U zgjova të dielën në mëngjes nga dy alarme shqetësuese të Post lajmeve: “Të paktën 18 të vrarë ndërsa forcat e sigurimit të Mianmarit godasin protestuesit” dhe “Dhjetëra aktivistë pro-demokracisë së Hong Kongut të arrestuar dhe akuzuar për përdorimin më të gjerë të ligjit drakonian të sigurisë kombëtare deri më sot “.
Liria në të gjithë botën ra në vitin 2020 për të 15-tin vit radhazi, tha Freedom House në një deklaratë.
Lajmi më i madh – dhe më i keq – është që India, e cila ka vlerësuar prej kohësh statusin e saj si demokracia më e madhe në botë, ka rënë nga “E Lirë” në “Pjesërisht e Lirë”.
Kjo për shkak të sulmit që kryeministri Narendra Modi dhe aleatët e tij nacionalistë hindu kanë ngritur demokracinë indiane – veçanërisht në shënjestër të pakicës myslimane të vendit, si dhe gazetarë dhe akademikë të pavarur.
Vendet e tjera që pësuan rënie të mëdha të lirisë vitin e kaluar përfshinin Perunë, Jordaninë, Kirgistanin, Tajlandën, Mali dhe Zimbabve.
Ndërkohë, dy shtetet kryesore autoritare në botë – Rusia dhe Kina – janë bërë më brutale dhe më të pacipa.
Raporti vë në dukje: “Pekini rriti fushatën e tij globale të dezinformimit dhe censurës. Përpjekjet e saj gjithashtu paraqitën ndërhyrje të shtuar në diskursin politik të brendshëm të demokracive të huaja, zgjerime transnacionale të abuzimeve të të drejtave të zakonshme në territorin e Kinës dhe prishjen e lirive dhe autonomisë ligjore të Hong Kongut. ”
Shtetet e Bashkuara mbeten të lira, por rezultati ynë në sondazhin e Freedom House ka rënë 11 pikë në dekadën e fundit – dhe ra tre pikë vetëm në vitin 2020.
Ky ishte, natyrisht, viti kur Presidenti Donald Trump u përpoq të përmbysë humbjen e tij në zgjedhje.
Shtetet e Bashkuara nuk janë renditur më në të njëjtin nivel me demokracitë kryesore si Franca dhe Gjermania, por përkundrazi tani janë në shoqërinë e vendeve me institucione më të dobëta, të tilla si Rumania dhe Panama.
Me Presidentin Biden dhe Demokratët në kontroll në Uashington, ne mund të presim që demokracia e SHBA të ndryshojë menjëherë.
Biden po lartëson demokracinë dhe të drejtat e njeriut në politikën e jashtme të SHBA.
Të martën, administrata goditi Rusinë me sanksione për përpjekjen për vrasje dhe burgosjen e liderit të opozitës Alexei Navalny.
Ky është një ndryshim i mirëpritur nga Trump, i cili as nuk do të pranonte që Navalny ishte helmuar.
Në përgjithësi, Trump veproi si një nxitës i tifozëve për diktatorët e tij të preferuar, përfshirë Abdel Fatah al-Sissi të Egjiptit dhe Kim Jong Un të Koresë së Veriut.
Tani është ndryshe.
Por edhe Biden duhet të bëjë kompromise të pakëndshme, sepse Shtetet e Bashkuara kanë interesa si dhe vlera.
Kjo është më e vështirë për të bërë tani që administrata e Biden ka lëshuar (me të drejtë) një raport të inteligjencës që mban Princin e Kurorës Saudite Mohammed bin Salman përgjegjës për vrasjen e rëndë të gazetarit Jamal Khashoggi, i cili ishte një kolumnist kontribues i The Post.
Biden është kritikuar gjerësisht për vendosjen e sanksioneve kundër 76 zyrtarëve sauditë – por jo kundër personalisht princit të kurorës.
MBS, siç njihet princi, meriton të gjykohet për vrasje. Por ka një arsye që Shtetet e Bashkuara zakonisht nuk sanksionojnë sunduesit e shteteve aleate – apo edhe sundimtarët e regjimeve të fuqishme armiqësore që janë fajtorë për abuzimet e të drejtave të njeriut të paktën po aq të egër sa ata në Arabinë Saudite.
Kina, për shembull, po kryen gjenocid ndaj Ujgurëve.
Megjithatë, ne ende duhet të merremi me Xi Jinping për çështje të tilla si ndryshimi i klimës, tregtia dhe koronavirusi.
Politika e jashtme nuk është e favorshme për pastërtinë morale.
Por Shtetet e Bashkuara nuk duhet thjesht të braktisin vlerat e tyre ose të përqafojnë autoritarizmin, siç bëri Trump.
Biden ka të ngjarë të bëjë një punë shumë më të mirë, duke balancuar idealizmin dhe realizmin.
Megjithëse ai rrallë do të shkojë aq larg sa të kënaqë aktivistët e të drejtave të njeriut, administrata e tij mund të fillojë të përmbysë erozionin e demokracisë si brenda ashtu edhe jashtë.
Përkthyer dhe përshtatur nga The Washington Post/ konica.al