Drejtimi paralel me betejën globale kundër pandemisë së koronavirusit është një luftë midis dy narrativave konkurruese se si duhet të qeveriset bota.
Megjithëse trajtimi i pandemisë është më urgjent, edhe zgjedhja e një narrative do të ketë pasoja.
Narrativa e parë është e drejtpërdrejtë: një krizë globale shëndetësore ka demonstruar më tej nevojën për multilateralizëm dhe ka ekspozuar falsitetin e nacionalizmit.
Rrëfimi i dytë ofron kundërvënien: globalizimi dhe kufijtë e hapur krijojnë cenueshmëri ndaj viruseve dhe kërcënimeve të tjera, dhe lufta e tanishme kërkon që çdo vend së pari të kujdeset për veten e tij.
Ata në grupin e parë e konsiderojnë pandeminë si provë se vendet duhet të bashkohen për të mposhtur kërcënimet e përbashkëta; ata në të dytën e shohin atë si provë se vendet janë më të sigurta duke qëndruar larg.
Duke pasur parasysh që koronavirusi nuk pyet për kufijtë kombëtar, ai tregon edhe që përgjigja nuk duhet të kufizohet as nga ata.
Kjo ka kuptim nga perspektiva e shëndetit publik.
Nëse COVID-19 vazhdon të përhapet kudo, ai do të mbetet një kërcënim fillestar kudo, pavarësisht përpjekjeve për ta frenuar atë. Sa më shumë që pajisjet e testimit dhe kur të zbulohen, trajtimet dhe vaksinat të shpërndahen, aq më shpejt do të zhduket pandemia.
Sa më shumë që ndahen njohuritë shkencore, aq më shpejt do të zhvillohen ato ilaçe.
Dhe, ndërkohë, sa më shumë që qeveritë të koordinohen për çështje të tilla si kufizimet e udhëtimit dhe distanca sociale, aq më e shpejtë do të jetë dalja nga kjo krizë.
Pandemia gjithashtu do të duket se kërkon përpjekje më të mëdha kolektive për të zgjidhur konflikte, dhe jo vetëm si një mjet për të ndihmuar popullsinë lokale.
Për shkak të problemeve socio-ekonomike të paraqitura nga pandemia, konfliktet e vazhdueshme brenda ose ndër-shtetërore mund të çojnë në një humbje të mëtejshme të autoritetit qeveritar ose madje edhe kolaps shtetëror në vende që kanë probleme.
Krizat tentojnë të intensifikojnë dhe përshpejtojnë tendencat ekzistuese, dhe krizat e rënda për më tepër. Pandemia e COVID-19 ka përkuar me një periudhë të rritjes së rezistencës populiste dhe nativiste ndaj globalizmit dhe rendit ndërkombëtar pas luftës, i nxitur nga pabarazitë brenda dhe mes vendeve.
Një vizion i së ardhmes duket kështu: Në muajt dhe vitet e ardhshme, nevojat e një vendi do ta bëjnë solidaritetin ndërkombëtar të duket si një luks i papërballueshëm.
Udhëheqësit politikë do ta kenë shumë të vështirë të justifikojnë shpërndarjen e fondeve për ndihmë të huaj, organizata ndërkombëtare të shëndetit dhe ndihmës, refugjatë ose nisma diplomatike.
Pakënaqësia “në shtëpi” do të përkthehet në një zemërim edhe më të madh zhgënjimi drejt sistemit ndërkombëtar.
Pavarësisht se kush (nëse ndokush) del në krye, është e vështirë të besohet se dëshpërimi socio-ekonomik i shkaktuar nga pandemia nuk do të përgatisë terrenin për një rritje edhe më të fortë nativiste dhe ksenofobike.
A mund të dalë rendi ndërkombëtar më i fortë? Ndoshta.
Edhe para arritjes së fitores në Luftën e Dytë Botërore, fuqitë aleate filluan të sajojnë një rend të pasluftës, të krijuar për të parandaluar përsëritjen e një konflikti tjetër global. Ai kidhte disa mangësi. Megjithëse krijoi iluzionin e qeverisjes globale, kurrë nuk mund të ishte më e efektshme nga sa do të lejonin fuqitë rivale. Ka suksese dhe dështime.
E megjithatë, sistemi që u ngrit nga vitet 1940 ishte qartësisht më i pranueshëm se ai para tij.
Në vitin 2020, mund të imagjinohet se çfarë do të duhej për të krijuar një rend të ri, më të qëndrueshëm.
Ndërkohë, mund të na duhet të jetojmë në një botë të re. Edhe nëse kaosi është i përkohshëm, do të ishte një “copëz e trishtuar”, përçarëse dhe e rrezikshme për epokën e pasluftës.
COVID-19 ka hedhur poshtë kostot e përballjes së një krize globale me një sistem ndërkombëtar me shumë probleme. Rezultati i vetëm më i keq do të ishte përballja me krizën tjetër pa sistem fare.
Robert Malley, President dhe Drejtor i Përgjithshëm i Grupit Ndërkombëtar të Krizave, ishte Koordinator i Shtëpisë së Bardhë për Lindjen e Mesme, Afrikën Veriore nën udhëheqjen e Presidentit Barack Obama.
Përkthyer dhe përshtatur nga Project Syndicate/ konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Një pandemi e deglobalizimit?
Evropa heq dorë nga “Marrëveshja e Shengenit”?
Të fajësojmë Kinën nuk është zgjidhje!
