Në fillim të shtatorit, Evergrande, ndërtuesi më i madh i shtëpive në Kinë, nxorri një ofertë që shihet shpesh në dyqanet e veshjeve: “30% zbritje nga të gjitha pronat, vetëm një muaj!” Disa debatuan nëse ishte një mashtrim apo një zbritje e mirëfilltë. Por motivimi i tij ishte i qartë. I zhytur në borxhe, Evergrande kishte nevojë për para dhe shpejt. Ngjarjet që nga ajo kohë kanë theksuar urgjencën dhe gjithashtu ka lindur pyetja nëse luftimet e saj për mbijetesë kërcënojnë ekonominë e gjerë.
Në fund të fundit, Evergrande ka më shumë borxhe, gati 120 miliardë dollarë , më shumë se çdo kompani tjetër e listuar jo-financiare në Kinë. Duke ndërtuar deri në 600,000 shtëpi në vit, ajo ka grumbulluar një ngarkesë borxhi 56 herë më të madhe se një dekadë më parë. Dhe ajo është larguar nga biznesi i saj kryesor, duke themeluar një akademi kolosale futbolli, një markë me ujë në shishe (të cilën më vonë e shiti) dhe një kompani të makinave elektrike. Më 24 shtator një letër u përhap në internet duke thënë se kjo mbretëri po dobësohej. Shkruar në artikuj shkrimi Evergrande, ai paralajmëroi për një krizë parash dhe i bëri thirrje qeverisë së Guangdong.
Sipas një marrëveshje të mëparshme, Evergrande do t’u detyrohej investitorëve 130 miliardë juanë (19 miliardë dollarë) nëse filiali i saj nuk arrin të rendisë në bursën e Shenzhen, ku do të merrte një vlerësim më të lartë sesa ka aktualisht në Hong Kong, para fundit të janarit. Evergrande ka thënë se letra, e parë nga gazetarët për Bloomberg dhe Reuters, është një trillim. Pjesa e lajmit që tërhoqi më shumë vëmendje ishte parashikimi i saj se dështimi i Evergrande do të çonte në “rreziqe sistematike financiare”. A ka arritur me të vërtetë një status shumë të madh për të dështuar? Nëse Evergrande do të rrëzohej, ndikimi në ekonomi do të ishte i fortë.
Letra vlerësoi se zhvilluesi, me projekte në 229 qytete, gjeneron më shumë se 3 milion vende pune. Së dyti, rënia financiare do të ishte e gjerë. Evergrande thuhet se u detyrohet para 171 bankave vendase dhe 121 firmave të tjera financiare, mbi të gjithë zotëruesit e saj të obligacioneve.
Qeveria kineze shpëton rregullisht firmat e sëmura, veçanërisht ndërmarrjet e saj shtetërore. Por për një kompani të sektorit privat, çdo shpëtim ka të ngjarë të përfshijë të paktën shtetëzim të pjesshëm. Evergrande mund të ketë menduar se kishte një faktor në favor të tij: nuk kërkonte para, por vetëm aprovim për një listë të aksioneve. Megjithatë, një listë nuk është e thjeshtë, siç e di Evergrande, pasi ka kërkuar miratimin për shitjen e aksioneve të saj Shenzhen që nga viti 2016. Dhe është bërë më e ashpër javët e fundit.
Banka qendrore dhe ministria e strehimit prezantuan një politikë të re për të kufizuar financimin për zhvilluesit, duke i matur ato kundrejt tre “vijave të kuqe” për borxhin, siç është mbështetja tepër e rëndë në financimin afatshkurtër. Evergrande është një nga një numër i madh zhvilluesish që kalojnë të tre.
Evergrande është e madhe, por borxhi i tij megjithatë arrin në vetëm 0,5% të kredive totale bankare kineze. Dhe po zhvillon tokë me vlerë rreth 170 miliardë dollarë, 50% më shumë se borxhet e saj, sipas s & p Capital iq, një ofrues i të dhënave. Në teori, mund të shkatërrohet megjithatë, në praktikë, do të ishte akoma e çrregullt. Shumë më mirë ta frenojmë përpara se të dështojë. Për momentin, duket se ky është fokusi. Evergrande ka arritur një marrëveshje me shumicën e investitorëve të saj të cilët prisnin listën në Shenzhen, duke i siguruar vetes më shumë kohë.
Ka të ngjarë të mbledhë para duke u larguar nga krahu i saj i menaxhimit të pronave. Dhe më e rëndësishmja, shitja e shtatorit ka sjellë një fluks të blerësve të shtëpive në sallat e saj.
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga The Economist
