymëmarrjeve. Ventilatori mund të tregojë nëse jeni në gjendje të merrni frymë vetë dhe përshtatet që vetëm të ndihmoni frymëmarrjen tuaj.
- Cfarë problemesh mund të ndodhin me një ventilator?
Problemet që mund të keni nga një ventilator përfshijnë:
Një mushkëri e shembur (pneumotoraks) nga presioni i tepërt në mushkëri;
Infeksioni i mushkërive (pneumonia) sepse tubi mund të lerë mikrobe;
Gjakderdhja dhe dhëmbja e gypit ku është vendosur tubi sepse mbajtja e tij për një kohë të gjatë mund ta irritojë atë.
Dëmtimi i mushkërive sepse frymëmarrja e një përqindje të lartë të oksigjenit për një kohë të gjatë mund të dëmtojë mushkëritë.
Ju nuk mund të hani ndërsa jeni nën një ventilator. Nëse jeni në një ventilator për më shumë se disa ditë, do t’ju duhet të ushqeheni përmes një tubi në stomak.
- A do të kem problem kur të hiqet ventilatori?
Ndoshta keni dëgjuar se disa njerëz kanë probleme pasi i hiqet ventilator. Ekzistojnë 2 arsye të mundshme për këtë:
Problemi fillestar nuk u përmirësua;
Muskujt e frymëmarrjes u dobësuan duke mos u përdorur;
Në mënyrë ideale, do t’ju duhet një ventilator vetëm për pak kohë derisa problemi të largohet. Por disa probleme nuk ikin. Për shembull, një person që ka dëmtim të trurit nga një goditje apo dëmtim i rëndë nuk mund të bëhet kurrë mire pa ndihmë aq sa të dalë nga ventilatori.
Nëse jeni në një ventilator për një kohë të gjatë, muskujt e frymëmarrjes mund të dobësohen. Në këtë rast, mjekët ndërtojnë muskujt duke ju lënë të mërrni frymë vetë pak kohë çdo ditë.
Frymëmarrja gradualisht do të forcohet derisa të mos keni më nevojë për ventilator.
