Eposi i Kreshnikëve ka ekzistuar si një trini e shenjtë: rapsodia, lahutari dhe instrumenti. Në momentin që njëra prej këtyre elementëve të trinisë ka munguar, ajo ka degjeneruar. Dhe kjo në fakt është një formulë që s’është gjë tjetër veç shenjë e lashtësisë së tij.
Nga materialet që gjetën dy studiuesit e mëdhenj amerikanë që e kanë studiuar deri në thellësi Eposin e Kreshnikëve, përkatësisht Lord dhe Perry, gjatë shekullit të kaluar, në ekspeditat e tyre në terren ata gjetën rapsodë bilingë. Ata këndonin në shqip dhe në serbisht. Kur amerikanët i kërkuan të këndonin në shqip ata e bënë me qejf të madh, ndërkohë që kur duhet ta këndonin në gjuhën serbe i kërkuan amerikanëve t’i paguanin. Dhe ky është një element shumë i rëndësishëm. Shqipja është teksti parësor dhe serbishtja nuk është gjë tjetër veç gjuha e dytë. Dhe ky është një fakt shumë i rëndësishëm.
Duke qenë një trashëgimi shumë e vyer, e përcjellë brez pas brezi, Eposi i Kreshnikëve ka pasur periudha që rrezikohej.
Do ishte eruditi i madh i letërsisë shqipe, Mitrush Kuteli që do vinte re dy rreziqe dy prej trashëgimive më të mëdha të vendit tonë: letërsisë arbëreshe dhe Eposit Legjendar. Kur De Rada i dërgoi “Këngët e Milosaos”, Faik Konicës, eruditi i madh i gjuhës shqipe shkroi në Albania : “Shkruan bukur, por unë e kam hedhur mbi dollap dhe ka zënë pluhur. Sepse është me një shqipe aq arkaike saqë as unë nuk mund ta kuptoj”. Merreni me mend kur nuk mund ta kuptonte ta lexonte me erudicionin e vet një njeri si Faik Konica, që konsiderohet si euroshqiptari më i ditur i fillimit të shekullit 20-të, si mund ta lexonte Milosaon dikush tjetër. Nëse rreziku tek letërsia arbëreshe ishte arkaizmi i gjuhës tek Eposi i Kreshnikëve ishte dialekti shumë i ngushtë. Atëherë dhe kjo ishte një rrezik i madh.
Mitrush Kuteli e mori si mision që t’i shpërthente këto mure. Duhet t’i bënte të qarkullueshme rapsoditë e poemës shqiptare të De Radës dhe patjetër që një mision tjetër i rëndësishëm ishin epet e bukura shqiptare. Dhe këtë do e bënte me artin e tij fin. Motivet e Epit të Kreshnikëve do t’i transmodelojë nga poezi në prozë, duke i dhënë një frymë mbi lokale dhe mbikohore.
Me talentin e madh që zotëronte do të shkruajë librin “Tregime të Moçme shqiptare” me një bukuri të mahnitshme të penës së tij. Është proza dhe talenti i tij i hatashëm që afroi Eposin e Kreshnikëve me lexuesit e rinj, të cilët përfytyrimin për eposin më shumë e krijuan prej Kutelit, sesa nga leximi i tyre në origjinal.
