Në javët e fundit, ekonomia botërore është përballur me trazira.
Çfarë i ka tronditur kaq shumë investitorët? Ka faktorë afatgjatë, si tendencat demografike dhe një ngadalësim i ndryshimit teknologjik. Por ajo që ka ndikuar është se globalizimi nuk mbështetet më nga kombinimi i politikës ekonomike miqësore për investitorët dhe politikës kongjeniale.
Në administratën Trump, teatri nacionalist i politikës ekonomike kanë arritur nivele të reja.
Ekonomia botërore ka nevojë për udhëheqje nga Evropa: Askush nuk humbet më shumë nga një kolaps i multilateralizmit. Brexit pa marrëveshje do t’i përkeqësojë gjërat. Eurozona ka nevojë për investime. Por duhet të merret edhe me mosfunksionimin e saj të thellë politik.
Edhe sot, nuk është e qartë nëse qeveria e dobët e koalicionit të Angela Merkel mund të bjerë dakord për një program të gjerë fiskal.
Fakti që bota ende nuk është futur në recesion në një pjesë të madhe është meritë e Kinës.
E megjithatë, në trajtimin e problemeve të saj të brendshme dhe të jashtme, Kina, ndryshe nga Shtetet e Bashkuara, të paktën duket se ka një libër loje. Ai nuk është vetëm sinkronizimi i politikës fiskale dhe monetare, por gjithashtu përdor rregulloren bankare dhe kontrollet e këmbimit valutor për të përmirësuar rrezikun e fluturimit të kapitalit.
Shtrëngimi i kontrolleve ekonomike është e kundërta e asaj që ekspertët perëndimorë imagjinonin për integrimin e Kinës në ekonominë botërore. Por është një mjet mjetesh që i shërbeu Pekinit dhe pjesës tjetër të botës duke parandaluar një rënie të mëtejshme.
Por ekziston një pyetje e pashmangshme: Cilat janë pasojat politike të një besimi në rritje lidhur me kontrollin e Pekinit mbi ekonominë kineze?
Pyetja mund të shmanget kur supozohej se Kina do të bashkohej me Perëndimin. Tani të dy partitë në Kongres e paraqesin atë në terma gjeopolitikë. Demokratët e shohin rritjen ekonomike të Kinës si një kërcënim për sigurinë amerikane.
Ndërkohë bota shikon nëse Pekini do të përdorë forcën për të Hong-Kong-un.
Edhe nëse shmanget një përballje të përgjakshme, këndvështrimi është shqetësues. Pekini e ka bërë të qartë se ata nuk janë më të përjashtuar nga presioni kinez.
Perspektiva e një ekonomie botërore të ndarë midis një Evrope sklerotike, SHBA nacionaliste dhe një Kine autoritare është një e zymtë.
Adam Tooze është profesor historie në Universitetin Columbia.
