MENU
klinika

Rapsoditë tradicionale dhe serenatat e hershme

“Vjeshe Popullore”, sekretet në vargjet e këngëve arbëreshe

13.04.2020 - 14:33

“Vjeshe Popullore”, nga Carmine Stamile, janë këngë të improvizuara të lindura nga dhunti popullore poetike.

Ndonjëherë ato formohen nga strofa prej tre ose më shumë vargjeve, por më të zakonshmet janë rapsodi tradicionale, nga të cilat ka shumë koleksione që tregojnë histori të vërteta dashurie ose të fushave të tjera.

Janë tekste të shkurtra që dikur performoheshin në kor, të përbërë nga tre ose katër persona, sepse kështu rrëmbejnë vëmendjen e gruas që ata duan, ata dekantojnë bukurinë e tyre dhe ata mund të shprehin dashurinë ndaj vajzës së tij ose urrejtjen dhe përbuzjen kur dashuria  shkatërrohej ose kur vajza refuzonte miqësinë e tij.

Nëse marrim në konsideratë, që dikur të rinjtë të dashuruar ose jo nuk mund t’ju flisnin vajzave, lirika të tilla ishin mënyrë komunikimi për të shprehur ndjenjat.

Një formë serenate.. djemtë më kapelë, por pa instrumente muzikore këndonin netëve të gjata.

Kur një vajzë dëgjonte që dikush po këndonte poshtë ballkonit, mund ta ndjente e shijonte, por pa bere zhurmë nuk mund as edhe të ndizte dritën ta shihte adhuruesin e saj. Këtë mund të përpiqej ta bënte gjatë ditës, me shoqet e saj.

Para fejesës, djali kalonte netë të tëra poshtë dritares së saj duke i kënduar vargje ku i shprehte ndjenjat.

Poezitë i ndiqnin edhe kur partnerer duhet të largoheshin larg, për motive pune, shërbimin ushtarak, apo kur i thërrisnin në luftë.

Ndaj edhe për të gjithë lexuesit, Konica me poshtë sjell disa foto nga këngë të ndryshme, serenata të asokohe, të cilat autori i librit i ka bledhur nëpër komuna të ndryshme që prej 1975-ës.

Këngët janë transkriptuar në gjuhën arbëreshe…

Meli Qena: Është peridha më e ndritshme e jetës time

40 vjetori i themelimit të Teatrit ‘Dodona’

Arratisja më e madhe në veriun e vendit

Si e kaluan kufirin 26 veta të familjes Skepi më 1958!

Çfarë i ndodhi doktor Guarametos, i qëlluar nga hetuesi i tij

Misteret e një darke në faqet e një romani magjik të Ismail Kadaresë!

Bashkëshortja e ish-futbollistit rrëfen lidhjen e tyre pasionante

Piloti që u bë portier, historia e Mikel Jankut!

Xhufi: Enver Hoxha nuk donte t’ia linte partinë…

43 vjet nga vdekja, letra e fundit e Mehmet Shehut!