Menjëherë pasi ekipi i Ursula von der Leyen filloi punën, partia në pushtet e Polonisë Ligji dhe Drejtësia (PiS) nisi ndryshime të mëtejshme gjyqësore, rishikimin e veprimeve në betejën e tij me Brukselin dhe testimin e aftësisë së komisionit për të respektuar vlerat kryesore të BE-së.
Ndryshimet lejojnë që gjyqtarët të pushohen nga puna për rregullimin gjyqësor të qeverisë. Ata gjithashtu e bëjnë më të lehtë për gjyqtarët e caktuar nën PiS të përcaktojnë kreun tjetër të Gjykatës Supreme të Polonisë, e cila ka mbetur kryesisht e pavarur, pavarësisht një përpjekjeje për ta “pastruar” atë në vitin 2018.
PiS këmbëngul se ndryshimet, të cilat hynë në fuqi këtë muaj, janë të nevojshme për të përmirësuar punën e sistemit gjyqësor. Partia thotë se Brukseli nuk ka të drejtë të ndërhyjë në punët e tij të brendshme. Por kritikët, të cilët i shohin ato si një kërcënim për pavarësinë e gjyqësorit, paralajmërojnë se ato mund të shkaktojnë kaos në Poloni.
“Shumë njerëz mendojnë se ajo që e mban Bashkimin Evropian të bashkuar është tregu i lirë, ekonomia dhe financat,” tha Kees Sterk, një gjykatës i lartë holandez, i cili është drejtuesi i ENCJ, një organ që përfaqëson këshillat gjyqësor në të gjithë Evropën.
Zyrtarët thonë se Brukseli ka të ngjarë të kërkojë nga gjykata e lartë e BE-së, Gjykata Evropiane e Drejtësisë, të pezullojë ndryshimet e fundit të Polonisë.
Komisioni nuk pranoi të komentojë lidhur me hapat e tij të ardhshëm, por tha se po analizonte legjislacionin polak për pajtueshmërinë me ligjin e BE-së dhe nuk do të hezitonte të “merrte masa të duhura sipas nevojës”.
“Ajo që është në diskutim është e ardhmja e sistemit juridik polak, i kuptuar si një sistem i aftë për të zgjidhur konfliktet sociale,” tha Marcin Matczak, një avokat dhe profesor i drejtësisë në Universitetin e Varshavës. “Nëse nuk keni besim te gjykatat, askush nuk mund t’i zgjidhë konfliktet sociale. Dhe nëse konfliktet sociale nuk zgjidhen, ato përshkallëzohen. ”
Problemet janë përhapur edhe përtej kufijve të Polonisë. “Meqë rregulli i ligjit është prekur në një shtet anëtar, vendet e tjera anëtare nuk mund të jenë të sigurta se të drejtat e qytetarëve të tyre dhe kompanitë e tyre do të respektohen,” tha Agata Gostyńska-Jakubowska, nga Qendra për Reformën Evropiane.
Përkthyer dhe përshtatur nga Financial Times/ konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Ballkanizimi” i rrezikshëm i BE-së
“Bota sot, ka nevojë për një takim tjetër për paqen”
