Franklin D Roosevelt bëri më shumë se të gjithë për të siguruar fitoren 75 vjet më parë.
Pas sulmit të Japonisë në Pearl Harbour në dhjetor 1941 dhe shpalljen e luftës të Gjermanisë naziste katër ditë më vonë, presidenti amerikan u bashkua me dëshirë në luftë, duke mundur më në fund të përgjigjet ndaj dëshirave të Winston Churchill për të marrë zyrtarisht anën e Britanisë.
Sidoqoftë, biografët sugjerojnë se humbja e fashizmit zuri vendin e dytë në mendjen e Roosevelt pasi të parin kishte krijimin e një organizate ndërkombëtare që garanton paqen dhe sigurinë globale në të ardhmen.
Në një takim të Shtëpisë së Bardhë me Churchillin në të njëjtin muaj, ata ranë dakord që aleanca e tyre e re, duke përfshirë Bashkimin Sovjetik dhe vendet e tjera, duhet të emërohej “Kombet e Bashkuara”.
Një seri konferencash çuan në qershor 1945 në shpalljen nga 50 qeveri të statutit të KB, duke e bërë të përhershme aleancën. Që atëherë anëtarësimi në KB është rritur në 193 shtete sovrane.
Ëndrra e Roosevelt u realizua, megjithëse tragjikisht ai nuk jetoi për ta parë atë. Ai vdiq në prill 1945, më pak se një muaj para Ditës së Fitores së Europës.
Pas një jave në të cilën Britania përkujtoi atë fitore të famshme në rrethana jashtëzakonisht të vështira, është e qartë se botës i duhet një moment tjetër si viti 1945. Trashëgimia e udhëheqësve frymëzues si Roosevelt mbetet një burim jetik për një bashkëpunim efektiv ndërkombëtar në luftën kundër kërcënimeve globale.
“Covid-19 është testi më i madh me të cilin jemi përballur që nga formimi i Kombeve të Bashkuara,” tha António Guterres, sekretari i përgjithshëm i KB, muajin e kaluar.
“Kjo krizë njerëzore kërkon veprim të koordinuar, gjithëpërfshirës dhe inovativ nga ekonomitë kryesore”. Megjithatë, mungesa e udhëheqjes dhe qasjet e ndryshme kombëtare kanë ndihmuar në përhapjen e virusit, tha ai.
Kombet e Bashkuara është tashmë e përfshirë shumë. Ajo ka krijuar një fond besimi shumë partnerësh Covid-19 “përgjigje dhe shërim”.
Agjensi të tilla si Programi Botëror i Ushqimit dhe fondi i fëmijëve, Unicef, janë në frontin e parë të luftës. Guterres po tregon gjithashtu epërsi. Ai ka paralajmëruar rritjen e abuzimeve të të drejtave të njeriut të lidhura me Covid-19.
Por qeveritë e shumë viteve duke injoruar, anashkaluar apo sulmuar OKB-në.
Siç thotë Guterres, pandemia paraqet një kërcënim të qartë për paqen dhe sigurinë ndërkombëtare.
Në SHBA, administratat e njëpasnjëshme republikane kanë treguar armiqësinë e tyre duke tërhequr fondet e KB.
Përpjekja e Donald Trump për të fajësuar Organizatën Botërore të Shëndetit padyshim është manifestimi i fundit i një urrejtjeje ndaj multilateralizmit të mishëruar në KB.
KB ka shumë probleme. Reforma e këshillit të sigurisë është vonuar shumë. Operacionet paqeruajtëse janë të diskutueshme, për sa i përket efektivitetit dhe abuzimit seksual dhe skandaleve të korrupsionit.
Por në këtë kohë të emergjencës me të vërtetë globale, kur udhëheqja amerikane ka marrë fund, dhe kur pandemia kërcënon miliona jetë dhe jetesën, një OKB efektive, e mbështetur mirë, e financuar mirë, si e parashikuar së pari nga FDR, është e nevojshme si asnjëherë tjetër.
Përkthyer dhe përshtatur nga The Guardian/ konica.al