Aspirina me dozë të ulët mund të ndihmojë disa njerëz të frenojnë rrezikun për tu prekur nga kanceri i zorrës së trashë – por jo nëse ata presin deri në moshën 70 vjeç për të filluar, sugjeron një studim i ri, i ri.
Studiuesit zbuluan se kur njerëzit filluan të përdorin aspirinë në moshën 50 ose 60 vjec, rreziku për të zhvilluar kancer të zorrës së trashë pas moshës 70 vjec u shkurtua me 20%.
Megjithatë, nuk kishte asnjë përfitim të tillë midis njerëzve që filluan të përdorin aspirinë në moshën 70 vjeç ose më vonë.
Askush nuk thotë që të gjithë njerëzit e moshës së mesme duhet të nxitojnë për të marrë dozë të ulët aspirine, paralajmëruan ekspertët.
Në fakt, rekomandohet aspirinë me dozë të ulët (zakonisht 81 mg në ditë) vetëm për një grup të zgjedhur: Njerëzit në të 50-at e tyre që kanë të paktën 10% rrezik të pësojnë një sulm në zemër ose goditje në 10 vjetët në vijim.
Arsyeja është se përdorimi afatgjatë i aspirinës mbart rrezikun e gjakderdhjes në zorrë ose në tru. Por për ata të rritur të moshës së mesme, rreziku tejkalohet nga përfitimet – domethënë, shanset e reduktuara si të sëmundjeve kardiovaskulare ashtu edhe të kancerit të zorrës së trashë.
Tek të moshuarit, përfitimet e fillimit të aspirinës janë më pak të qarta. Kështu që task forca – një panel i ekspertëve mjekësorë të financuar nga qeveria – sugjeron që njerëzit në të 60-at e tyre të flasin me mjekun për të mirat dhe të këqijat.
Për njerëzit në të 70-at, pyetja e aspirinës bëhet më e errët.
Dhe një studim klinik i vitit 2018 nxiti shqetësimet në lidhje me rreziqet: Ai zbuloi se njerëzit e moshës 70 vjeç e lart, të cilët ishin caktuar rastësisht për të marrë aspirinë me dozë të ulët, në të vërtetë kishin më shumë të ngjarë të vdisnin nga kanceri i zorrës së trashë sesa ata që nuk përdornin.
Nuk kishte asnjë shpjegim të qartë për këtë, tha autori i studimit Dr. Andrew Chan, një gastroenterolog në Spitalin e Përgjithshëm të Massachusetts në Boston.
“Rezultatet ishin shumë të habitshme,” tha ai. “Ne po prisnim një rrezik të zvogëluar”.
Gjetjet e provës ngritën shumë pyetje, përfshirë: A është problem fillimi i aspirinës pas moshës 70 vjeç? Apo ka ndonjë problem me ndonjë përdorim të ilaçit në atë moshë?
Udhëzimet e task forcës flasin për kohën kur duhet të fillohet me dozë të ulët aspirina, por jo kur duhet të ndalet, vuri në dukje Chan.
Këto pyetje, janë ato që nxitën studimin e ri.
Gjetjet, të botuara më 21 janar në revistën JAMA Oncology, bazohen në më shumë se 94,500 profesionistë të kujdesit shëndetësor që u ndoqën që nga vitet 1980. Gjatë asaj kohe, 1,431 u diagnostikuan me kancer të zorrës së trashë.
Mesatarisht, ekipi i Chan zbuloi, se njerëzit që kishin përdorur rregullisht aspirinë kishin 20% më pak gjasa për të zhvilluar kancer të zorrës së trashë në moshën 70 vjeç ose më tej. Kjo ishte me faktorë të tjerë – të tilla si dieta, nivelet e ushtrimeve, pirja e duhanit dhe pesha e trupit – të marra parasysh.
Përfitimi, ishte i dukshëm vetëm tek njerëzit që kishin filluar aspirinën para moshës 70 vjeç.
Gjetjet kanë kuptim, tha Dr. David Greenwald, një gastroenterolog dhe profesor në Shkollën e Mjekësisë Mount Sinai Icahn në New York City.
Ka prova, që duhen 10 deri në 20 vjet përdorim të aspirinës për të ulur rrezikun e kancerit të zorrës së trashë.
“Unë mendoj se kjo nënkupton që tek njerëzit që fillojnë në të 70-at e tyre, ju nuk keni kohë të mjaftueshme për të parë një përfitim”, tha Greenwald, i cili nuk ishte i përfshirë në studim.
Chan tha gjithashtu se është e mundur që aspirina të ketë efekte të ndryshme biologjike në mosha të ndryshme – sepse të rriturit më të moshuar i përgjigjen ilaçit ndryshe, kanceret e tyre janë të ndryshëm nga ata të të rinjve, ose të dyja së bashku.
Studiuesit nuk e dinë pse aspirina ndihmon në mbajtjen larg të kancerit të zorrës së trashë, por mund të përfshijë efektet anti-inflamatore të ilaçit.
Njerëzit e çdo moshe duhet të flasin me mjekun para se të fillojnë me dozë të ulët aspirina, këshilloi Greenwald.
“Aspirina mund të shkaktojë dëm, kështu që ju duhet ta merrni vetëm nëse keni ndonjë përfitim”.
Njerëzit të cilët fillojnë të marrin aspirinë në të 50-at e tyre mund të vazhdojnë ndërsa plaken, por Greenwald tha që ata duhet ta vlerësojnë atë në mënyrë periodike me mjekun. Rreziku i gjakderdhjes ka tendencë të rritet me kalimin e moshës dhe disa kushteve të caktuara shëndetësore, ose për shkak të ndërveprimeve me disa ilaçe të tjera që përdorin zakonisht të moshuarit.
Njerëz të ndryshëm, tha Chan, do ta interpretojnë ndryshe çështjen e përfitimit të rrezikut. Disa do ta konsiderojnë rrezikun e një gjakderdhjeje në stomak me vlerë të shpagimit të mundshëm, ndërsa të tjerët jo, tha ai.
