MENU
klinika

Editoriali i The Guardian

Si do ta mbajmë mend 6 janarin?

08.01.2021 - 16:35

Mbështetësit më të mëdhenj të Donald Trump e besuan atë. Por shumë të tjerë, madje edhe midis atyre që e fyen, megjithatë supozuan se kishte kufij.

Ata nuk mund të jenë më të vetëkënaqur. Masakra amerikane e së mërkurës në mbrëmje – sulmi i Kapitolit nga një turmë e armatosur dhe e dhunshme, e nxitur nga presidenti, në një përpjekje për të terrorizuar Kongresin dhe për të ndaluar transferimin paqësor të pushtetit – shënoi një moment të jashtëzakonshëm në historinë e SHBA.

“Nëse epoka post-amerikane ka një datë fillimi, ajo është pothuajse me siguri sot,” shkroi Richard Haass, presidenti i Këshillit për Marrëdhëniet me Jashtë.

Megjithatë, kjo ishte thjesht prova përfundimtare dhe e pamohueshme e asaj që ishte gjithmonë e dukshme: që ky njeri jo vetëm që nuk është i papërshtatshëm për zyrën e tij, ai është gjithashtu një rrezik për demokracinë ndërsa e ruan atë. Ai e ndërtoi suksesin e tij politik mbi gënjeshtrat, përbuzjen për standardet demokratike, dhe forcën. Ato ishin të dukshme kur ai bëri fushatë për presidencën, kur ai gënjeu se zgjedhjet do të vidheshin, dhe pastaj gënjeu se ishin vjedhur, kur thirri mbështetësit në Uashington, dhe i nxiti ata të shkonin në Kapitol.

Lideri i shumicës së Senatit, Mitch McConnell dhe të tjerët nuk meritojnë asnjë meritë.

Të gjithë ata që ndihmuan përpjekjet e vjedhjes së zgjedhjeve të Trump janë fajtorë.

Çështja urgjente është se si të merremi me Trump.

Ai nuk mund të besohet kur flet për një tranzicion të rregullt.

Anëtarët e kabinetit thuhet se tani po diskutojnë përdorimin e ndryshimit të 25-të, i cili lejon zëvendësimin e një presidenti “të papërshtatshëm”.

Por kjo nuk ka të bëjë vetëm me dështime ose paaftësi: një zgjedhje më e mirë do të ishte fillimi i procedurave të fajësimit.

Duhet të ndërmerren veprime kundër Trump, ashtu si duhet ndaj atyre që ai nxiti, për ta parandaluar atë që të kandidojë përsëri dhe t’i dërgojë një mesazh të qartë kujtdo që tundohet të ndjekë.

Çështja me të vërtetë e rëndësishme është si të shpëtosh demokracinë në Amerikë.

Ndërsa e Mërkura mund të provojë një thirrje zgjimi për disa votues të Trump, shumë prej tyre tashmë janë duke shpjeguar ngjarjen, ose duke i justifikuar ato përmes ekuivalencave të rreme me lëvizjen Black Lives Matter.

Ndarjet përshkojnë thellë shoqërinë amerikane dhe madje edhe institucionet e saj.

Nevojitet një hetim i plotë i dështimit për të mbrojtur Kapitolin kur ekstremistët kishin folur hapur për një plan të tillë.  Dhjetëra miliona amerikanë tani besojnë se zgjedhjet u vodhën: një raport tregon që vetëm një e katërta e republikanëve i besojnë rezultatit.

Mediat e djathta kanë nxitur gënjeshtra, dhe mediat sociale i lejuan njerëzit të banonin në universet politike alternative.

Asnjë nga këto nuk do të përfundojë kur Joe Biden përurohet në 20 Janar.

Lufta sapo ka filluar. Amerika u ka treguar njerëzve të saj se çfarë është. Ata duhet ta besojnë atë, dhe të veprojnë në përputhje me rrethanat.

Përkthyer dhe përshtatur nga The Guardian/ konica.al