Si president i Bankës Qendrore Evropiane nga 2011 në 2019, Mario Draghi luajti një rol vendimtar në shpëtimin e unionit valutor të Evropës nga një borxh gati-fatal dhe një emergjencë bankare.
Ai shfaqi aftësi të jashtëzakonshme politike për të bindur disa udhëheqës të zonës euro, veçanërisht në Gjermani, se masat e bankës qendrore ishin thelbësore për shpëtimin. Draghi u largua nga zyra me një reputacion të shkëlqyer në të gjithë botën. Por është një pyetje tjetër nëse talentet e tij do të mjaftojnë për ta tërhequr Italinë nga problemet e saj aktuale.
Është një padi e klasave politike të Italisë që detyroi Sergio Mattarellan, kreun e shtetit, të kërkojë nga Draghi të Mërkurën për të marrë detyrën e Kryeministrit. Qeveria e koalicionit e Giuseppe Conte u shemb muajin e kaluar për shkak të intrigave politike në Romë, në mënyrë tangjenciale të lidhur me sfidat e kontrollit të pandemisë Covid-19 dhe ringjalljen e ekonomisë me anë të fondit të rimëkëmbjes prej 750 miliardë euro të BE-së.
Në një krizë të rëndë, populli italian me shumë vuajtje meritonte më mirë nga udhëheqësit e tyre politikë, të cilët refuzuan të merrnin përgjegjësinë për rrëmujën e tyre. Por në vend që të përqendrohen në interesin kombëtar, shumë politikanë po manovrojnë për avantazhin personal dhe partiak në pritje të zgjedhjeve parlamentare deri në 2023.
Tani që ai ka pranuar detyrën e pastrimit të rrëmujës të lënë nga partitë e interesuara të Italisë, Draghi do të fillojë me disa faktorë në favor të tij.
Autoriteti dhe ekspertiza e tij do të sigurojnë tregjet financiare, komunitetin e biznesit të Italisë dhe pjesën më të madhe të publikut të gjerë se një dorë e qëndrueshme po udhëheq vendin.
Ai do të kërkojë të ridizenjojë planin e rimëkëmbjes së Italisë në një mënyrë të tillë që të fitojë miratimin nga Komisioni Evropian, i cili ka mbikëqyrje se si qeveritë e BE do të shpenzojnë aksionet e tyre të fondit.
Kjo nuk do të jetë çështje e vogël, pasi Italia supozohet të marrë afërsisht 200 miliardë euro, ose 10 përqind të produktit të brendshëm bruto, në grante dhe hua për pesë vjet – shuma më e madhe në terma absolutë për çdo vend të BE-së.
Sidoqoftë, rreziku për Draghin është që kryeministria të dëshmohet se është një kupë e helmuar. Sipas kushtetutës së Italisë, kryeministrat janë më të dobët se presidentët francezë, kancelarët gjermanë ose kryeministrat e MB dhe veçanërisht të dobët nëse u mungon mbështetja e qëndrueshme parlamentare.
Si një teknokrat i pazgjedhur në një epokë të populizmit, dhe me mungesë të një baze partiake të tij, Draghi do të jetë i prekshëm ndaj snajperimit se politikat e tij nuk janë shprehje e vullnetit popullor.
Me zgjedhjet në horizont, ai do të rrezikojë të bëhet peng i partive politike para se qeveria e tij të ketë shansin të përfshijë reformat ekonomike dhe administrative të cilat Italiasë i duhen prej shumë dekadash. Ky fat i ra Mario Montit, ish komisioneri i BE, i cili u bë kryeministër në kulmin e krizës së zonës euro në 2011, mori masa urgjente që stabilizuan situatën, por më pas ranë gradualisht nga politika partiake.
Një qeveri e udhëhequr nga Draghi mund të pritet të prezantojë reforma që synojnë rritjen e produktivitetit, përmirësimin e shërbimeve publike, modernizimin e sistemit gjyqësor dhe çrrënjosjen e korrupsionit. Sidoqoftë, suksesi i masave të tilla kërkon më shumë sesa udhëheqjen e një teknokrati të talentuar, veçanërisht nëse ai do të shërbejë vetëm dy vjet në detyrë.
Kjo kërkon guxim dhe angazhim afatgjatë nga politikanët e zgjedhur italianë në të gjithë spektrin.
Qeveritë e tjera të BE kanë frikë pikërisht se klasave politike të Italisë u mungojnë këto cilësi.
Por nëse administrata e re nuk arrin të përdorë në mënyrë optimale shumat e mëdha të parave të BE që duhet të jenë në dispozicion të saj, pasojat për Evropën, si dhe Italinë, do të jenë të thella.
Përkthyer dhe përshtatur nga Financial Times/ F.H, Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
