Koronavirusi preku edhe Bashkimin Evropian këtë javë, dhe ky është test edhe më i rëndësishëm për strukturën e tij politike, ekonomike dhe sociale që nga kriza e refugjatëve të pesë viteve më parë.
Pasojat nga kriza evropiane e migrantëve të vitit 2015 vazhdojnë deri sot të vihen re, në unitetin e BE-së dhe politikën e brendshme. Ajo shkaktoi një valë populizmi dhe nacionalizmi, largimin e Mbretërisë së Bashkuar nga BE dhe fragmentimin politik të Gjermanisë.
Më dramatike, qeveria turke këtë javë u tërhoq nga angazhimi i saj i bërë në vitin 2016, në këmbim të 6 miliardë eurove në fonde të BE-së, për të parandaluar refugjatët sirianë të hynin në Evropë. Kjo pasoi një sulm ajror të enjten nga forcat siriane të mbështetur nga Rusia në provincën Idlib të Sirisë, duke vrarë të paktën 33 trupa turke. Bullgaria u përgjigj duke dërguar një 1,000 trupa shtesë në kufi me Turqinë dhe policia greke hodhi granata tymi për të shpërndarë migrantët. Koronavirusi është shumë më ndryshe sesa administrimi i krizës së refugjatëve. Sidoqoftë, ajo që bashkon të dy çështjet është se si përgjigja e Bashkimit Evropian do të formësojë qëndrimet e publikut për rëndësinë, reagueshmërinë dhe efektivitetin e institucionit, në një moment të rëndësishëm historik.
Ndikimi i koronavirusit në të ardhmen e Evropës ka potencialin të jetë edhe më i madh sesa kriza e migrantëve.
Ato përfshijnë: ngadalësimin ekonomik dhe recesionin e mundshëm, ngritjen e populizmit dhe nacionalizmit, mosmarrëveshjet në lidhje me mënyrën e trajtimit të bisedimeve tregtare me Britaninë, ndikim negativ në buxhetin evropian dhe krizën e vazhdueshme të udhëheqjes gjermane dhe trazirat shoqërore franceze.
Goditja në tregjet e aksioneve ishte 6 trilion dollarë, rënia më e madhe javore që nga kriza financiare e vitit 2008. Në Evropë, ajo që filloi si fenomen verior i Italisë, tani ka arritur në Spanjë, Greqi, Kroaci, Francë, MB, Zvicër, Rumani, Hollandë, Austri, Gjermani, Suedi, Norvegji, Belgjikë, etj.
Megjithëse vendet anëtare të BE-së vendosin politikat e tyre shëndetësore, BE-ja është përgjegjëse për koordinimin e përgjigjes ndaj sëmundjes dhe ofrimin e këshillave në lidhje me kufijtë e saj ende të hapur.
Në shumicën e vendeve, qytetarët i drejtohen liderëve kombëtarë për t’u përgjigjur për situata të tilla. Në Bashkimin Evropian pa kufij, i cili krenohet me lëvizjen e lirë të njerëzve dhe udhëtimet, reagimi ndaj krizave bëhet një provë e vetë institucionit dhe filozofive që fshihen pas këtij grupimi unik të 27 vendeve anëtare me rreth 445 milion qytetarë dhe 16 trilion dollarë PBB. Kështu, shumë vëmendje i është kushtuar kësaj jave faktit nëse dhe si vendet e BE-së, ose vetë BE, mund të braktisin Marrëveshjen e Shengenit, të 1985, që bëri 26 vendet e saj të ishin në një zonë pa pasaporta.
Ky ka qenë një nga burimet më të mëdha të krenarisë dhe identitetit të BE-së. Në të njëjtën kohë, marrëveshja është krijuar për të qenë shumë më fleksibël në momente krize. Megjithatë, nëse imponimi i normave rregullatore është një forcë e BE-së, reagimi i shpejtë në kohë krize mbetet një dobësi. Kur bëhet fjalë për skenarë të tillë si kriza e refugjatëve ose shpërthimi i koronavirusit, shtetet anëtare shpesh marrin kontrollin, ashtu siç bënë në vitin 2015.
Nëse BE dhe vendet anëtare të saj reagojnë pa probleme dhe në një mënyrë të koordinuar, ditët në vijim mund të forcojnë vlerën kolektive të Bashkimit Evropian.
Në romanin e tij klasik të vitit 1945 “Plaga”, shkrimtari francez Albert Camus shkruan, “Unë nuk kam asnjë ide se çfarë më pret, ose çfarë do të ndodhë kur të mbarojë gjithçka. Për momentin di këtë: ka njerëz të sëmurë dhe ata kanë nevojë për kurimin. ”
Nuk është shumë herët të pyesësh nëse Europa vetë do të bjerë viktimë e virusit, apo të jetë edhe më e shëndetshme pas tij.
Përkthyer dhe përshtatur nga CNBC/ konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Si humbi Perëndimi…
