9 Nëntori shënon 30 vjetorin e rënies së Murit të Berlinit. Do të përkujtohet normalisht, por do të ketë gjithashtu shumë pak festime. Sot vendi është përsëri i ndarë Lindje-Perëndim, dhe kjo ndarje po rritet më shumë.
Vetëm disa vjet më parë, kur vendi im festoi 25-vjetorin e rënies së murit dhe ribashkimit të Gjermanisë në 1990, ishte gjithë fitore dhe shpresë.
Presidenti Joachim Gauck, një ish-pastor i Gjermanisë Lindore që kishte luajtur një rol në rrëzimin e regjimit komunist, dikur foli me optimizëm për ribashkimin gjerman.
Ai nuk ishte plotësisht gabim: Pas papunësisë në masë gjatë viteve të tranzicionit të viteve 1990, ekonomia në Gjermaninë Lindore ka qenë në një rimëkëmbje të ngadaltë dhe të qëndrueshme. Identiteti rajonal, dikur i ndarë qartazi midis Lindjes dhe Perëndimit, po zbutet. Instituti Allensbach zbuloi se që nga viti 2000, më shumë njerëz në të dy anët e kufirit të vjetër po identifikoheshin thjesht si “gjermanë”.
Pastaj erdhi kriza e migracionit. Gjermanët në të gjithë vendin reaguan me zemërim ndaj vendimit të Angela Merkel në Shtator 2015 për të lejuar më shumë se një milion refugjatë, por reagimi në ish-Gjermaninë Lindore ishte veçanërisht toksik. Në Clausnitz, një turmë u përpoq të parandalonte një grup migrantësh të sapoardhur të dilnin nga një autobus.
Kriza ka kaluar dhe zemërimi po shtu, por vazhdon mbështetja për partinë e ekstremit të djathtë, Alternativa për Gjermaninë, e njohur si AfD. Të Dielën, shtetet lindore të Brandenburgut dhe Saksonisë do të zhvillojnë zgjedhje dhe AfD pritet të shënojë rezultate record.
Një studim i fundit i Allensbach tregon se votuesit në vende si Brandenburg dhe Saksonia ndjehen “Lindorë”: Ndërsa 71 përqind e gjermanëve perëndimorë u përgjigjën këtë verë se ata ndjeheshin thjesht si gjermanë.
Kriza e migrantëve nuk e shkaktoi këtë ndarje, sidoqoftë. As ndarja e vazhdueshme ekonomike rajonale. Shkaqet janë më të thella.
Ajo që duket si një mosmarrëveshje akademike në fakt shtron pyetje thelbësore në lidhje me identitetin postkomunist të Gjermanisë. Sa gjermanë të Lindjes donin revolucionin? Sa ishin lodhur duke qenë “Gjermanët e Lindjes” dhe kërkuan në mënyrë aktive unitet me Perëndimin?
Deri më tani, pjesa tjetër e Gjermanisë nuk ka një plan për t’i përgjigjet këtij rebelimi e zemërimi nga Lindja.
Në vitin 2015, Gauck krahasoi detyrën e integrimit të refugjatëve të ardhur së fundmi me integrimin e Gjermanisë Lindore dhe Perëndimore, dhe tha se detyra e dytë ishte më e lehtë: “Gjermanët e Lindjes dhe Perëndimit flasin të njëjtën gjuhë, kanë të njëjtën kulturë, të njëjtën histori. ”
Rezulton që jo. Tridhjetë vjet pasi u rrëzua muri, gjermanët më në fund kanë filluar të kuptojnë se sa jemi vërtet të ndryshëm, dhe se për një Gjermani me të vërtetë të bashkuar ka akoma një rrugë e gjatë për të bërë.