Katinoni, është një stimulues i ngjashëm me amfetaminën që rrjedh nga bima Catha edulis (khat).
Bima e khat është një kaçubë e rritur në Afrikën Lindore dhe në gadishullin Arabik. Për shekuj me radhë, njerëzit atje kanë përtypur gjethet për efektin e tyre të butë stimulues. Në ato rajone, përtypja e khat është shpesh një veprimtari sociale, e ngjashme me pirjen e kafesë në shoqëritë e tjera.
Kohët e fundit, përdorimi i khat është përhapur në vendet e tjera, dhe katinone shumë më të forta, të bëra nga njeriu (sintetike) të tregtuara si “kripëra ” janë bërë droga abuzimi.
- Simptomat
Efektet e katinoneve sintetike janë të ngjashme me ato të amfetaminave dhe përfshijnë dhimbje koke, një rrahje të shpejtë të zemrës (takikardi), palpitacione, halucinacione, agjitacion, dhe një qëndrueshmëri dhe tolerancë të shtuar për dhimbjen. Disa njerëz bëhen të dhunshëm.
- Komplikimet
Katinonet mund të shkaktojë një temperaturë të lartë të rrezikshme të trupit (hipertermia). Ata gjithashtu mund të shkaktojnë dëme serioze të organeve, megjithëse mjekët nuk janë të sigurt pse.
- Dëmtimi i organeve mund të përfshijë:
Atak në zemër;
Prishja e muskujve (rhabdomioliza);
Dështimi i veshkave;
Dështimi i mëlçisë;
- Diagnoza
Vlerësimi i një mjeku
Testet e gjakut dhe urinës
Për shkak se katinonet sintetike nuk zbulohen me urinë rutinore ose testimin e gjakut, mjekët zakonisht e bazojnë diagnozën në simptoma te njerëzit që dihet se kanë përdorur ilaçin. Mjekët zakonisht porosisin testet specifike të mëposhtme për këdo që tregon shenja të intoksikimit të rëndë akut me katinone:
Testet e gjakut (për të kontrolluar numrin e qelizave të gjakut, nivelet e elektroliteve dhe funksionimin e veshkave);
Testimi i urinës për mioglobinurinë (për të provuar shkatërrimin e muskujve);
Një elektrokardiogram;
- Trajtimi
Qetësues ne vena (IV);
Lëngjet në vena (IV);
Trajtimet tipike, të cilat përfshijnë qetësues dhe lëngje IV dhe kujdes përkrahës, zakonisht janë adekuate.
Njerëzit me temperaturë të lartë të rrezikshme të trupit (hipertermia), rrahje të vazhdueshme të zemrës ose agjitacion, dhe testet e gjakut që sugjerojnë probleme të mundshme të veshkave duhet të shtrohen në spital dhe monitorohen për prishjen e muskujve dhe dëmtimin e zemrës dhe veshkave.