Njëherë e një kohë, ekzistonte diçka që quhej Partneriteti i Tregtisë dhe Investimeve Transatlantike (TTIP).
Propozuar me zhurmë në 2013, ajo kishte për qëllim të niste një epokë të re të integrimit ekonomik në rajonin e Atlantikut, ashtu si ambiciet për Partneritetin Trans-Paqësor në zonën e Paqësorit.
Sigurisht, tashmë ekzistonte aleanca e sigurisë përtej Atlantikut me NATO-n, por TTIP supozohej të ishte homologu i tij në një botë ku konkurrenca me një Kinë në rritje tashmë filloi të shfaqet.
Por TTIP tani është histori. Rezultoi të ishte një biznes i ndërlikuar.
Pastaj, natyrisht, erdhi administrata Trump. Bisedimet thjesht u zbehën dhe nuk u përmendën më kurrë.
Katër vjet më vonë, bota ka ndryshuar.
Bashkimi Evropian ka ecur përpara me një seri marrëveshjesh me partnerë kryesorë në të gjithë botën. Dhe gjatë muajve të fundit, Kina është shfaqur si një partner më i madh tregtar i BE sesa Shtetet e Bashkuara.
Por edhe më e rëndësishme është çështja dixhitale.
Pandemia ka shtuar më tej hyrjen në epokën dixhitale.
Edhe këtu, ngritja e Kinës është një faktor domethënës.
Ajo vazhdon të investojë shumë në të gjitha teknologjitë e mundshme dixhitale, sipërmarrësit e saj të shkathët kanë qenë të suksesshëm në shfrytëzimin e potencialit të tyre dhe udhëheqja ka njohur rëndësinë e këtyre teknologjive për të forcuar kontrollin e tyre në shoqëri.
Ka pak dyshime që Kina është një superfuqi dixhitale në rritje.
Evropa është vonuar të zgjohet. Rregullorja e Përgjithshme e Mbrojtjes së të Dhënave mbi privatësinë është shembulli më i rëndësishëm, por ka një numër propozimesh të tjera largpamëse në tryezë në Bruksel.
Shpesh kjo është turbulluar në gjuhën e “sovranitetit dixhital”.
Evropa ka mbetur prapa në garën dixhitale – ky është një fakt i pakëndshëm.
Vetëm një fokus dramatik në nxitjen e inovacionit mund të shpresojë ta arrijë atë, por që do të kërkojë një riorientim të politikave.
Vetëm një shembull: Zona e vetme ku Evropa ka një pozicion global drejtues është 5G, që është një çelës për fazën tjetër të revolucionit dixhital. Me Ericsson dhe Nokia, Evropa mund të konkurojë Kinën.
Por pengesa rregullatore dhe pengesa të tjera nënkuptojnë që Evropa tani është dukshëm prapa Kinës dhe Shteteve të Bashkuara në këtë aspekt.
Evropa përballet me një zgjedhje: Ose të punojë drejt “sovranitetit dixhital”, ose të kërkojë një partneritet të thellë dixhital përtej Atlantikut.
Në dokumentin e tij të politikës që mirëpret administratën e Biden, Komisioni Evropian bën thirrje për një “axhendë të përbashkët teknologjike BE-SHBA”, dëshiron të “bashkojë forcat si aleatë të teknologjisë për të formësuar teknologjitë, përdorimin e tyre dhe mjedisin e tyre rregullator” dhe propozon krijimin e një Këshilli të Tregtisë dhe Teknologjisë.
Kina po përpiqet të formësojë standardet dhe rregullat e internetit të ardhshëm dhe infrastrukturës dixhitale globale, dhe e bën atë me aftësi dhe vendosmëri.
Nëse Shtetet e Bashkuara dhe Evropa fillojnë të ndjekin rrugë të ndryshme për çështje dixhitale, kjo do të bëjë që ambiciet dixhitale globale kineze të arrihen më lehtë me kalimin e kohës.
TTIP – së bashku me epokën industriale – është histori.
Tani epoka dixhitale po vjen dhe ne kemi nevojë për një ADP: një Partneritet Dixhital Atlantik.
Jemi ne – ose Kina.
Carl Bildt, është kolumnist i The Washington Post/ konica.al
Përkthyer dhe përshtatur nga The Washington Post/ konica.al