Duket se Shtetet e Bashkuara po kryejnë një eksperiment social në pellgun e Mesdheut Lindor dhe në Lindjen e Mesme.
Pas përfundimit të Luftës së Ftohtë, SH.B.A. u vetëshpall padroni i vetëm i botës. Në emër të rendit të ri botëror, administrata e George HW Bush humbi rivalitetin në shumë rajone të botës, përfshirë edhe në Lindjen e Mesme.
E drejta ndërkombëtare humbi çdo vlerë, ndërsa institucionet ndërkombëtare u kthyen në mjete të thjeshta të hegjemonisë amerikane.
Sot, Kombet e Bashkuara e kanë humbur besueshmërinë e tyre ndërkombëtare në një masë të tillë që nuk mund të luanin dot një rol në konfliktin aktual Azerbajxhan-Armeni.
E pakontrolluar nga e drejta ndërkombëtare dhe e paekuilibruar nga institucionet ndërkombëtare, hegjemonia e pakonkurrueshme e SH.B.A. shpejt pati kosto të mëdha në sistemin ndërkombëtar.
Pushtimi ushtarak i Irakut dhe Afganistanit përfundoi me shfaqjen e paqëndrueshmërisë së vazhdueshme politike në rajon, me shfaqjen e një krize refugjatësh dhe lindjen e organizatave terroriste në mbarë globin.
E irrituar nga këto pasoja, administrata amerikane nuk arriti të krijojë politika të arsyeshme në Mesdheun Lindor dhe Lindjen e Mesme.
Në fund të përgjigjes ndaj krizës siriane, politikat e jashtme të ish-presidentit amerikan Barack Obama në Lindjen e Mesme hapën rrugën jo vetëm për dominimin ushtarak të Iranit në Irak dhe Siri, por edhe për përfshirjen ushtarake të Rusisë në Mesdheun Lindor.
Përkundër joefektivitetit të SH.B.A.-së dhe vendeve Evropiane, Turqia merr përgjegjësinë për zgjidhjen e krizës Siriane.
Gjatë krizës politike gjithashtu në Libi, Turqia u ofrua për të mbrojtur qeverinë e ligjshme të Libisë nga forcat e kryekomandantit gjeneral Khalifa Haftar.
Në të gjitha këto rajone të krizës, Turqia përballet me Rusinë. Pavarësisht nga të gjitha shanset, Turqia kurrë nuk ka abstenuar nga negociatat me Rusinë përmes kanaleve diplomatike.
Përballë kërkesave të Greqisë në Mesdheun Lindor, Turqia mbron të drejtat e saj ndërkombëtare me fuqinë e saj. Ndërkohë, administrata amerikane ka qëndruar indiferente dhe nuk është përfshirë as në këtë krizë.
Ndikimi i vendeve evropiane vazhdon të ulet në arenën ndërkombëtare. Nuk është më e mundur të flasim për një Evropë të bashkuar. Siç u provua kriza politike në Ukrainë, pa fuqi ushtarake, fuqia ekonomike mbetet e paefektshme për të zhvendosur ekuilibrin e fuqisë në sistemin ndërkombëtar.
Megjithëse Franca aspiron të bëhet udhëheqëse e Bashkimit Evropian, Presidenti Francez Emmanuel Macron nuk ka kapacitetin për të kryer një udhëheqje të tillë gjeopolitike gjatë kësaj faze kaotike të sistemit ndërkombëtar.
Prandaj, Greqia lufton më kot për të tërhequr fuqitë evropiane në konfliktin e Mesdheut Lindor.
Nëse SHBA me të vërtetë kryen një “eksperiment social”, atëherë ato synojnë të vëzhgojnë se kush do të mbushë vakumin politik në Mesdheun Lindor dhe Lindjen e Mesme. Rusia dhe Turqia duket se janë kandidatët kryesorë për një udhëheqje të tillë rajonale.
Ndërsa Rusia ka shumë për të ofruar, Turqia ka aftësinë për të marrë rreziqe politike që sjellin kriza rajonale me trashëgiminë e saj shekullore të shtetit, ushtri dhe ekonomi të fortë dhe udhëheqje politike efektive.
Përkthyer dhe përshtatur nga dailynews/ F.H konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
