MENU
klinika

Studime tregojnë se...

A e ul aktivieti fizik rrezikun e kancerit të gjirit?

04.10.2020 - 12:51

Shpesh ka gra që shqetësohen më shumë për kancerin e gjirit sesa për sëmundjet e zemrës. Por gratë kanë një rrezik më të madh të vdesin nga sëmundjet e zemrës sesa nga të gjitha kanceret së bashku. Kjo është e vërtetë për gratë e të gjitha racave dhe etnive. Megjithatë, vetëm rreth 50% e grave e kuptojnë se ato janë në rrezik më të madh nga sëmundjet e zemrës sesa nga çdo gjë tjetër Ja se çfarë është me të vërtetë interesante : sëmundjet e zemrës dhe kanceri i gjirit ndajnë shumë nga të njëjtët faktorë rreziku. Për më tepër, ekzistojnë dy kategori të mëdha rreziku për të cilat mund të bëjmë diçka: stërvitje dhe dietë.

Sëmundja e zemrës dhe kanceri i gjirit: Sa ushtrim nevojitet?

Shumë studime kanë treguar se sa më pak aktive fizikisht një grua, aq më të larta janë rreziqet e saj për sëmundjet kardiovaskulare dhe kancerin e gjirit. Sigurisht, ana e kundërt është se sa më aktive fizikisht të jetë, aq më të ulëta janë rreziqet.

Sa aktivitet fizik rekomandohet? Udhëzimet më të fundit të veprimtarisë fizike kërkojnë të paktën 150 minuta aktivitet fizik të moderuar çdo javë. Kjo është vetëm 21 minuta në ditë. Më shumë është më mirë. Por nga statistikat aktuale, më pak se 18% e grave po plotësojnë atë minimum prej 21 minutash në ditë. Gjithçka ka rëndësi! Ecja, kopshtaria, shkallët, vallëzimi, pastrimi i shtëpisë. Ushtrimi nuk ka pse të jetë në palestër. Shmangia e periudhave të gjata të qëndrimit ulur është thelbësore. Kështu që, ulu më pak, lëviz më shumë.

Sëmundjet e zemrës dhe kanceri i gjirit: Si mund të ndihmojë dieta?

Hulumtimet gjithashtu tregojnë se një dietë e pasur me fruta dhe perime, drithëra integrale dhe proteina të shëndetshme (si ushqim deti ose fasule) dhe me pak drithëra të rafinuar, sheqerna të shtuar dhe mish të kuq dhe të përpunuar shoqërohet me një rrezik më të ulët të të dy gjendjeve, zemra dhe kanceri i gjirit.

Udhëzimet për parandalimin e kancerit dhe udhëzimet për parandalimin e sëmundjes së zemrës janë në thelb të njëjtat:

Hani kryesisht bimë, domethënë fruta dhe perime; synoni për proteina bimore si fasulet, thjerrëzat, arrat dhe farat; hani drithëra të plota si orizi kafe, quinoa dhe misri në ven
të drithërave të rafinuar; nëse do të hani mish, hani peshk ose shpendë.

MOS hani kokrra të rafinuara (gjërat e bëra me miell të nbardhë; oriz i bardhë); shmangni sheqernat e shtuara dhe pijet me sheqer; përpiquni të mos hani mish të kuq ose të përpunuar ose ushqime të tjera të përpunuara me kimikate (si ushqime të shpejta ose të ngrira).

Çfarë tjetër është e rëndësishme të dini?

Është  kritike të kuptoni faktorët tuaj të rrezikut për sëmundjen e zemrës – dhe çfarë mund të bëni për të ulur ato rreziqe. Gjashtëdhjetë e katër përqind e grave që vdesin
nga sëmundje të zemrës nuk kanë kurrë ndonjë simptomë më parë. Përtej një diete jo të shëndetshme dhe pasivitetit fizik, faktorë të tjerë kryesorë të rrezikut përfshijnë pirjen e duhanit, mbipesha, diabeti, kolesteroli i lartë, presioni i lartë i gjakut, rritja e moshës (veçanërisht post-menopauza) dhe një histori familjare të sëmundjeve të zemrës. Mund të jetë e rëndësishme të kontrolloni “numrat”  (sheqernat në gjak, kolesteroli, presioni i gjakut) në mënyrë që të dini nëse ndonjë nga këto është një problem. Për gratë që kanë faktorë rreziku, duhet të kontrollojnë  çdo sëmundje të zemrës me një skanim të arteries koronare.

Është  gjithashtu e rëndësishme të dini se gratë mund të kenë simptoma të ndryshme të sëmundjes së zemrës nga burrat. Shumica e pacienteve femra që kanë pasur sulme në zemër menduan se kishin zbaticë acidi. Ato përjetuan një ndjenjë djegieje në gjoks, të shoqëruar nga të përziera dhe madje edhe gogësira.

Mamografia është shumë e rëndësishme për shqyrtimin e kancerit të gjirit. Cila është mosha  që duhet t’i filloni dhe sa shpesh t’i keni ato është disi e diskutueshme. Duhet të individualizohet tek pacienti.

Të gjithë duhet të inkurajohen që të takohen me mjekun dhe të diskutojnë rreziqet për sëmundjen e zemrës dhe kancerin e gjirit, pasi mund të kërkohet test i mëtejshëm.