Trajtimi i kancerit – dhe vetë kanceri – mund të kërcënojnë pjellorinë. Kjo është një çështje jashtëzakonisht e rëndësishme e mbijetesës për shumë njerëz. Nëse kjo çështje ju prek, këtu është një përmbledhje e opsioneve kryesore.
Kur duhet të flisni me mjekët për pjellorinë?
Fëmijët e ardhshëm mund të mos jenë më kryesorja në mendjen tuaj kur diagnostikoheni me kancer. Megjithatë , ia vlen të flisni me mjekun për çështjet e pjellorisë, nëse kjo është e rëndësishme për ju tani ose një ditë mund të bëhet e rëndësishme.
Mjeku mund të shpjegojë:
- rreziku që kanceri mund të shkaktojë infertilitet
- rreziku që trajtimi mund të shkaktojë infertilitet
- mundësi para ose gjatë trajtimit që mund t’ju ndihmojnë të ruani pjellorinë
Çfarë mund të ndikojë që infertiliteti të shfaqet më shumë?
Kur një i rritur ka kancer, disa faktorë që rrisin rrezikun për infertilitet përfshijnë:
Mosha- Infertiliteti ka më shumë të ngjarë tek gratë që janë më të moshuara në diagnozë.
Lloji i kancerit – Disa kancere ndikojnë në pjellori, siç është limfoma e Hodgkin, ose kanceri i prostatës tek burrat.
Trajtimet- Disa trajtime ndikojnë në pjellori duke dëmtuar ose hequr organet riprodhuese. Për shembull, trajtimi i kancerit të qafës së mitrës, mitrës ose vezoreve zakonisht kërkon heqjen e vezoreve, tubave fallopiane dhe mitrës së një gruaje. Rrezatimi në legen që përdoret për të trajtuar kancerin e zorrës së trashë ose mitrës mund të dëmtojë përgjithmonë vezoret. Dhe disa, por jo të gjitha, kimioterapitë e nevojshme për të trajtuar në mënyrë efektive kanceret e ndryshme mund të bëjnë që përkohësisht ose përgjithmonë gratë të ndalojnë menstruacionet (amenorrea), një masë zëvendësuese për dëmtimin e vezëve në vezore. Kjo ka më pak të ngjarë të ndodhë me gratë e reja. Hulumtimi mbi gratë e trajtuara me kimioterapi që përmbajnë ciklosfamamide tregon se amenorrea ka ndodhur në 0% deri në 15% të grave 35 vjec ose më të reja; 30% në 50% të grave midis 36 dhe 40 vjec; dhe 70% të grave mbi 40 vjeç.
A mund të përshtaten trajtimet e kancerit për të ruajtur pjellorinë?
Ndonjëherë është e mundur ta bëni këtë, megjithëse jo gjithmonë. Qasje të veçanta për të ruajtur pjellorinë janë zhvilluar për gratë më të reja me kancer të caktuar me rrezik më të ulët. Kjo mund të sjellë lëvizjen e vezoreve nga një fushë rrezatimi. Ose mund të thotë të bësh më pak operacion, siç është heqja e vetëm një vezore, ose kursimi i një pjese të qafës së mitrës në gratë me kancer të qafës së mitrës me rrezik më të ulët ose një pjesë të mitrës në gratë me kancer të mitrës me rrezik më të ulët
Çfarë tjetër mund të ndihmojë në ruajtjen e pjellorisë?
Për burrat, bankarizimi i spermës është opsioni kryesor para trajtimit të kancerit. Kjo mund të jetë e kushtueshme me kalimin e kohës. Gjithashtu, të kesh kancer mund të ndikojë në prodhimin e saj për disa burra.
Për gratë, opsionet zakonisht janë më të komplikuara. Supresioni i vezoreve me një ilaç mujor gjatë trajtimit. Disa kërkime e lidhin këtë qasje me më pak menopauzë të parakohshme dhe pjellori më të madhe. Ndërsa kjo strategji është mjaft e thjeshtë, nëse funksionon në të vërtetë,është e diskutueshme. Duket se ka vetëm efekte modeste në ruajtjen e pjellorisë, kryesisht në pacientët me kancer të gjirit.
Ngrirja e vezëve ose embrioneve para trajtimit. Ky opsion funksionon për gratë me shumë lloje të kancerit. Për të ngrirë vezët, një grua zakonisht i nënshtrohet stimulimit të vezoreve me hormone. Më pas bëhet një operacion i vogël për të hequr vezët e pjekura për ngrirje të menjëhershme ose fekondim para ngrirjes. Procedura zgjat dy deri në gjashtë javë, e cila është shumë e gjatë për të pritur për të trajtuar disa kancere.
Gjithashtu, për gratë me disa kancere, të tilla si kanceri i gjirit i ndjeshëm ndaj hormoneve, ekspertët nuk janë të sigurt nëse nivelet e larta hormonale të nevojshme për të stimuluar vezoret mund të kenë një ndikim në rritjen e kancerit.
Ngrirja e vezoreve të plota ose fetave të indeve të vezoreve. Vetëm qendra të caktuara të specializuara ofrojnë këtë mundësi eksperimentale. Kjo kërkon operacion para trajtimit të kancerit, por nuk ka kohë për stimulim të vezoreve, kështu që mund të jetë veçanërisht tërheqës për gratë që kanë nevojë të fillojnë trajtimin shpejt. Në këtë kohë, teknikat janë eksperimentale. Shkalla e suksesit – domethënë lindjet e suksesshme – janë të kufizuara. Disa ekspertë janë të shqetësuar për përdorimin e kësaj qasjeje për gratë me kancer të njohur për t’u përhapur në vezore. Mund të mos jetë e sigurt për të implantuar indet që mund të strehojnë qelizat e kancerit përsëri në një grua që është shëruar nga një kancer.
