Fondi Monetar Ndërkombëtar po peshon në debatin mbi propozimin stimulues prej $ 1.9 trilionë të Presidentit amerikan Joe Biden, duke thënë se ai sheh vetëm rrezik të kufizuar të inflacionit, një kundërshtim për disa kritikë që shqetësohen për mbinxehjen e ekonomisë amerikane.
Përvoja e katër dekadave të fundit sugjeron që çdo rritje e presioneve të çmimeve në SHBA nuk ka gjasa të shtyjë inflacionin vazhdimisht mbi objektivin e 2% të Rezervës Federale, shkruajti kryekonomisti i FMN-së Gita Gopinath në një blog të Premten. Ajo vuri në dukje stabilitetin relativ të inflacionit nga 2009 në 2019 edhe pse pagat u rritën mes një rënie të mprehtë të papunësisë dhe tha se niveli kryesor i papunësisë i SHBA, tani 6.3%, nënvlerëson boshllëqet në punësim.
Fondi vlerëson se paketa e propozuar e Biden, e barazvlefshme me 9% të produktit të brendshëm bruto, do të rriste PBB-në e SHBA me një kumulativ 5% në 6% për tre vjet, me masën e inflacionit të Fed të shpejtuar në rreth 2.25% në 2022. Kjo do të ishte në në përputhje me kornizën e politikës së re të Fed të miratuar vitin e kaluar, tha Gopinath, duke iu referuar planit të bankës qendrore për të lejuar ndonjëherë që inflacioni të kalojë mbi objektivin 2% për të kompensuar nënshkrimet e mëparshme.
Komentet injektojnë FMN-në në një debat që ka parë ekonomistë dhe pjesëmarrës të shquar të tregut të ngrenë pyetje në lidhje me ndikimin e paketës. Lawrence Summers paralajmëroi se një stimul më afër niveleve të Luftës së Dytë Botërore mund të shkaktojë presione inflacioniste “që nuk janë parë në një brez”. Sekretarja e Thesarit Janet Yellen argumenton se politikëbërësit kanë mjetet për t’u marrë me inflacionin e mundshëm më të shpejtë.
Drejtoresha Menaxhuese e FMN-së Kristalina Georgieva në fillim të këtij muaji paralajmëroi se SHBA mund të përballet me “një valë të rrezikshme falimentimesh dhe papunësie” nëse mbështetja fiskale nuk ruhet derisa të ketë një dalje të qëndrueshme nga kriza shëndetësore.
Raportet këtë javë treguan se ekonomia amerikane ka filluar të shfaqë xhepat e presioneve të çmimeve. Shitjet me pakicë përparuan më së shumti në shtatë muaj, duke kryesuar të gjitha vlerësimet dhe duke treguar kërkesë të fortë të konsumatorit në fillim të vitit. Një matës i çmimeve të prodhuesit u rrit muajin e kaluar nga të dhënat që datojnë që nga viti 2009, ndërsa një sondazh privat i ndërtuesve të shtëpive tregoi shqetësim në rritje rreth rritjes së kostove të materialeve të ndërtimit pas një viti të fuqishëm për shitjet e shtëpive.
Faktorët që do të ndihmojnë për të mbajtur çmimet nën kontroll variojnë nga globalizimi, i cili ka kufizuar inflacionin në mallrat e tregtuar, te firmat me hapësirë për të rregulluar marzhet e fitimit, tha Gopinath. Automatizimi, së bashku me rëniet relative të çmimit të mallrave kapitale, kanë mbajtur kryesisht pagat më të larta nga kalimi në çmime, tha ajo.
Akoma, shpenzimet publike duhet të jenë të synuara mirë për të dhënë të njëjtin përmirësim në punësim dhe prodhim ndërkohë që marrin më pak borxh, duke lejuar më shumë hapësirë për shpenzime në të ardhmen me një kthim të lartë social, tha Gopinath.
Akoma, shpenzimet publike duhet të jenë të synuara mirë për të dhënë të njëjtin përmirësim në punësim dhe prodhim ndërkohë që marrin më pak borxh, duke lejuar më shumë hapësirë për shpenzime në të ardhmen me një kthim të lartë social, tha Gopinath.
/Përkthyer dhe përshtatur për Konica.al nga Bloomberg
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
Stimuli prej $1.9 trilionësh në rrezik?
Presidenti i ri i SHBA zbulon paketën e ndihmës ekonomike
Presidenca e Biden fillon me një bast gjigant mbi ekonominë
