Michael Waldman është president i Qendrës Brennan për Drejtësi në Shkollën e Drejtësisë në Universitetin e Nju Jorkut.
Si çështje e qartë e politikës praktike, dhe me gjithë zhurmën e tij në Twitter, Presidenti Trump fitoi të paktën një fitore të pjesshme në vendimet e Gjykatës Supreme të së enjtes në lidhje me faktin nëse regjistrimet e tij të taksave mund të përdoren nga prokurorët e shtetit ose komitetet e kongresit.
Efekti i vendimeve në botën reale është se taksat e Trump ka të ngjarë të qëndrojnë sekrete nga publiku deri pas zgjedhjeve.
Por, si çështje e ligjit kushtetues, vendimet e gjykatës paraqesin kufizime të konsiderueshme dhe të justifikuara për autoritetin jo vetëm të këtij presidenti, por edhe pasardhësve të tij.
Së pari, gjykata e bëri të qartë se asnjë president nuk është mbi ligjin kur bëhet fjalë për kumtesa penale për informacione private: Prokurorët e shtetit kanë të drejtë në këto kërkesa dhe nuk kanë pse të dëshmojnë më shumë nevojë kur kërkojnë të dhënat e një presidenti sesa bëjnë për këdo tjetër.
Së dyti, gjykata vendosi që Kongresi ka autorizimin të heqë dorë nga të dhënat e një presidenti, edhe pse vendos kufij në aftësinë e ligjvënësve për ta bërë këtë.
Avokatët e Shtëpisë së Bardhë pretendojnë se privilegji ekzekutiv lejon jo vetëm presidentin, por të gjithë ndihmësit e Shtëpisë së Bardhë, zyrtarët e shpërndarë në të gjithë degën ekzekutive dhe madje edhe qytetarët privatë të refuzojnë të paraqiten.
Vendimet e mëparshme të gjykatës kishin vendosur që Kongresit i mungon fuqia për të hetuar vetëm për të zënë ngushtë te individët; ajo ka nevojë për një qëllim legjitim legjislativ.
Hetimet për keqbërje, të vërteta ose të pretenduara, kanë qenë thelbësore në të gjithë historinë e SHBA.
Qindra zyrtarë gjatë dekadave janë përplasur nën dritat e TV dhe janë detyruar të prodhojnë dokumente, duke zbuluar ndonjëherë krime dhe sjellje të këqija.
Kjo ka rezultuar në statutet historike, nga reforma e financimit të fushatës deri në masat e etikës qeveritare.
Ka mënyra të tjera për të forcuar kontrollet dhe ekuilibrat.
Për fillestarët, Kongresi do të duhet të gjejë mënyra për të përdorur fuqinë për të detyruar bashkëpunimin.
Mund të ketë gjithashtu nevojë për një statut të qartë për dëshminë e degës ekzekutive të qeverisë.
Më shumë se një dekadë më parë, Qendra Brennan propozoi një ligj të ri për të autorizuar privilegjin ekzekutiv, por të kufizojë përdorimin e tij dhe t’i japë Kongresit fuqinë për të detyruar dëshminë. Është koha për të marrë propozime të tilla më seriozisht.
Në fund të fundit, shumica e përgjigjeve do të vijnë me sjelljen e Presidentit dhe Kongresit.
Hetuesit do të duhet të frenojnë orekset e tyre për hetime joserioze dhe ngacmuese.
Tani për tani, Kongresi ka peshë tjetër. Kjo vetëm mund t’i ndryshojë totalisht ekuilibrat.
Përkthyer dhe përshtatur nga The Washington Post/ Konica.al
