Historia e jashtëzakonshme e dashurisë mes presidentit të parë të Botsvanës me një angleze të bardhë të klasës së mesme, zgjati, pavarësisht pengesave dhe zemërimit.
Sir Seretse Khama u dashurua me britaniken Ruth Williams. Seretse ishte një student i edukuar në Oksford, princ i familjes mbretërore të asaj që njihej si Behuanaland, një protektorat britanik. Në vitin 1948, në moshën 27-vjeçare, ai u martua me britaniken Ruth, 24 vjeç, punonjëse në një agjenci sigurimesh. Martesa e tyre u kundërshtua me forcë nga babai i saj dhe familja e atij. Ai ishte princi i një tribuje dhe ishte dërguar në Londër nga xhaxhai i tij për të studiuar për juridik.
Pasi të mbaronte studimet, duhej të kthehej në vendlindje për t’u martuar me një vajzë nga fisi. Qeveria britanike dhe xhaxhai i tij bashkuan forcat për të kërkuar nga Seretse që të heqë dorë nga gruaja e tij e bardhë, ose të heqë dorë nga kurora. Ruth Williams ishte vajza e një ish-kapiteni të ushtrisë indiane, që punoi më vonë në tregtinë e çajit. Ajo pëlqente muzikën xhaz, ai po ashtu. Të dy u takuan kur motra e Ruth, Muriel, e mori atë në një mbrëmje vallëzimi në vitin 1947.
Seretse i kërkoi të kërcenin dhe aty nisi romanca. Ishte një histori e jashtëzakonshme pasioni. Ruth duhej të kërkonte nga babai i saj leje për martesën, por ai refuzoi që ajo të martohej me një person me ngjyrë. Ajo nuk e kishte menduar kurrë se historia e saj do shkaktonte një tërmet të tillë, deri në pikën kur një zyrtar i shkoi në zyrë dhe i tha: “Nëse e bën këtë gjë, do të rrëzosh perandorinë britanike në Afrikë”.
Duket e çuditshme, por ishte tamam kështu. Afrika e Jugut ishte gati për të prezantuar politikat e apartejdit dhe martesa e një britanikeje me një afrikan do të shkaktonte një krizë kushtetuese dhe brenda Komonuelthit. Një zyrtar nuk pranoi t’i martonte dhe ata e bënë këtë gjë në fshehtësi. Të dy u larguan drejt Afrikës, duke menduar se gjërat ishin zgjidhur.
Por xhaxhai i tij, Shefi Tshekedi mblodhi këshillin e të moshuarve të fisit dhe deklaruan se nuk e njohin Ruth-in si mbretëreshë të fisit. Seretse dhe mbështetësit e tij e kuptuan se xhaxhai i tij, Tshekedi, në fakt donte të bëhej mbret. Kryeministri i Afrikës së Jugut vazhdonte i tërbuar. Ai tha se kjo martesë është e neveritshme. Me gruan e tij shtatzënë, Seretse u ftua për në Londër. Ruth mbeti në Afrikë. Ishte një kurth. Britanikët insistuan që ai të heqë dorë nga froni.
Kur refuzoi, i thanë se nuk do e lejonin të kthehej në vendlindjen e tij. Mbështetësit e Seretse formuan një komitet dhe i dërguan një letër Mbretëreshës, duke i kërkuar që të lejojë ‘shefin’ e tyre të kthehej. Seretse u kthye, por hoqi dorë nga froni. Në fakt ai mbajti të parat zgjedhje demokratike në vend dhe u votua presidenti i asaj që u bë shteti i Botsvanës. Çifti ka një vajzë dhe tre djem.
Njëri prej tyre u bë president i Botsvanës. Secretse vdiq në krahët e gruas në moshën 59-vjeçare. Ajo vdiq në moshën 78-vjeçare në vitin 2002.
