Dyqanet e vegjël, zakonisht përgjatë autostradave janë larg nga shumë shtëpi, të hapura 24 orë, me hapësirë të vogël që klientët të mos qëndrojnë shumë brenda. Ata nuk shesin vetëm gjëra të domosdoshme, të tilla si qumësht, birrë dhe ëmbëlsira. Ata ofrojnë shërbime të tjera, nga ngarkimi i biçikletave elektronike në Korenë e Jugut deri te pagesa për blerjet në internet në Meksikë. Në letër kjo i bën të përshtatshëm për pandeminë. Po në praktikë?
Duke jetuar në kohë pandemie, dyqanet e vegjël (një dyqan me orar të zgjatur pune, duke furnizuar një gamë të kufizuar të mallrave shtëpiake dhe ushqimore) nuk patën të gjithë të njëjtin fat. Disa përfituan nga familjet e vogla dhe popullsia e plakur, kjo ndihmoi që shumë njerëz të blinin më pak, shpesh dhe brenda qytetit. Ata ishin dyqanet e vetme me tulla dhe llaç në Korenë e Jugut shitjet e të cilëve u rritën në 2019. OXXO, një zinxhir meksikan me rreth 20,000 pika shitjeje në të gjithë Amerikën Latine, raportoi shitje prej 8.7 miliardë dollarësh në 2019, 10% më shumë se një vit më parë.
Diku tjetër ata kanë luftuar. Në Japoni, shtëpia e tre zinxhirëve më të mëdhenj në botë, pësuan kolaps. Çmimi i aksionit të Seven & i Holdings, gjigandi që zotëron 7-Eleven dhe përbën një të tretën e 360 miliardë dollarëve të industrisë në të ardhurat globale, ka rënë me rreth 30% gjatë dy viteve të fundit dhe investitorët u stepën. Dy rivalët e tij japonezë, FamilyMart dhe Lawson, gjithashtu kanë hasur vështirësi (shih grafikun). Në shumë vende, supermarketet u lodhën në terrenin e tyre tradicional në rrugë. Në shtator Asda, një supermarket britanik, nisi Asda në lëvizje, duke iu bashkuar Tesco Express dhe Sainsbury’s Local.
Duket se pavarësisht rritjes së mundshme të pandemisë, performanca këtë vit ka qenë në të njëjtin nivel si para-pandemisë. Vlera mesatare për transaksionet e dyqaneve në Kinë u rrit me 120% në kulmin e pandemisë dhe qëndroi në nivele të larta. Në Britani, Grupi i Bashkëpunimit deklaroi se shitjet u rritën me 8% në gjysmën e parë, nga viti në vit, në 5.8 miliardë funta (7.6 miliardë dollarë), falë minimaleve të saj, dyqaneve të vegjël, të Co-op dhe Nisa. Në të njëjtën kohë Seven & i raportoi një rënie prej 12% të fitimeve operative në tre muajt deri në Gusht. FamilyMart humbi para në tremujorin e tretë. Kompania mëmë e oxxo, femsa, është gjithashtu në humbje këtë vit.
Disa zakone pandemike të blerjeve favorizojnë dyqanet e komoditetit, të tjerët jo. Rivalët janë duke ofruar të njëjtat mallra për më pak dhe të sjella në pragun tuaj, shpesh në një ose dy orë. Deliveroo, një aplikacion britanik për shpërndarjen e ushqimit (pjesërisht në pronësi të Amazon), tragete pijanec nga supermarkete.
Për të shmangur rivalët, dyqanet duhet të zhvillohen dhe ndryshojnë që blerësve të krijojnë lehtësi, thotë Amanda Bourlier e Euromonitor International, një firmë kërkimore. Një zinxhir amerikan, Wawa, ka hapur dyqane lëvizëse. Një tjetër, Kejsi, ka raportuar një rritje të shitjeve dixhitale. Dyqanet në Korenë e Jugut dhe Japoni, të cilat përballen me mungesë të fuqisë punëtore, po bëjnë ‘lojëra’ me pagesa të automatizuara. Në Amerikë 7-Eleven tani dorëzon porosi në internet në shtëpi, por dhe në vende publike si parqet. Është një bast i madh, makinat me benzinë nuk do zhduken shpejt dhe as dyqanet e komoditetit.
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga The Economist
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
