Ndërsa shumë vende po ballafaqohen me bllokime të shumta që erdhën si pasojë e koronavirusit dhe miliona njerëz kanë humbur punën e tyre, shkencëtarët po punojnë shumë në prodhimin e një vaksine kundër COVID-19. Por ekziston një mundësi tjetër, më e keqja mbase, që asnjë vaksinë të mos zhvillohet kurrë. Në këtë përfundim, shpresa e publikut rritet vazhdimisht dhe pastaj shuhet menjëherë, shkruan CNN.
Në vend që ta largojnë virusin COVID-19, shoqëritë mund të mësohen të jetojnë me të. Qytetet do të hapeshin ngadalë dhe disa lëvizje do të kthehen, por shumë ngadalë. Testimi dhe gjurmimi fizik do të bëhen pjesë e jetës sonë në një afat të shkurtër, por në shumë vende, një udhëzim i papritur për t’u izoluar mund të vijë në çdo kohë. Trajtime ndaj COVID-19 mund të ketë, por shpërthimet e sëmundjes mund të ndodhin ende çdo vit, dhe numri i përgjithshëm i vdekjeve do të vazhdojë të rritet. Ky është një skenar që rrallë mund të llogaritet publikisht nga politikanët, të cilët flasin me optimizëm se është duke u zhvilluar një vaksinë. Por ky skenar po merret shumë seriozisht nga shumë ekspertë – sepse kjo ka ndodhur më parë. Disa herë madje.
“Ka disa viruse që ne ende nuk kemi vaksina kundër tyre”, thotë doktor David Nabarro, një profesor i shëndetit global në Imperial College London, i cili gjithashtu shërben si një i dërguar i veçantë i Organizatës Botërore të Shëndetit për COVID-19.
Por shumica e ekspertëve mbeten të sigurt se një vaksinë kundër COVID-19 do të zhvillohet përfundimisht; pjesërisht sepse, ndryshe nga sëmundjet e mëparshme si HIV dhe malarja, koronavirusi nuk pëson mutacion me shpejtësi. Shumë ekspertë, duke përfshirë drejtorin e Institutit Kombëtar të Alergjisë dhe Sëmundjeve Infektive, Dr. Anthony Fauci, sugjerojnë se prodhimi i vaksinës mund të merrte kohë nga një viti deri në 18 muaj.
“Asnjëherë nuk kemi prodhuar një vaksinë në më pak se një vit ose për 18 muaj”, i thotë CNN dr. Peter Hotez, dekani i Shkollës Kombëtare të Mjekësisë Tropikale në Baylor College of Medicine në Houston. “Nuk do të thotë se është e pamundur, por do të jetë një arritje heroike kjo. Ne kemi nevojë për planin A, dhe një plan B”, thotë ai.
Kur vaksinat nuk funksionojnë
Në 1984, Sekretarja amerikane e Shëndetit dhe Shërbimeve Njerëzore, Margaret Heckler, njoftoi në një konferencë për shtyp në Uashington DC, se shkencëtarët kishin identifikuar me sukses virusin që më vonë u bë i njohur si HIV – dhe parashikoi që një vaksinë parandaluese do të ishte e gatshme për testim në dy vjet. Gati katër dekada dhe 32 milionë vdekje më vonë, bota është ende në pritje të një vaksine kundër HIV. Kërkimi nuk përfundoi në vitet ’80. Në 1997, presidenti Bill Klinton sfidoi SHBA-të që të dilnin me një vaksinë brenda një dekade. Katërmbëdhjetë vjet më parë, shkencëtarët thanë se kemi mbetur ende. Vështirësitë në gjetjen e një vaksine filluan me vetë natyrën e HIV / AIDS. Gripi është në gjendje të ndryshojë veten nga një vit në tjetrin.
“HIV vazhdon të pësojë mutacione tek ju”, thotë Offit, një pediatër dhe specialist i sëmundjes infektive për CNN. Dhe ndërkohë që pëson mutacione, është gjithashtu duke dëmtuar sistemin tuaj imunitar”.
HIV paraqet vështirësi shumë unike dhe COVID-19 nuk posedon nivelin e tij të pakapshmërisë, duke i bërë ekspertët përgjithësisht më optimistë për gjetjen e një vaksine. Por ka pasur sëmundje të tjera që kanë hutuar si shkencëtarët, ashtu edhe trupin e njeriut. Një vaksinë efektive kundër dengues (një sëmundje virale e lindur nga mushkonja që ndodh në zonat tropikale dhe subtropikale), e cila infekton deri në 400,000 njerëz në vit sipas OBSH-së, ende nuk ka dalë. Në mënyrë të ngjashme, ka qenë shumë e vështirë të zhvillohen vaksina për rinoviruset dhe adenoviruset e zakonshme – të cilat, si koronavirusi, mund të shkaktojnë simptoma të ftohjes.
“Ju keni shpresa të mëdha, dhe pastaj shpresat tuaja mund të shuhen”, thotë Nabarro, duke përshkruar procesin e ngadaltë dhe të dhimbshëm të zhvillimit të një vaksine.
Testet njerëzore tashmë janë duke u zhvilluar në Universitetin e Oksfordit në Angli për një vaksinë kundër COVID-19, dhe në SHBA është duke u përshpejtuar puna rreth një vaksine kundër koronavirusit, nga kompania Moderna.
Plani B
Nëse i njëjti fat ndodh me një vaksinë COVID-19, virusi mund të mbetet me ne për shumë vite. Një numër trajtimesh po testohen për COVID-19, pasi shkencëtarët kërkojnë një Plan B paralelisht me zhvillimin e një vaksine, por të gjitha ato gjykime janë në faza shumë të hershme. Shkencëtarët po shikojnë edhe drejt një ilaçi që është përdorur kundër Ebolas, ndërsa trajtimet në plazmën e gjakut gjithashtu janë duke u eksploruar. Hydroxychloroquine, e mbrojtur si një “ilaç i mundshëm kundër COVID-19” nga presidenti amerikan Donald Trump, është zbuluar se ka efekte të mira për pacientë shumë të sëmurë. Një ilaç mund të ketë mbërritur tashmë dhe Administrata e Ushqimit dhe Barnave e SHBA-së i tha CNN-it se është në bisedime për të vënë në dispozicion të pacientëve ilaçin remdesivir pas ka treguar shenjave pozitive në shërimin e pacientëve nga coronavirusi.
Si duket jeta pa vaksinë
Nëse nuk mund të prodhohet një vaksinë, jeta nuk do të mbetet siç është tani. Thjesht nuk mund të kthehet shpejt në normalitet.
“Bllokimi është shumë i dëmshëm për ekonominë”, thotë Neal. “Kështu që ne gradualisht do të hapemi dhe do të punojmë”.
Kjo do të thotë se, ndërsa vendet fillojnë të hapen dhe punojnë, ekspertët do të shtyjnë qeveritë të zbatojnë një mënyrë të re të vështirë për të jetuar dhe bashkëvepruar për të blerë kohën, me muaj, vite ose dekada, derisa COVID-19 mund të eliminohet nga një vaksinë.
“Kjo është absolutisht thelbësore të punosh për të qenë i gatshëm për COVID-19”, thotë Nabarro. Ai bën thirrje për një “kontratë shoqërore” të re, në të cilën qytetarët në çdo vend, fillojnë me jetën e tyre normale, marrin përgjegjësinë personale për tu izoluar nëse shfaqin simptoma ose bien në kontakt me një rast të mundshëm me coronavirus.
Ekspertët parashikojnë gjithashtu një ndryshim të përhershëm në qëndrimet ndaj punës në distancë, me punën nga shtëpia, të paktën në disa ditë, duke u bërë një mënyrë standarde e jetës për punonjësit. Disa vende evropiane kanë sinjalizuar se do të fillojnë të lejojnë restorantet t’u shërbejnë klientëve me kapacitet të zvogëluar jashtëzakonisht shumë. Por kufizimet ka shumë të ngjarë të kthehen gjatë dimrit, sepse shumë shkencëtarë kanë sugjeruar që COVID-19 mund të kthehet çdo dimër derisa të prodhohet një vaksinë. Dhe bllokimet, shumë prej të cilave janë në proces të largimit gradualisht, mund të kthehen në çdo moment. “Kohë pas kohe do të ketë shpërthime, lëvizja do të jetë e kufizuar”, thotë Nabarro.
Duket se imuniteti i tufës është zgjidhja e COVID-19, ku 70% deri 90% e popullatës bëhet imune ndaj një sëmundje infektive. Të gjitha këto parashikime tundohen nga një besim i përgjithshëm se një vaksinë, përfundimisht, do të zhvillohet.
