Fjalimi i parë i Mario Draghit si Kryeministër i Italisë bëri të qartë se qeveria e tij e unitetit kombëtar nuk do të ketë të bëjë vetëm me politikën e brendshme italiane dhe reformat e politikës, por edhe me Evropën. Draghi nuk ka sinjalizuar asgjë më pak se një rikonfigurim të politikëbërjes Evropiane, me pasoja të mëdha për Evropën dhe marrëdhëniet e Bashkimit Evropian me Rusinë dhe Shtetet e Bashkuara.
Si kryeministër, Draghi do të jetë një anëtar i Këshillit Evropian me ndikim; në fakt, ai duhet të jetë një nga udhëheqësit kryesorë të tij, së bashku me homologët e tij francezë dhe gjermanë, Emmanuel Macron dhe Angela Merkel. Ndërsa Jörg Asmussen, një anëtar i bordit ekzekutiv të Bankës Qendrore Evropiane kur Draghi ishte president i BQE, e shprehu këtë gjë pak para emërimit të Draghit, “politika evropiane mund të kalojë në një trekëndësh”.
Asmussen kishte të drejtë. Në fjalën e tij të parë për ligjbërësit italianë, Draghi theksoi se Italia “do të duhet të strukturojë dhe forcojë më mirë marrëdhëniet strategjike dhe thelbësore me Francën dhe Gjermaninë.” Është e qartë, rikonfigurimi i politikës evropiane do të jetë një përparësi kryesore për qeverinë e tij. “Pa Italinë, nuk ka Evropë,” tha Draghi.
Dhe nuk ka Evropë pa integrim të mëtejshëm në BE. Duke synuar jo vetëm populistët anti-euro italianë si Matteo Salvini, Draghi tha, “Mbështetja e kësaj qeverie do të thotë ndarja e pakthyeshme e zgjedhjes së euros”, duke shtuar se kjo gjithashtu “do të thotë të ndash perspektivën e një Bashkimi Evropian gjithnjë e më të integruar që do të arrijnë në një buxhet të përbashkët publik të aftë për të mbështetur vendet në kohë recesioni.”
Ngjitja e Draghit në skenën evropiane së bashku me Macron dhe Merkel nënkupton gjithashtu marrëdhënie më të ngushta BE-SH.B.A. Presidenti i SHBA Joe Biden nuk mund të gjente një aleat më të mirë në Evropë. Qeveria e re e Italisë, u zotua, do të jetë “fuqimisht pro-evropiane dhe atlantike, në përputhje me spirancat historike të Italisë”. Kjo shënon një prishje të politikës së jashtme të Giuseppe Conte, kryeministrit të mëparshëm, i cili e kishte lidhur Italinë më ngushtë me Kinën. Draghi po i jep aleancës transatlantike një shans të rimëkëmbet pas katër viteve të pamaturisë strategjike të Donald Trump.
Për NATO-n, Biden dhe Draghi mendojnë njësoj. Të dy favorizojnë mbajtjen e trupave amerikane në Evropë dhe të dy duan një kontribut më të madh monetar gjerman në buxhetin e përbashkët të mbrojtjes. Një pikë më thelbësore është se të dy i shohin Shtetet e Bashkuara si mbrojtësi përfundimtar i pavarësisë së Evropës.
Atlantizmi dhe ndjenjat pro-amerikane të Draghit janë tepër të thella për të mbështetur shtytjen aktuale – të udhëhequr nga Macron, me shumë mbështetje elitare – për “autonominë strategjike” më të madhe të BE-së. Por, duke u parë sy më sy me Macron në shumë çështje të tjera, siç bën ai, Draghi ka të ngjarë të zgjidhë mosmarrëveshjet e tyre për këtë çështje të komplikuar.
Por pozicioni i Draghit mbi sigurinë evropiane është i vendosur – për të ardhmen e parashikueshme, nuk mund të ketë zëvendësim të trupave amerikane në Evropë. Ndërsa ndikimi i Trump zbehet në SH.B.A., kështu, gjithashtu, Evropa do të besojë në garancinë e sigurisë së Amerikës, e cila mund të zvogëlojë ndjenjën se nevojitet një “autonomi strategjike” më e madhe.
