Opinion nga: Alex Deane
Me mendjet e përqendruara tek Brexit dhe koronavirusi, mendimet duket se janë larguar disi nga ngjarjet politike në SHBA pas zgjedhjeve të tyre presidenciale në nëntor. Por mendoj se ia vlen të reflektohet në disa pika të mundshme të rëndësishme ndryshimi midis administratave në largim dhe atyre që vijnë nga këndvështrimi i një vëzhguesi ndërkombëtar.
Vështrimi politik i Donald Trump ka parë një numër pikëpamjesh divergjente të ndërmarra gjatë viteve, por ai ka qenë plotësisht i qëndrueshëm në dy pika domethënëse.
Së pari, ai vazhdimisht ka favorizuar proteksionizmin. Për këtë, unë mendoj se ai është i gabuar, megjithëse mbase i gabuar për arsye të mira.
Së dyti, ai ka kritikuar vazhdimisht aleatët e NATO-s për “ndarjen e barrës” – një eufemizëm i sjellshëm për “Evropianët nuk shpenzojnë sa duhet në mbrojtje”. Për këtë, unë mendoj se ai ka të drejtë.
Proteksionizmi i Trump është motivuar nga një dëshirë e sinqertë për të mbështetur prodhuesit amerikanë dhe një ndjenjë e mirëfilltë që të tjerët nuk po garonin në mënyrë të drejtë gjithsesi, një pikë që mund të ketë një farë vlefshmërie.
Por proteksionizmi dhe luftërat tregtare janë të këqija për tregtinë ndërkombëtare dhe të këqija për konsumatorët. Sidomos në një kohë në të cilën Mbretëria e Bashkuar kërkon të krijojë aleanca të reja në të gjithë botën, duke negociuar marrëveshje tregtare në emrin tonë, një Shtëpi e Bardhë që favorizon tregtinë e lirë mbi proteksionizmin është shumë e zakontë që të dëshirohet.
Ish-zyrtarët e administratës Trump si John Bolton kanë arritur aq larg sa të spekulojnë se, në një mandat të dytë të Trump, SHBA do të ishin larguar nga NATO. Kjo do të kishte qenë e keqe për demokracinë perëndimore dhe stabilitetin global. Joe Biden është ndoshta personi më i përkushtuar për mbrojtjen e SHBA –Evropë dhe aleancën e NATO-s që nga koha e Bush.
Por përtej kësaj çështje themelore mbi angazhimin ndaj aleancës, po në lidhje me pyetjet që Presidenti i zgjedhur Biden do të trashëgojë dhe të cilat natyrisht kërkojnë një përgjigje prej tij?
Trump ka pa dyshim të drejtë që fuqitë evropiane kanë shpenzuar në mënyrë të pamjaftueshme në mbrojtje gjatë dekadave të fundit, duke u përqëndruar në çështje ekonomike dhe duke përmirësuar performancën e brendshme ndërsa i lënë amerikanët të marrin shumicën dërrmuese e angazhimeve të mbrojtjes.
Ndryshimi i tonit mbi këtë çështje është i pashmangshëm dhe i kuptueshëm, por nuk duhet të nënkuptojë ndryshimin e shqetësimit themelor – ose rëndësinë që i është dhënë nga administrata e re. Evropianët ka të ngjarë të dëshirojnë të shohin një ndryshim në dy përqind të kërkesës së shpenzimeve të mbrojtjes së PBB-së në favor të një prove më të mjegullt / të pamundur për të dështuar rreth “kontributeve më të gjera”.
Administrata e Biden do të dëshirojë të duket dhe ndjehet ndryshe nga paraardhësi i saj, por, për këtë çështje, ajo duhet të rezistojë të joshet në “kompromis”. Në të vërtetë, fakti që për këtë çështje Trump – në mënyrën e tij – pasqyronte pozicionin e qëndrueshëm të paraardhësve të tij duhet të kihet parasysh.
Disa në politikën amerikane menduan se Gjermania (dhe Japonia) përfituan nga Lufta e Ftohtë, duke u zemëruar me suksesin e tyre ekonomik në kurriz të Amerikës – një pikëpamje që i është përshkruar Trump. Ky është një nga “fillimet e gabuara” për ata që i dhanë forcë kritikës së Trump për çështjet e shpenzimeve të NATO-s – por kjo nuk do të thotë që ai ka gabuar në lidhje me këtë.
Ekzistojnë disa çështje të rendit të dytë që burojnë nga perspektiva e Trump, mbi të cilën administrata e Biden do të tundohet të ndryshojë rrjedhën që SHBA, të jetë “më e mirë” ndaj aleatëve të rëndësishëm dhe të demonstrojë ndryshim, siç është tërheqja e planifikuar e trupave amerikane nga Gjermania.
Por është e vështirë në vitet 2020 të shohësh rastin strategjik për një prani kaq të rëndësishme amerikane në terren në centralin ekonomik të Evropës.
Vendimi i Trump për të tërhequr forcat ushtarake mund të ketë qenë i motivuar nga dëshira për t’ia dhënë atë gjermanëve që nuk shpenzojnë më shumë, por ishte akoma i drejtë, një vendim që me shumë mundësi nuk do të ndryshohet nga Biden kur ai të marrë detyrën.
Përkthyer dhe përshtatur nga Foreign Policy/ F.H, konica.al
