MENU
klinika

Tentativat e Skocisë për pavarësi!

Vijon beteja për të ndalur shpërbërjen e MB

30.01.2021 - 17:50

Mbështetja për pavarësinë e Skocisë përbën kërcënim për lidhjen 313-vjeçare.

Kryeministri i Skocisë, Nicola Sturgeon reagoi me shkathtësi ndaj Boris Johnson duke sugjeruar që vizita e Kryeministrit të MB në veri të kufirit të Enjten nuk ishte e domosdoshme duke patur në vëmendje situatën e krijuar prej pandemisë, Covid-19.

Mbështetësit e sindikatës së Mbretërisë së Bashkuar mund të mendojnë se udhëtimi nuk ishte vetëm thelbësor por që ai ose kolegët e tij duhet të dilnin shumë më shpesh në veri. Sepse është e qartë se ata tani përballen me një betejë ekzistenciale për të shpëtuar unionin 313-vjeçar.

Një sërë sondazhesh të opinioneve që nga vera e kaluar kanë zbuluar, për herë të parë, se një shumicë e qëndrueshme e atyre Skocezëve që shprehën një qëndrim favorizojnë pavarësinë e Skocisë.

Ndjenja është nxitur nga Brexit të cilin, 62 përqind e votuesve skocezë e kundërshtuan në vitin 2016 dhe duke u bazuar edhe në faktin se Kryeministja e Skocisë, Sturgeon ka qenë një menaxhuese e situatës së krijuar nga pandemia, më e mirë se homologu i saj në Mbretërinë e Bashkuar.

Partia e saj Kombëtare Skoceze është në rrugën e një shumice në zgjedhjet e parlamentit Skocez të majit, të cilat do të pretendojë një mandat për të kërkuar një referendum të dytë të pavarësisë.

Mund të argumentojë se Brexit ka transformuar sfondin kushtetues që nga ai i fundit në 2014.

SNP (Partia Kombëtare Skoceze) ka deklaruar se nëse Johnson nuk do të jepte lejen e kërkuar, do të kërkonte mbajtjen e një votim këshillimor, duke sfiduar Kryeministrin për të sfiduar ligjin në gjykatë.

Disa konservatorë dëshirojnë të zgjidhin gjëra të vështira. Ata besojnë se entuziazmi për “Indyref2” do të zbehet sapo të mbarojë pandemia dhe fokusi të kthehet në rekordin e shkeljeve të SNP mbi arsimin dhe shëndetësinë në Skoci.

Por të shpresosh për më të mirën nuk është një strategji dhe të injorosh kërkesat e referendumit është e rrezikshme.

Sindikata mbështetet nga një supozim se është vullnetar. Edhe unionistët skocezë mund të rishikojnë nëse ndiejnë se vendit po i ndalohet mundësia për të folur. Asnjëra palë nuk duhet të kërkojë një përsëritje të asaj që ndodhi në Katalonjë.

Unionistët, pra, duhet të fitojnë çështjen. Qeveria duhet të dalë me një vizion pozitiv, gjithëpërfshirës për retorikën e Mbretërisë së Bashkuar Brexit që zmbraps shumë skocezë.

Duhet të theksojë vlerën e shtuar që bashkimi sjell, pa shtrëngime të mëdha dhe presione. Ai gjithashtu duhet të tregojë një gatishmëri për të reformuar unionin për ta bërë atë më tërheqës.

Një shembull i asaj që nuk duhet të bëhej ishte Akti i Tregut të Brendshëm të qeverisë, në të cilin Londra rimori kontrollin e fondeve strukturore të disbursuara më parë nga BE.

Në vend që t’u japë para qeverive të devoluara për të shpenzuar, Westminster do të financojë projektet e veta të zgjedhura, duke shpresuar të shkatërrojë popullaritetin e unionit.

Shumë skocezë e shohin këtë si një përpjekje për të anashkaluar devolucionin.

Përkundrazi, një hap i rëndësishëm do të ishte reforma e Dhomës së Lordëve.

Një dhomë e dytë e zgjedhur nga anëtarët nga kombet dhe rajonet e Mbretërisë së Bashkuar, me fuqi më të madhe për të bllokuar vendimet që prekin të gjithë kombin, do të respektonte dëshirën e skocezëve për t’u dëgjuar më shumë jo vetëm në punët e tyre por në Westminster.

Qeveria e Mbretërisë së Bashkuar duhet të marrë parasysh mësimin e nxjerrë nga sondazhi i Brexit:

Që thirrjet ndaj sovranitetit dhe identitetit mund të nxisin ndikime negative ekonomike. Por partitë pro-unionit duhet të bëjnë presion ndaj SNP për të filluar seriozisht përcaktimin e çështjes së saj për pavarësi dhe padyshim implikimet e vështira afat-shkurtra.

Hendeku i Skocisë midis shpenzimeve dhe të ardhurave për vite ka qenë më i madh se ai i Mbretërisë së Bashkuar.

Humbja e transfertës fiskale nga MB do të përbënte zgjedhje shumë të vështira për shpenzimet, për vitet që vijnë.

Përmbushja e qëllimit të SNP për t’u bashkuar me BE, pas Brexit, do të impononte një kufi “të vështirë” me pjesën tjetër të MB, e cila merr më shumë se 60 përqind të eksporteve skoceze.

Shumë skocezë e pëlqejnë kryeministren Sturgeon sepse ajo është shumë e drejtpërdrejtë. Dhe ajo mund të argumentojë më së miri se vështirësitë e pavarësisë përfundimisht do të vlejnë duke bindur kështu edhe popullsinë.

Megjithatë, Kryeministrja e Skocisë ka një përgjegjësi morale që të tregojë me saktësi për votuesit e saj se cilat janë këto vështirësi për të cilat është duke folur.

 

Përkthyer dhe përshtatur nga Financial Times/ F.H, Konica.al

 

VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN