Është e lehtë të nënvlerësosh Joe Biden. Presidenti i ri i SHBA-së është shkarkuar nga disa njerëz në të majtë si një sulmues partie. Një artikull në revistën konservatore National Revieu mbante titullin: “Joe Biden: Mediocrity Personified.” Është shkruar nga një admirues i djathtë i burrave të mëdhenj, Conrad Black, ish pronari i gazetës.
Biden, deri më tani, nuk është një njeri i shkëlqyer. Është ende një figurë që ka vepruar për katër dekada në politikën e Uashingtonit dhe u zgjodh president në moshën 78-vjeçare, nuk mund të shkarkohet kaq lehtë. Ai është të paktën një politikan shumë i aftë.
Biden nuk është as një mendimtar i shkëlqyer dhe as një udhëheqës heroik. As ai nuk ka shumë karizëm, e cila është e nevojshme pas katër viteve të sjelljes së keqe nën drejtimin e Donald Trump. Nëse Biden ka pasur ndonjëherë një ide origjinale, ai e ka maskuar atë mirë. Në fushatën e tij presidenciale të vitit 1988, ai madje kopjoi një fjalim nga politikani britanik Neil Kinnock. Por të paktën Biden nuk ia hodhi fajin shkruesit të tij, siç kanë bërë Trump dhe gruaja e tij Melania kur ndodhën gabime të ngjashme.
Pyetja është nëse demokracitë liberale drejtohen më mirë nga udhëheqës të shkëlqyer apo heroikë. Shifra të tilla do të dukeshin veçanërisht të dëshirueshme në kohë të vështira. Por siç tha një herë shkrimtari amerikan Gore Vidal,
“Udhëheqësit e mëdhenj bëjnë luftëra të mëdha”. Intelektualët me ide të shkëlqyera gjithashtu mund të gabojnë keq. Shumë nuk i marrin me mirësi kritikat nga njerëzit që nuk pranojnë t’i shohin gjërat në mënyrën e tyre. Në fakt, ata kanë pak kohë për inferioritetin e tyre intelektual. Por politikanët e suksesshëm duhet të vuajnë budallenjtë. Kjo është pjesë e punës së tyre.
Njerëzit me një shije për revolucion shpesh përbuzin demokracinë liberale për shkak të mediokritetit të saj të perceptuar. Avokati francez i ndjerë Jacques Vergès, i cili mbrojti terroristët e majtë politik, e përmblodhi këtë qëndrim. “Që kur isha fëmijë,” tha Vergès. “Ndihesha i tërhequr nga madhështia. Lumturia në Evropë është njollosur nga demokracia.”
Dikush mund të shohë se çfarë do të thotë ai. Ka diçka në lidhje me lumturinë, e kundërta e asaj që romantikët e quanin Sturm und Drang, Stuhia dhe Stresi. Por “ndjekja e lumturisë” është në ADN-në e Amerikës, e mishëruar nga Thomas Jefferson në Deklaratën e Pavarësisë. Ndoshta kjo është arsyeja pse revolucionarët në të djathtë dhe të majtë aq shpesh i përçmojnë Shtetet e Bashkuara.
Për të qenë të sigurt, ka raste kur edhe demokracitë kanë nevojë për heronj. Neville Chamberlain, një Konservator i zakonshëm, njeri me kompromis, nuk ishte udhëheqësi që i duhej vendit të tij për t’u përballur me Hitlerin në 1940. Në kohë paqeje, Chamberlain ishte një kryeministër efektiv, ndërsa Uinston Churchill konsiderohej si një zgjedhje besueshme. Por në maj të vitit 1940, kur Britania nuk ishte gati të luftonte me një luftë me Gjermaninë naziste, vendit i duhej një romantik i ashpër si Churchill për të frymëzuar popullin e tij me shpirtin e tij heroik.
Megjithatë, kohëra të tilla janë të rralla. Për fat të keq, shumë presidentë të pasluftës amerikane kanë zgjedhur të imitojnë Churchill.
Por mbase tani po jetojmë në një nga ato momentet e rralla kur kërkohet heroizëm dhe ide të mëdha. Siç tha Biden në fjalimin e tij të pranimit, ne përballemi me rreziqe të shumta: një pandemi, një krizë të rëndë ekonomike dhe një mungesë të përgjithshme besimi në institucionet demokratike.
Pastaj ka një rritje të ndjeshme në disa kontinente të demagogëve të djathtë populist. Një përqindje e konsiderueshme e popullatës amerikane, e ekspozuar ndaj një breshëri propagande dashakeqe, beson se Biden vodhi zgjedhjet.
Presidenti i sapo betuar ndonjëherë krahasohet me Franklin D. Roosevelt. Shumë nga mbështetësit e tij besojnë, me të drejtë për mendimin tim, se është koha për një marrëveshje të re të rishikuar dhe reforma thelbësore politike. Shumë para përqendrohet në shumë pak duar. Dhe shumë gjëra janë shkatërruar në katër vitet e fundit (jo më pak ideja se ekziston një gjë e tillë si e vërteta) për të menduar se Shtetet e Bashkuara thjesht mund të kthehen në mënyrën sesi ishin gjërat.
Në disa mënyra, detyra e Biden do të jetë më e vështirë se ajo e Roosevelt. Megjithëse kriza ekonomike ishte më e keqe në vitet 1930, Roosevelt kishte shumicë të madhe në Kongres, dhe Partia Republikane nuk ishte në përputhje me një kult të rrezikshëm. Neu Deal ishte një arritje e madhe. Por, megjithë ajrin e tij gati-aristokratik, Roosevelt nuk ishte një njeri i shkëlqyeshëm ose heroik. Ashtu si Biden, ai ishte një operator i aftë politik.
Dhe, ashtu si Biden, Roosevelt sigurisht nuk ishte revolucionar. Detyra e tij ishte të shpëtonte kapitalizmin amerikan. Ai ishte një riparues, një rregullues. Marrëveshja e Re u arrit jo për shkak të gjeniut ose heroizmit të Roosevelt, por sepse mjaft njerëz i besuan atij për të vepruar me mirëbesim.
Kjo është pikërisht ajo që njerëzit po presin nga Biden, gjithashtu. Ai duhet të shpëtojë demokracinë amerikane nga shkatërrimet e një krize politike. Për ta bërë këtë, ai duhet të rivendosë besimin te sistemi.
Ai ka premtuar ta bëjë vendin e tij më pak të polarizuar dhe të rikthejë civilizimin dhe të vërtetën në ligjërimin politik. Në këtë përpjekje, mungesa e karizmës së tij mund të dalë forca e tij më e madhe. Për të gjitha ato që i mungojnë në madhështi, ai i kompenson duke sjellë një ajër të mirësjelljes.
A do të jetë e mjaftueshme kjo për të shtyrë ndryshimet e nevojshme politike?
Përgjigja nuk do të varet vetëm nga ai, natyrisht. Të gjitha iniciativat e tij të mëdha mund të gjenden në rërën e pengesave republikane.
Por ai ka më shumë të ngjarë të ketë sukses sesa politikanët më radikalë. Një dorë e vjetër si Biden, i cili e di saktësisht se si funksionon sistemi – kompromiset, trokitjet në shpinë, përdredhja e krahëve dhe vuajtjet e budallenjve me kënaqësi – mund të jetë pikërisht udhëheqësi që i nevojitet Amerikës tani.
Të paktën duhet të shpresojmë kështu. Duke lëvizur në Zyrën Ovale, Biden hoqi bustin e Churchill që Trump kishte vendosur dukshëm pas tavolinës. Nuk është një fillim i keq.
Përkthyer dhe përshtatur nga Project Syndicate/ F.H, Konica.al
