Si president i SHBA, Donald Trump është mjeshtër në ngacmimin dhe keqtrajtimin e aleatëve. Në të kundërt, Joe Biden ka premtuar se ai do të trajtojë aleatët e SHBA me respekt dhe konsideratë. Kjo është më shumë se një çështje e mirësjelljes dhe interesit të përbashkët. Aleatët janë një pasuri thelbësore për SHBA për të ndihmuar atë në largimin nga përplasja me Kinën, Rusinë dhe kundërshtarët e tjerë të mundshëm.
Për fat të mirë, presidenti i ri po premton se do të mbajë raporte të mira me aleatet. Pas katër vjetësh të Trump, aleatët e Amerikës si në Evropë dhe Azi janë të etur të përqafojnë një epokë të re të bashkëpunimit me SH.B.A.
BE ka ndërmarrë tashmë hapin për të përcaktuar axhendën e saj për bashkëpunimin transatlantik, madje edhe para se Biden të betohet. Prioritetet e identifikuara nga evropianët duken si baza për një epokë të re të angazhimit. Ato përfshijnë shëndetin global, ndryshimin e klimës, tregtinë, teknologjinë dhe sigurinë.
Secila prej këtyre fushave ofron mundësinë për bashkëpunim produktiv. Me pandeminë ende në kulm të saj, Biden ka premtuar të fusë përsëri SHBA në Organizatën Botërore të Shëndetësisë. Nëse e bën, ai duhet të pranojë sugjerimin e BE për të punuar së bashku në reformën e sistemit global të shëndetit.
Nevoja për një organizatë të tillë si OBSH është e pakontestueshme. Por pandemia ka zbuluar një seri krejt të re të çështjeve urgjente duke përfshirë forcimin e sistemeve të paralajmërimit të hershëm dhe prodhimin dhe shpërndarjen e vaksinave.
Vendimi i administratës së Biden për të ri-angazhuar SHBA-në në bisedimet globale të klimës – kombinuar me një samit të KB, të kryesuar nga MB, këtë vit – siguron një mundësi tjetër për Evropianët dhe Amerikanët për të punuar së bashku. Të dy Uashingtoni dhe Brukseli po flasin tani për lidhjen e agjendave të tregtisë dhe klimës.
Veprimi i njëanshëm nga secila palë do të rrezikonte taksat kufitare të karbonit duke shkaktuar një luftë tregtare transatlantike. Por nëse BE dhe SH.B.A. koordinojnë qasjet e tyre, ato mund të ndihmojnë në ngritjen e standardeve globale të mjedisit – pa i dhënë një shtysë proteksionizmit në proces.
Ka mundësi dhe rreziqe të ngjashme përsa i përket politikës së teknologjisë. Tani ekziston një ndjenjë e fortë në të dy anët e Atlantikut se firmat e mëdha të teknologjisë kanë nevojë për rregullim. Por Amerika dhe Evropa kanë qasje të ndryshme ndaj privatësisë.
Politika e SHBA është gjithashtu e bazuar në mënyrë të pashmangshme nga fakti se shumë prej liderëve të teknologjisë në botë janë amerikanë. Sidoqoftë, të dy palët janë gjithnjë e më të vetëdijshëm për nevojën për të formësuar standardet globale – pjesërisht për t’u marrë me shqetësimet e sigurisë dhe privatësisë të ngritura nga rritja e gjigandëve të teknologjisë kineze. Edhe një herë, diskutimi dhe bashkërendimi midis Uashingtonit dhe Brukselit do të ishte në interesin e të dy palëve.
Ekziston gjithashtu hapësira për një mirëkuptim të ri midis Amerikës dhe Evropës në çështjen e hidhur të “ndarjes së peshës dhe kostove”. Donald Trump nuk ishte presidenti i parë i SHBA që u ankua, në mënyrë të justifikueshme, për neglizhencën e evropianëve në shpenzimet e mbrojtjes amerikane. Në të njëjtën kohë, Amerika tradicionalisht ka hezituar të shohë BE-në të zhvillojë identitetin e saj mbrojtës, nga frika se ndonjë zhvillim i tillë do të rrezikonte NATO-n.
Evropianët duhet të bëjnë angazhime të besueshme për të shpenzuar më shumë në mbrojtjen e tyre. Në kthim, administrata e Biden mund të merrte një qëndrim më të qetë ndaj këtyre përpjekjeve të mbrojtjes të bashkërenduara, dhe ndoshta edhe pjesërisht të financuara, në një nivel Evropian. Nëse ai zhvillim do të ndodhte në konsultim të plotë me administratën e Biden, ai do të forcohej më shumë sesa të minonte NATO-n.
Katër vitet e fundit kanë vënë në tendosje të madhe aleancën transatlantike. Katër të tjerët ofrojnë një mundësi për t’i dhënë frymë të re partneritetit midis SHBA dhe Evropës.
Përkthyer dhe përshtatur nga project syndicate/ konica.al