Pagat në Shtetet e Bashkuara po bëjnë diçka me leverdi për qytetarët. Ato po rriten më shpejt pë punëtorët me rroga të ulta sesa tek ata me rrogë mesatare. Në fakt, rritja e fundit për punëtorët me paga të ulta ka tejkaluar atë që për punëtorët me paga të larta me marzhin më të gjerë në të paktën 20 vjet.
Historia kryesore këtu është rikuperimi i gjatë ekonomik, duke hyrë tani në vitin e tij të 11-të. Për pjesën më të madhe të fazës së hershme të këtij rikuperimi, rritja e pagave për grupin e poshtëm ishte më e dobët sesa për të tjerët, por ajo filloi të përshpejtohej gradualisht në 2014 pasi papunësia vazhdoi të binte.
Kjo ishte pothuajse në të njëjtën kohë kur tregu i punës filloi të përhapet tek njerëzit që disa ekonomistë kishin hequr dorë nga të gjithë, si pjesëmarrës të forcës së punës, siç janë ata që kishin përmendur arsye shëndetësore ose paaftësi për të mos pasur punë.
Por ka pasur një faktor tjetër, rritja e pagave minimale shtetërore dhe lokale.
Për dekadën e fundit, paga minimale federale ka qenë e pandryshuar me 7.25 dollarë në orë. Por gjatë asaj periudhe, dhjetëra shtete dhe lokalitete kanë miratuar pagat e tyre minimale ose kanë rritur ato ekzistuese.
Si rezultat, paga minimale efektive e ShBA është më afër 12 dollarëve në orë, ka shumë të ngjarë më e larta në historinë e ShBA-së edhe pasi të rregullojë inflacionin.
Dhe me dy duzina shtete dhe katër duzina lokalitete të vendosura të rrisin minimumet e tyre më tej në vitin 2020, paga minimale efektive do të vazhdojë të rritet këtë vit.
Këto veprime shtetërore dhe lokale janë duke ndikuar në të dhënat e pagave, veçanërisht për punëtorët në fund. Për të marrë një kuptim të këtij ndikimi, unë kam përdorur të dhëna në Anketën aktuale të Popullsisë për të parë punonjësit e pagave minimale si grup dhe për të llogaritur presionin e fitimeve të tyre të pagave të tyre kanë vendosur në rritjen e pagave agregate me kalimin e kohës, duke kontrolluar për ndryshimet përbërëse në pjesën e punë me paga minimale.
Vini re se kjo qasje nuk do të vendosë nëse rritja e pagave minimale është një përfitim neto për amerikanët, pasi ndër të tjera të dhënat e pagave me përkufizim do të kapin vetëm ata që kanë qëndruar të punësuar pas një rritje. Nëse njerëzit do të pushoheshin nga puna për shkak të rritjes së pagës minimale, humbja e pagave nuk do të shkonte në një mesatare.
Kjo analizë tregon se rritja në pagat mesatare ka qenë duke ecur rreth 3.9 përqind në vit në Sondazhin e tanishëm të popullsisë gjatë dy viteve të fundit, pak më e fortë se ritmi i duhur para recesionit të madh, por nën afro 5 përqind të arritur në 2000.
Por, rritjet në pagat minimale në nivelin shtetëror dhe lokal, kanë bërë presion rritës 0.4 pikë përqindjeje në këtë rritje të fundit. Në mungesë të këtij presioni, rritja e pagave në Anketën aktuale të Popullsisë gjatë dy viteve të fundit do të kishte qenë 3.5 përqind. Ky është akoma një rezultat i shkëlqyeshëm, por është pak më i freskët nga sa sugjerojnë të dhënat e pa rregulluara.
Presioni i pagës nga punonjësit e pagave minimale zmadhohet kur shikoni vetëm pagat më të ulëta. Kjo sepse përderisa puna me pagë minimale përbën rreth 6 përqind të të gjitha orëve të zakonshme të punës, është rreth 13 përqind e orëve të punuara nga amerikanët në pjesën e tretë të pagave.
Rritja e pagave minimale ndihmoi në nivelin e tretë më shumë
Siç na ka treguar analiza, rritja e pagave në fund po bën mirë. Ajo ka qenë rreth 4.1 përqind gjatë dy viteve të fundit – mbi 3.6 përqind në fund të fundit, dhe mbi mesataren e përgjithshme prej 3.9 përqind.
Por në mungesë të presionit nga punonjësit e pagave minimale, rritja në fund do të ishte më afër 3.3 përqind.
Shtë e rëndësishme të mbash në perspektivë efektin e këtyre rritjeve minimale të pagave. Rritjet nuk janë përgjegjëse për pjesën më të madhe të rritjes së pagës, ose për pjesën më të madhe të përshpejtimit të rritjes së pagave, gjatë këtij rikuperimi.
Edhe në mesin e tretë të poshtëm, punëtorët e pagave minimale kanë kontribuar rreth një e pesta në një çerek rritje të pagave gjatë dy viteve të fundit.
Sado e dukshme pasi rritja e fundit e pagave minimale shtetërore dhe lokale ka qenë për këtë qëllim, ajo ndoshta nuk ka qenë aq e rëndësishme sa shtrëngimi i tregut të punës. Në një treg të ngushtë të punës, firmat duhet të konkurrojnë më shumë për të punësuar dhe mbajtur punëtorët që u duhen, gjë që ndër të tjera u jep këtyre punëtorëve më shumë mundësi negociatash për të kërkuar pagat e tyre.
Kryetari i Rezervës Federale, Jerome Powell, ka argumentuar se arritja e punëtorëve tradicionalisht “e lënë pas” është një nga arsyet më bindëse për të mbështetur zgjerimin për sa më gjatë.
Megjithatë, kjo analizë sugjeron se këto rritje të pagave minimale kanë një ndikim domethënës mbi pagat, të paktën për punëtorët e punësuar që përfitojnë prej tyre. Për të tretin e poshtëm, rritjet minimale të pagave shtetërore dhe lokale kanë qenë ndoshta ndryshimi midis rritjes së pagave pak para krizës ekonomike dhe rritjes së pagave që tani është mbi atë ritëm.
Por ky përfitim sjell gjithashtu me vete një shënim paralajmërues për politikëbërësit.
Ekonomistët i shikojnë pagat si një termometër se sa po nxehet ekonomia: Përshpejtimi i pagave eventualisht mund të rritet në çmime më të larta dhe të sinjalizojë një ekonomi me kapacitet, megjithëse kjo nuk ka ndodhur ende në këtë rikuperim.
Por këto rritje të vazhdueshme në pagat minimale shtetërore dhe lokale – dhe çdo veprim i mundshëm në të ardhmen në nivelin federal – mund të pakësojë të dhënat e pagave, duke e bërë tregun amerikan të punës të duket më i ngushtë sesa është në të vërtetë.
Rritja e fundit e pagave minimale, megjithëse nuk prodhon një efekt gjigant, ende mund të sugjerojë se rritja e përgjithshme e pagave po përparon rreth një vit më tej sesa realiteti. Për punonjësit me paga të ulëta, të cilët politikëbërësit po i citojnë më shpesh, efekti i pagës minimale mund të jetë më afër vlerës së përshpejtimit të pagave për dy vjet.
Rreziku i gabimit të diagnostikimit të një ekonomie të mbinxehjes është një arsye për të është e rëndësishme të jesh i qartë dhe i saktë se çfarë roli kanë luajtur rritjet e pagave minimale në rritjen e pagave të fundit: Ata kanë qenë të rëndësishëm, por nuk ka të ngjarë të jenë faktori më i madh.
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga The New York Times.