Që nga fillimi i pandemisë, Kina dhe Rusia kanë përdorur furnizime mjekësore për fitime në politikën e jashtme.
Të dyja dërguan maska dhe pajisje mbrojtëse në vendet e prekura rëndë pranverën e kaluar.
Tani ata po premtojnë vaksinat e tyre – me një farë suksesi.
Vendet me të ardhura të ulëta deri në mesatare nga Brazili dhe Nigeria në Algjeri dhe Egjipt po kërkojnë vaksina nga Moska dhe Pekini.
Vaksinat kineze po gjejnë blerës në Amerikën Latine dhe Lindjen e Mesme.
Vaksinat nga Sinopharm shtetërore shpërndahen në Emiratet e Bashkuara Arabe dhe Ballkanin. Sinovac mori porosi nga Turqia dhe Brazili, ndërsa vaksina CanSino po kalon provat e fazës së tretë në vendet përfshirë Pakistanin dhe Meksikën.
I gjithë aparati shtetëror i Kinës fshihet pas kësaj.
Rusia, ndërkohë, pretendon se ka marrë porosi për 1.2 miliardë doza të Sputnik V, të cilat një rishikim koleg i gjykimeve në Lancet i deklaroi të sigurta dhe efektive. Ajo ka siguruar miratimin e përdorimit emergjent në vendet përfshirë Argjentinën, Meksikën dhe Bjellorusinë.
Të martën, Irani filloi vaksinimin masiv duke i dhënë një dozë Sputnik V djalit të ministrit të tij të shëndetit.
Qëllimet e politikës së jashtme janë disa.
Pekini po përpiqet të kundërshtojë akuzat që mbulonte përhapjen e hershme të sëmundjes. Ajo po lidh gjithashtu përpjekjen e saj të vaksinës me perspektivën e investimeve në të ardhmen – në energji ose teknologji, për shembull – dhe si një huadhënës për vendet e varfra, me anulimin e borxhit sovran.
Për Moskën, diplomacia e vaksinave ka përfitimin anësor të shkaktimit të telasheve në BE, e cila po ndeshet me vonesat e shpërndarjes së vaksinave.
Ndërkohë që marrëdhëniet ruse me BE dhe SHBA u përkeqësuan pas dënimit me burg të aktivistit të opozitës Alexei Navalny, miratimi i Lancet rriti pozitën globale të Moskës, vëren Theresa Fallon, drejtoresha e qendrës për studime të Azisë së Rusisë.
Programet e Kinës dhe Rusisë janë në kontrast me përpjekjet më të ngadalta shumëpalëshe: iniciativa e prokurimit të vaksinave të Organizatës Botërore të Shëndetësisë, Covax, vështirë se ka filluar të japë rezultate për vendet e varfra.
Kjo është “pak poshtëruese”, i tha presidenti francez Emmanuel Macron javën e kaluar Këshillit Atlantik.
Ndërkohë, ka pak transparencë mbi efikasitetin e vaksinave kineze.
“Ajo që ne dimë me siguri relative është se nuk vrasin askënd”, thotë François Heisbourg i Institutit Ndërkombëtar për Studime Strategjike.
Diplomacia e vaksinave po përballet edhe me kundërshtime e probleme.
Tajvani ndaloi importet kineze, ndërsa Ukraina po refuzon Sputnik V. India, një qendër e madhe prodhuese farmaceutike, ka kërkuar të kundërshtojë përpjekjet e Kinës.
Perëndimi mezi po vëren luftën e vaksinave nën hundë.
Strategjia e Kinës është “më e suksesshme sesa njihet në Evropë”, thotë Rudolf.
Pavarësisht nga disa pajisje mbrojtëse personale të dërguara nga Kina që ishin joefektive në fazën e parë të pandemisë, Pekini ka bërë një përshtypje të qëndrueshme duke qenë ofruesi i parë i ndihmës për shumë vende jashtë BE-së, në veçanti në disa nga kombet më të varfra të Afrikës.
Ndërkohë, SHBA duhet t’i kushtojë vëmendje përpjekjeve kineze dhe ruse në Amerikën Latine dhe Lindjen e Mesme.
Kjo është një arsye tjetër pse – përtej atyre humanitare, ekonomike dhe shkencore – perëndimi duhet të japë premtimin e dërgesave të shpejta të vaksinave përmes Covax.
Përkthyer dhe përshtatur nga Financial Times/ konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
“Vaksinat do t’i kthejnë njerëzit në majmunë, absurde!”
