MENU
klinika

Sa serioze është...

A duhet të trajtohet gjakderdhja pas lindjes?

25.03.2021 - 13:45

Gjakderdhja e rëndë pas lindjes mund të kërcënojë jetën e nënës dhe mjekët herë pas here bëjnë një histerektomi për t’i dhënë fund gjakderdhjes. Por një studim i ri sugjeron që një procedurë më pak invazive, e papërdorur mund të jetë një mundësi më e mirë, më pak drastike.

Hetuesit përcaktuan që kur ndodh gjakderdhja pas lindjes, histerektomitë – heqja e mitrës – janë 60% më të zakonshme sesa procedurat e embolizimit të arterieve të mitrës (UAE), përkundër faktit se  UAE janë më të sigurta dhe kanë një shërim më të lehtë sesa histerektomia”, tha autorja e studimit Dr. Janice Newsome, një profesore e asociuar në departamentin e radiologjisë dhe imazheve në Shkollën e Mjekësisë të Universitetit Emory në Atlanta.

UAE përfshijnë lehtësim me një qetësues të lokalizuar, i ndjekur nga futja e tubit të hollë (kateteri) përmes ijeve dhe i ndërprerë në rrugën arteriale të mitrës. Grimcat e imta të xhelatinës futen përmes tubit, për të frenuar furnizimin me gjak dhe për të ndaluar gjakderdhjen.

Duke folur në takimin vjetor virtual të Shoqatës së Radiologjisë Ndërhyrëse kohët e fundit, Newsome theksoi se gjakderdhja serioze pas lindjes mund të vijë shpejt dhe nuk është e pazakontë. Situata është e komplikuar nga fakti që në deri në 20% të rasteve, nuk ka faktorë të dukshëm të rrezikut që do t’u jepnin paralajmërim mjekëve paraprakisht.

Ndërhyrja më e zakonshme, është një transfuzion gjaku. Por pas shqyrtimit të të dhënave për gati 10 milion lindje në SHBA midis 2005 dhe 2017, ekipi i saj arriti në përfundimin se histerektomia është trajtimi i dytë më i përdorur . Për krahasim, UAE janë një “mundësi e papërdorur”, vuri në dukje ajo.

Ekipi i Newsome llogarit që transfuzionet e gjakut janë administruar me një normë prej rreth 116 pacientë për çdo 1.000 raste të gjakderdhjes pas lindjes. Histerektomitë  janë kryer në një normë prej afërsisht 20 pacientë për çdo 1.000 raste. Për krahasim, UAE ishin procedurat e zgjedhura në afërsisht 13 pacientë për çdo 1000 raste gjakderdhjeje.

Kjo ndodhi edhe pse një histerektomi është e përhershme, pas së cilës pacientja nuk mund të ketë më fëmijë. Gjithashtu, “qëndrimi i zgjatur në spital prej më shumë se 14 ditësh ishte dy herë më i mundshëm në pacientët që kishin histerektomi”, në krahasim me pacientët e UAE.

Gjetjet e paraqitura në takimet mjekësore konsiderohen paraprake derisa të botohen në një revistë të vlerësuar nga kolegët.

Studimi mund të lërë pyetje pa përgjigje.

Dr. Eran Bornstein, nënkryetar për obstetrikë dhe drejtor në Spitalin Lenox Hill në Neë York City, argumenton se zgjedhja e një trajtimi për gjakderdhjen pas lindjes është shumë më komplekse nga sa duket studimi.

“Kjo është një punë e rëndësishme që merret me një çështje shumë të rëndësishme,” vuri në dukje Bornstein, i cili nuk ishte pjesë e studimit. Por unë do të isha i kujdesshëm duke interpretuar rezultatet.”

E para, tha Bornstein, mund të ishte që vdekshmëria më e ulët dhe qëndrimi më i shkurtër në spital për pacientët me UAE thjesht do të thotë që pacientët e UAE kishin gjakderdhje më pak të rëndë.

Një problem tjetër: “Të dhënat e përdorura në këtë studim shikojnë kodet e procedurave në një popullsi të madhe” për të llogaritur frekuencën e përdorimit të trajtimit. “Por ata nuk po i shikojnë rastet në detaje”, dhe llogariten për të gjithë faktorët e ndryshëm që mund të shkaktojnë gjakderdhje të nënave. “Dhe jo të gjitha ato kushte trajtohen në të njëjtën mënyrë,” tha ai.

Për më tepër, studimi në thelb përqendrohet vetëm në dy trajtime, “ndërsa në të vërtetë ka shumë”, shtoi Bornstein.

“Ekziston trajtimi farmakologjik: ilaçet në përpjekje për të kontraktuar mitrën. Ekziston masazh manual, i cili nganjëherë mund të jetë efektiv. Ka riparim të coptimeve. Ka mënyra të ndryshme për të shkaktuar tamponadë [mbyllje] në mitër. Pastaj ka teknika kirurgjikale, me lloje të ndryshme të qepjeve për të kompresuar mitrën. Dhe pastaj, po, ka embolizim dhe histerektomi, “pranoi Bornstein.

“Dhe, natyrisht, një histerektomi është një rezultat i fundit,” theksoi ai. “Unë nuk jam duke promovuar një histerektomi. Por unë nuk njoh ndonjë obstetër që do të dëshironte të bënte një histerektomi pas lindjes nëse nuk mendojnë se duhet. Fakti është që embolizimi (UAE) është një mundësi e shkëlqyeshme shtesë. Por një histerektomi mund të të jetë një procedurë shpëtimi për hemorragjitë më të rëndësishme pas lindjes. Ju thjesht nuk mund të përgjithësoni. Duhet të shikoni secilin rast veç e veç. “