Besimi i fortë i Draghit në Atlantizëm duhet të forcojë atë te i gjithë Këshilli Evropian, duke punuar veçanërisht si një kundërpeshë ndaj forcës moderuese ndaj Merkel, e cila herë pas here vë interesat e biznesit gjerman me Rusinë dhe të tjerët përpara lidhjeve transatlantike dhe sigurisë evropiane.
Më shumë ndikim që Draghi ka në trekëndëshin e pushtetit të Evropës – dhe qëndrimi i tij në BQE duket se i jep atij ndikim të konsiderueshëm tek Merkel – aq më e ashpër BE-ja do të jetë me Presidentin rus Vladimir Putin, si dhe autokratët e rritur në Evropë si Viktor Orban i Hungarisë dhe Jarosłaë Kaczyński i Polonisë.
Në fund të fundit, pozicioni i Draghit nuk mbështetet vetëm në reputacionin e tij në tregjet financiare, ku ai shihet si dikush që mund të ulë kostot e huazimit italian dhe të rrisë çmimet e aksioneve italiane. Ai është një student i historisë, me vlera të forta demokratike dhe një sens strategjik të llojit që Evropës i duhet shumë për t’u marrë në mënyrë efektive me Putinin dhe shokët e tij ideologjikë në Evropën Qendrore.
Pro-Atlantizmi i Draghit qartë nuk bie ndesh me perspektivat për një Evropë më të bashkuar. Kur ai ishte president i BQE, ai nuk e kurseu euron thjesht për të ruajtur anëtarësimin e Italisë në monedhën e përbashkët, siç pretendojnë keqdashësit e tij veriorë; ai e bëri atë për të shpëtuar vetë projektin evropian. Po kështu, ai nuk prezantoi lehtësim sasior thjesht për të shpëtuar bonot italiane; ai e bëri atë për integrimin e mëtejshëm veri-jug.
Tani ai është kampion i fondit të rimëkëmbjes së BE, jo vetëm për të ndihmuar Italinë dhe vendet e tjera të jugut të kapërcejnë pasojat ekonomike të pandemisë, por edhe për të bërë të përhershme përpjekjen e përbashkët më të guximshme deri më tani për të integruar veriun dhe jugun e Evropës. Hapi tjetër në proces mund të jetë prezantimi i një eurobondi të vërtetë. Mbështetja e Draghi për një instrument të tillë të përbashkët borxhi mund të tregohet vendimtare.
Draghi mund të shërbejë si kryeministër i Italisë deri në vitin 2023, kur duhet të mbahen zgjedhjet e reja. Por ai mund të vendosë të mos shërbejë deri në maj të vitit 2022, nëse Charles Michel, presidenti aktual i Këshillit Evropian, nuk shërben për një mandat të dytë. Duke pasur parasysh fokusin e Draghit në të ardhmen e Evropës, mundësia për të ndjekur pozicionin do të ishte e vështirë që ai të injoronte. Mençuria konvencionale që Draghi do të kalojë në presidencën italiane është e tejmbushur. Nuk ka fuqi në atë punë.
Megjithëse ekonomia e Italisë mund të provojë të jetë thembra e Akilit të Draghit nëse ai është i detyruar të shpenzojë gjithë kohën dhe kapitalin e tij politik duke luftuar për reformat e nevojshme, në fund të fundit, sfidat e tij të brendshme dhe Evropiane janë të ndërlidhura. Është vetëm fakti që ai do të ketë mbi 200 miliardë euro (243 miliardë dollarë) para të fondit të rimëkëmbjes për t’u shpërndarë në fraksione të ndryshme vendase që zbut rrezikun që ekonomia italiane të mos ketë një zgjidhje.
Përkthyer dhe përshtatur nga Project Syndicate/ Konica.al
VAZHDO TË LEXOSH MË TEPËR PËR TEMËN
